Một nông dân ở Tây An trong khi khoan nước đã vô tình tìm thấy đội quân đất nung của Tần Thủy Hoàng vào năm 1947. Đội quân đất nung này gồm 8.000 quân lính đất sét được chôn dưới lòng đất ở phía trước lăng mộ Tần Thủy Hoàng để "bảo vệ" ông ở thế giới bên kia.
Tần Thủy Hoàng là vị hoàng đế đầu tiên thông nhất Trung Quốc, ông được biết đến như một vị vua độc tài nhưng cũng là một nhà quân sự có tầm nhìn. Hàng chục nghìn bắc tượng người và động vật được tạo ra bằng cách làm từng bộ phận và sau đó lắp ráp, nên mỗi bức tượng lại mang một nét riêng biệt. Thực tế vũ khí và áo giáp đã được sử dụng khi ráp tượng nhưng chúng đã bị đánh cắp ngay sau khi tạo ra ngôi mộ. Mặc dù những khám phá đầy ấn tượng ở Tây An, lăng mộ của Tần Thủy Hoàng vẫn chưa được tìm thấy. 
Khám phá này là bước đệm trong ngành khảo cổ để biết làm thế nào quân đội nhà Tần chế tạo vũ khí. Bằng cách kiểm tra các chiến binh đất sét, chúng ta có thể xác định các thành tựu của quân đội và chất lượng những loại vũ khí họ sử dụng.
Những cuộn giấy biển Chết
Đây là tập hợp của các tài liệu cổ, chủ yếu bằng tiếng Do Thái, được tìm thấy tại một số khu vực trên bờ biển phía tây bắc của biển Chết. Có khoảng từ 825 đến 870 cuộn giấy khác nhau được tìm thấy trong 11 hang động từ 1947 đến 1956.
Hầu hết các văn bản này thuộc Kinh Thánh, bao gồm các mảnh của tất cả các cuốn sách của Kinh Cựu Ước, ngoại trừ cuốn sách của Esther. Một số văn bản không thuộc Kinh Thánh, những bài luận về Tân Ước, các nguyên tắc cộng động, tác phẩm chiến tranh và một vài thể loại khác cũng được tìm thấy. Các cuộn giấy này được cho là thư viện của người Do Thái, được cất giữ bí mật trong những hang động xung quanh.
Thư viện Hoàng gia của Ashurbanipal
Một bộ sưu tập khoảng 25.000 mảnh vỡ đất sét là những thứ còn sót lại từ thư viện của Ashurbanipal. Được phát hiện vào giữa thế kỷ XIX bởi Austen Henry Layard tại thành phố Mesopatamian của Nineveh (nay là Iraq). Ashurabanipal là ông vua cuối cùng của Đế quốc Tân Assyria (668 TCN – khoảng 627 TCN). Ông thành lập thư viện có hệ thống đầu tiên ở Trung Đông cổ.
Những thông tin quan trọng đều được "in" vào các khối đất sét
Nhưng sau này ông đã được một nhà sưu tập gửi các văn bản kinh thánh Do Thái vào thư viện của mình. Thư viện của ông từng là một trong những thư viện lớn nhất trong thời gian đó, nó chứa khoảng 1.200 văn bản. Những văn bản này bao gồm bao gồm các văn bản hoàng gia, biên niên sử, thần thoại, tôn giáo, câu thần chú, các bài thánh ca, y học, thiên văn học và cả văn chương. Năm 612 TCN, Niveveh bị phá hủy bởi liên minh Balylon, người Scythia và người Medes, thư viện bị đốt cháy.
Do đó người ta bảo quản chúng bằng cách in chúng trong đất sét và nung lên. Thư viện Hoàng gia Ashurbanipal cho các học giả rất nhiều thông tin quý giá về các cư dân cổ xưa của vùng Trung Đông. Bên cạnh đó, các sử thi của Gilgamesh là một trong những văn bản quan trọng nhất được tìm thấy là một danh sách gần như nguyên vẹn hoàn toàn.
Lăng mộ Tutankhamun
Tháng 11/1922, nhà nghiên cứu Ai Cập người Anh – Howard Carter tìm thấy một khu lăng mộ còn nguyên vẹn trong Thung lũng của các vị vua. Kỳ lạ là lăng mộ của ông tuy có rất nhiều kho báu quý giá nhưng các nhà khảo cổ học cho rằng lăng mộ của vua Tutankhamun không hề xê dịch chút nào hơn hàng nghìn năm qua. Ngôi mộ bao gồm một phòng chôn cất, một kho bạc, một phòng phụ.
Có một cầu thang đặt ở lối vào và một hành lang dốc. Khu lăng mộ chưa đựng một kho tàng cổ vật Ai Cập bao gồm tượng, mô hình tàu thuyền, xe ngựa và thâm chí cả hai bào thai xác ướp được tìm thấy được coi là hai đứa con chết non của vua Tut. (Muốn tìm hiểu thêm về vị vua trẻ tuổi này, click vào đây nhé!)
Tuy mộ của hoàng đế Tutankhamun không phải là ngôi mộ lớn nhất (trên thực tế nó là ngôi mộ nhỏ nhất các ngôi mộ hoàng tộc được tìm thấy tại Thung lũng các vị vua), ông cũng không phải là một trong những vị vua cai trị Ai Cập giỏi nhất. Nhưng ngôi mộ của ông được chú ý đặc biệt bởi nó là ngôi mộ còn nguyên vẹn nhất trong Thung lũng các vị vua. 
Pompeii
Pompeii là tàn tích một thành phố cổ được thành lập vào thế kỷ thứ 6 TCN. Nó là một thuộc địa thịnh vượng của La Mã và là một điểm đến du lịch, các tàn tích còn sót lại được tìm thấy đó là rất nhiều biệt thự, đền, nhà hát và phòng tắm được xây dựng khắp thành phố. Pompeii cũng đã có một giảng đường, một hội trường và một nhà thờ và là nhà của khoảng 20.000 công dân.
Năm 63 (sau CN) một trận động đất gây ra thiệt hại lớn cho Pompeii và các năm sau đó người ta phải nỗ lực rất nhiều để sửa chữa các thiệt hại đó. Ngày 24/8/1579 khi núi lửa Vesuvius gần đó phun trào, nó đã bao phủ thành phố trong khói bụi và tro. Sau này, Pompeii được phát hiện vào năm 1599 bởi Domenico Fontana khi ông đang làm việc trong một dự án thủy lực.
Dưới đây là những phát hiện khảo cổ quan trọng nhất trong năm, theo đánh giá của tạp chí National Geographic.
 |
Giải mã Cổ bản Biển Chết?
Với những thành tựu mới trong việc giải mã ý nghĩa của một chiếc cốc khó hiểu, việc khai quật các đường hầm cổ ở Jerrusalem và những phát hiện khảo cổ mới, người ta có thể cho là đã hiểu được một trong những điều bí ẩn lớn nhất thế giới: Ai đã viết Cổ bản Biển Chết (Dead Sea Scrolls)?
Những phát hiện mới nhất được đưa ra vào tháng 7 năm nay, trong đó có một số tài liệu cổ nhất thế giới về tín ngưỡng, có thể là tàng thư vô giá của một vài nhóm người. Nó được giấu kỹ trong thời gian chiến tranh, và có thể là "kho báu vĩ đại nhất của Đền Jerrusalem", nơi lưu giữ Hòm Giao ước, theo Kinh thánh.
 |
Tìm thấy con thuyền Noah
Một nhóm các nhà thám hiểm Thiên chúa giáo Phúc âm tuyên bố họ đã phát hiện ra con thuyền của Noah bên dưới những lớp tuyết và tàn dư của núi lửa Ararat ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 4 năm nay.
Tuy nhiên các nhà khảo cổ và sử học cho rằng lời tuyên bố này có mức độ nghiêm túc cũng chỉ như những tuyên bố của các nhóm khác từng đưa ra trước đó.
 |
Các hình thù kỳ lạ tiết lộ về thế giới Amazon
Hàng trăm hình tròn, vuông và các hình hình học khác từng được giấu kín trong những khu rừng Amazon có thể là chìa khóa dẫn đến kho tàng hiểu biết về cuộc sống xã hội của vùng này, theo một nghiên cứu công bố hồi tháng giêng.
Các hình ảnh vệ tinh về khu vực lưu vực thượng Amazon chụp năm 1999 cho thấy có hơn 200 công trình mang hình hình học, trải dài tới 250 km. Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể đang tồn tại những hình hình học như vậy với số lượng gấp 10 lần số mà chúng ta đã biết, nhưng chúng còn ẩn giấu dưới những cánh rừng rậm rạp Amazon.
 |
Thành phố Maya lộ diện
Tia laser đã "gạt bỏ" lớp rừng rậm nhiệt đới để làm lộ ra những hình ảnh mới về một đô thị Maya cổ xưa, lớn hơn rất nhiều so với những gì người ta từng nghĩ.
Tháng 4/2009, sau khi các nhà khoa học sử dụng tia laser để giúp xây dựng hình ảnh 3D về một khu vực ở Belize, một cuộc nghiên cứu mới được tiến hành. Theo những kết quả công bố tháng 5 năm nay, công trình nghiên cứu này đã chỉ ra những tòa nhà, đường sá và các công trình khác của một đô thị của người Maya cổ.
 |
Tìm thấy ngôi đền "Bí Ẩn" Peru
Ngôi đền một nghìn năm tuổi (trong đó có chưa một hầm mộ với cốt của những người bị hiến tế, minh họa như trên) đã được phát hiện bên dưới những đụn cát bay ở tây bắc Peru.
Phát hiện này là một bằng chứng bổ sung cho giả thuyết về Naylamp, vị thần từng sáng lập nền văn minh tiền Inca ở khu vực này vào thế kỷ thứ 8 sau công nguyên.
 |
Xác lập gene của vua Tut
Vua Tutankhamun - người có hình khắc trong ảnh trên, trên một quan tài) thường được biết đến như một quốc vương hùng mạnh của Ai cập cổ đại. Tuy nhiên trên thực tế, theo các kết quả giám định DNA công bố tháng hai năm nay, Vua Tut bị hành hạ bởi bệnh sốt rét và có rối loạn cấu trúc xương.
 |
Nguy cơ biến mất các công trình cổ đại
Những bức bích họa bị hư hại trên vòm trần Nhà thờ St. Gregory ở thành phố Ani, nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, kể cho chúng ta nghe câu chuyện về sự quên lãng.
Tọa lạc tại một khu vực gần nơi tranh chấp biên giới giữa Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ, thành phố này năm trong số 12 địa điểm văn hóa đang trên bờ vực sụp đổ, theo báo cáo của Quỹ Di sản Toàn cầu.
 |
Tàu Titanic đang dần tan vỡ
Trong một bức ảnh công bố đầu tháng 9 nhân kỷ niệm 25 năm ngày phát hiện xác con tàu R.M.S. Titanic, người ta có thể thấy những cục gỉ sắt ở mũi thuyền cũng như bộ phận neo, dưới độ sâu gần 4.000 mét dưới nước biển.
Bức ảnh này là một phần trong hàng loạt ảnh chụp được trong chuyến thám hiểm Titanic do một công ty tư nhân tiến hành. Mục đích của việc thám hiểm là sử dụng những hình ảnh, sonar và video 3D thu được để tái hiện chân thực hiện trạng con tàu dưới lòng biển. Cũng từ đó, các nhà khoa học có thể ước đoán tàu đã hư hỏng đến mức nào, và nó còn có thể tồn tại với hình hài cũ trong bao lâu.
 |
Lộ diện ngôi lều huyền thoại
Gần một thế kỷ sau khi thuyền trưởng Robert Falcon Scott người Anh thám hiểm lục địa ở cực nam trái đất, các chuyên gia đang cố gắng bảo tồn chiếc lều gỗ của ông. Bức ảnh chiếc lều, trên, chụp tháng 8 năm nay. Khu lều này, cùng ba khu tương tự, đang đứng trước nguy cơ bị vùi vĩnh viễn trong lớp lớp tuyết.
Khu lều gỗ dài 15 mét, rộng 7,6 mét từng là nơi trú chân của 33 người. Scott cùng những người thuộc hạ đã trú trong lều này trước chuyến thám hiểm Terra Nova ở cực nam vào tháng 1/1912. Ông và bốn người khác qua đời sau đó.
 |
Đường hầm bí mật của nhà vua Ai Cập
Một đường hầm xuất phát từ lăng mộ Seti đệ nhất - vị pharaoh thứ hai trong triều đại thứ 19 của Ai Cập vốn là điều gây tò mò cho nhiều nhà khảo cổ. Triều đại của vua Seti thứ 19 tồn tại từ năm 1550 tới 1069 trước Công nguyên. Lăng mộ của ông nằm trong Thung lũng các vua gần thành phố Luxor, Ai Cập.
Sau ban năm đào bới theo đường hầm bí mật được tạo thành bởi 3.300 bậc đá, tháng 7 năm nay, các máy xúc chạm phải một bức tường đá. Trước đó nhiều người từng nghĩ rằng đường hầm này sẽ dẫn đến một kho báu.
10 lăng mộ nổi tiếng nhất thế giớiLăng mộ là nơi để chôn cất thi thể sau khi qua đời. Tuy nhiên những lăng mộ dưới đây đã vượt qua ý nghĩa đó để trở thành những kiệt tác mãi mãi với thời gian.
Một số người nghĩ rằng những lăng mộ hay nơi chôn cất thường gây cho người ta tự sợ hãi, khiếp đảm và họ tin rằng đây là địa điểm của những bóng ma. Tuy nhiên một số lại cảm thấy chúng vô cùng bí ẩn và hấp dẫn.
Dưới đây là một danh sách bình chọn những lăng mộ đẹp nhất trên thế giới
Lăng mộ tại Halicarnassus: Thổ Nhĩ Kỳ
Một trong những lăng mộ nổi tiếng và có ý nghĩa nhất đó là lăng mộ Mausolus. Nó được gọi theo nhiều tên khác nhau: lăng mộ của Mausolus hay Mausoleum. Lăng mộ này tọa lạc tại Halicarnassus, Thổ Nhĩ Kỳ. Nó được xây dựng trong khoảng thời gian từ năm 353 đến 350 trước công nguyên tại Halicarnassus (Bodrum, Thổ Nhĩ Kỳ) cho Mausolus – một tỉnh trưởng nước Ba Tư ngày xưa tại Persian Empire và Artemisia II of Caria – vợ và em gái ông này. Cấu trúc của nó được thiết kế bởi 2 kiến trúc sư người Hy Lạp - Satyrus và Pythius. Nó có chiều cao gần 45 mét và 4 bề đều được trang trí bằng những tác phẩm điêu khắc bởi những nghệ nhân Hy Lạp là: Leochares, Bryaxis, Scopas đến từ Paros và Timotheus. Mausoleum còn được giữ vẹn nguyên cho đến năm 1522 sau công nguyên khi bị tàn phá.
Cấu trúc của nó được coi là một trong những thành tựu rực rỡ của nền văn minh nhân loại và được coi là 1 trong 7 kì quan thế giới cổ đại.
Lăng mộ của Hadrian: Rome, Italy
Một trong những lăng mộ nổi tiếng khác là Hadrian, cũng thường được biết đến là Castel Sant’Angelo.
Nó là một tòa nhà hình trụ cao chót vót ở Rome, ban đầu được dành cho hoàng đế La Mã - Hadrian như là một lăng mộ dành riêng cho ông và gia đình. Sau đó, nó được sử dụng như một lâu đài, pháo đài và hiện tại là một bảo tàng. Lăng mộ của hoàng đế Roma - Hadrian được xây dựng ở bên phải Tiber trong khoảng từ năm 135 đến năm 139. Ban đầu lăng mộ này được trang trí một hình trụ với khu vườn phía trước và những xe tứ mã bằng vàng.
Du khách đến thăm quan rất đông
Thi hài của hoàng đế Hadrian được đặt ở đây 1 năm sau khi ông qua đời năm 138 cùng với vợ Sabina và con trai nuôi đầu tiên của ông Lucius Aelius cũng qua đời năm 138. Sau này, những vị hoàng đế nổi tiếng cũng được chôn cất tại đây và người cuối cùng được đặt ở đây là Caracalla năm 217.
Lăng Lê-Nin ở Quảng trường Đỏ, Matxcơva, Nga.
Một lăng mộ có ý nghĩa đặc biệt với những người Nga đó là lăng Lê Nin. Nó tọa lạc tại Quảng trường Đỏ ở thủ đô Matxcơva, Nga. Lăng mộ này nổi tiếng trên toàn thế giới vì thi thể của Lê Nin được đặt công khai cho công chúng tham quan kể từ khi ông qua đời năm 1924.
Lăng Lê Nin...
... với thi hài của vị lãnh tụ hàng ngày công chúng có thể thăm quan
Tác phẩm này là sự kết hợp của nhiều cấu trúc lăng tẩm thời cổ đại như kim tự tháp Step và lăng mộ của Cyrus.
Lăng Taj Mahal: Agra, Ấn Độ
Tạ Mahal biến hóa với nhiều sắc màu khác nhau
Taj Mahal là một lăng mộ nổi tiếng nhất trên thế giới. Nó tọa lạc tại Agra, Ấn Độ được xây dựng dưới triều đại của hoàng đế Mogul - Shah Jahan để tưởng nhớ người vợ yêu dấu của mình Mumtaz Mahal. Năm 1983, Taj Mahal trở thành một kì quan của UNESCO World Heritage Site và được coi là “viên kim cương của nghệ thuật Hồi giáo Ấn Độ và là một trong những kiệt tác được cả thế giới ngưỡng mộ, một di sản thế giới hiện đại.
Lăng Grant: New York, Mỹ
Lăng mộ của một vị tổng thống Mỹ
Một lăng mộ với tầm quan trọng đặc biệt nhất là với những người Mỹ đó là công trình kỉ niệm của quốc gia General Grant còn được biết đến với tên gọi lăng mộ Grant. Nó là lăng mộ có thi thể của Ulysses S. Grant (1822-1885) – tổng thống thứ 18 của nước Mỹ cùng vợ ông Julia Dent Grant (1826-1902). Lăng mộ này nằm trong hệ thống những lăng mộ tưởng niệm các vị tổng thống Mỹ gần khu vực Morning Heights, Manhattan, New York. Cấu trúc đặc biệt của nó là tọa lạc tại Riverside Park có thể nhìn ra sông Hudson.
Pantheon: Rome, Italy
Một trong những lăng mộ quan trọng và có ý nghĩa trong lịch sử đó là Pantheon mà ban đầu mục đích xây dựng của nó là dành cho các vị thần. Theo nghĩa đen tên của nó có nghĩa là “Ngôi đền của tất cả các vị thần” được xây dựng tại Roma.
Nó được xây dựng lại vào khoảng năm 125 sau công nguyên trong thời kì của đế chế Hadrian.
Bề ngoài cổ kính
Những công việc liên quan đến xây dựng công trình này từng gây tranh cãi rất nhiều. Ngôi đền bách thần này hiện tại là nơi chôn cất của những người nổi tiếng sau khi họ qua đời. Pantheon được coi là công trình được bảo quản tốt nhất trong số tất cả những tòa nhà của người La Mã và có lẽ nó cũng là tòa nhà được bảo vệ tốt nhất trên thế giới. Nó được sử dụng gần như liên tục trong suốt các thời kì lịch sử.
Và kiến trúc bên trong cực kì hoành tráng
Kể từ thời Phục Hưng Pantheon đã được sử dụng như một lăng mộ. Trong số những người được chôn cất ở đây có danh họa Raphael và Annibale Carracci, nhà soạn nhạc Arcangelo Corelli và kiến trúc sư Baldassare Peruzzi. Cũng được chôn cất ở đây là hai vị vua xứ Italy: Vittorio Emmanuelle II và Umberto I cũng như nữ hoàng của Umberto - Margherita.
Westminster Abbey: Luân Đôn, Anh.
Nếu nhìn vào công trình này không ai nghĩ nó lại là một nơi an nghĩ vĩnh hằng. Ngôi chùa Collegiate của St Peter tại Westminster thường được gọi với cái tên gốc là Westminster Abbey. Đây là một ngôi chùa lớn thuộc kiến trúc Gothic ở Luân Đôn. Nó là địa điểm làm lễ đăng quang truyền thống và là nơi chôn cất của các vua chúa ở nước Anh.
Bề ngoài nó như một ngôi chùa
Bên trong với những kiến trúc vô cùng lộng lẫy
Các thành viên quý tộc thì được chôn trong nhà nguyện, nhà tu hành và những người liên quan đến Abbey được chôn cất tại Cloisters và những khu vực liên quan. Một trong những người được chôn cất ở đây là Geoffrey Chaucer – người có những căn hộ tại Abbey nơi mà ông làm việc như là thầy của các vị vua. Một số nhà thơ được chôn cất xung quanh Chaucer được biết đến như là: John Milton, William Wordsworth, Thomas Gray, John Keats, Percy Bysshe, Robert Burns, William Blake, T.S. Elliot và Gerard Manley Hopkins…
St. Peter’s Basilica: Vatican City
Theo truyền thống của đạo Thiên chúa đây là nơi chôn cất của những người có tên chung là Saint Peter – một trong mười hai tông đồ của chúa Jesus. St. Peter là một trong số những nhà thờ nổi tiếng nhất tại Rome.
Có khoảng hơn 100 phần mộ nằm trong khu quần thể St. Peter’s Basilica phần lớn được đặt ở hang động Vatican, bên dưới khu vực Basilica. Nó bao gồm 91 giáo hoàng St. Ignatius của Antioch, Holy Roman Emperor Otto II và nhà soạn nhạc Giovanni Pierluigi da Palestrina.
Những thành viên hoàng gia Anh bị đày ải là James Francis Edward Stuart và hai con trai của ông Charles Edward Stuart và Henry Benedict Stuart cũng được chôn cất tại đây.
Cũng được chôn cất ở đây còn có Maria Clementina Sobieska, vợ của Charles Edward Stuart, và nữ hoàng Christina của Thụy Điển – người đã thoái vị để chuyển sang đạo công giáo. Người được chôn cất gần đây nhất tại nhà thờ này là Pope John Paul II ngày 8/4/2005.
Lăng mộ của Cyrus đại đế: Iran
Lăng mộ cổ này được khai quật tại Pasargadae, - một thành phố của nền văn minh cổ Ba Tư được tin tưởng là ngôi một của một trong những vị vua nổi tiếng nhất Ba Tư – Vua Cyrus đại đế. Ngày nay nó là một trong những nguồn khảo cổ quan trọng và là một trong năm kì quan thế giới theo công nhận của UNESCO tại Iran.
Lăng mộ kiến trúc đơn sơ nhưng có hàng nghìn năm tuổi
Tuy nhiên những vấn đề liên quan đến lăng mộ này vẫn luôn là bí ẩn và gây tranh cãi.
Kim tự tháp Giza: Ai Cập
Kim tự tháp Giza là một trong 7 kì quan duy nhất của thế giới cổ đại còn tồn tại cho đến ngày nay. Nó cũng được gọi là kim tự tháp của Khufu hay kim tự tháp Khufu, kim tự tháp Cheops.
Kim tự tháp Giza...
...là lớn nhất trong quần thể 3 kim tự tháp...
...với tượng nhân sư nổi tiếng
Lăng mộ này là một trong những chứng tích lịch sử có ý nghĩa nhất, cổ nhất và lớn nhất trong số 3 kim tự tháp ở khu vực Giza Necropolis. Giza được tin tưởng được xây dựng như một lăng mộ cho vị vua thứ 4 của Ai Cập trong khoảng 20 năm vào giai đoạn năm 2560 trước công nguyên. Đây cũng là công trình cao nhất của loài người trong hơn 3.800 năm qua.
Zahi Hawass tổng thư kí của Supreme Council of Antiquities, Ai Cập (SCA) chia sẻ với phóng viên: "Chúng tôi thông báo những thông tin chính và quan trọng về việc phát hiện tại Saqqara. Khám phá mới là ngôi mộ của hai người đang hẹn hò cách đây 4.300 năm".
Toàn cảnh khu vực được khai quật
Hai ngôi mộ được tìm thấy tại một trong những nghĩa địa cũ ở Saqqara cách khoảng 30km về phía Nam của thủ đô Cairo. Trong một thông cáo báo chí, SCA cho biết thêm ngôi mộ này được ra đời vào khoảng triều đại thứ Năm thuộc đời Pharaoh Unas trong nền văn minh cổ Ai Cập.
Một trong hai ngôi mộ thuộc Iya Maat - giám thị của vua Unas có nhiệm vụ mang đá granite từ Aswan và một số nguyên liệu khác từ vùng sa mạc phía Tây.
Iya-Maat là một trong số những người thực hiện nhiệm vụ "giám sát tài sản của vua".
Các công nhân làm việc tại khu khai quật
Ngôi mộ thứ hai được xây dựng cho Thinh - là một nữ ca sĩ sống ở triều đại thứ 5 và cũng được đặt một tên giống như là "giám sát của tất cả các ca sĩ".
Hawass phụ trách công việc khai quật và cung cấp thông tin cho báo giới
Hawass cho biết khám phá này chỉ là sự khởi đầu của một khu vực nghĩa địa rộng lớn và quá trình khai quật sẽ tiếp tục được tiến hành để tìm thêm nhiều khu mộ cổ xưa nằm trong vùng.
Các nhà khảo cổ vừa phát hiện một ngôi mộ cổ ở phía đông Trung Quốc, ngôi mộ 2.500 năm tuổi chứa gần 48 nạn nhân của tục tế người và những di vật quý giá khác, chính vì vậy nó có ý nghĩa quan trọng trong việc hé mở những thông tin về các Nghi lễ cúng tế có từ thời Khổng Tử.
Theo Xu Changqing, trưởng nhóm khảo cổ, ngôi mộ được phát hiện vào tháng 1 năm 2007 sau khi cảnh sát bắt giữ những tên cướp tấn công vào khu vực này ở tỉnh Jiangxi. Hầm mộ được thiết kế dành cho tộc trưởng của một gia đình quý tộc và chứa 47 tử thi đặt cạnh nhau.
Một trong những di vật ấn tượng nhất phát hiện trong ngôi một là một thanh kiếm có màu đen, vàng và đỏ máu chạm trổ những con rồng. Xu mô tả thanh kiếm này "đẹp nhất và được bảo quản tốt nhất từng được phát hiện tại vùng này của Trung Quốc." Thêm vào đó là những di vật bằng vàng và đồng cùng với những bộ áo lụa tinh tế.
Nhưng Xu, một học giả thuộc Viện Khảo cổ Jianxi, cho biết phát hiện đáng ngạc nhiên nhất là "phần lớn xác chết là những người bị hy sinh để có thể phục vụ chủ nhân của mình trong cuộc sống vĩnh hằng."
Nhiều nhà quý tộc đã sắp đặt cho người hầu của mình, thê thiếp hoặc những người thân cận chết theo sau khi chết để họ có thể du hành vào cuộc sống kế tiếp của mình. Xu giải thích: "Vào thời đó, những vị cầm quyền tin rằng họ có thể sống cuộc sống kiếp sau tương tự như cuộc sống trên trái đất."
Di vật được tìm thấy bao gồm các đồ đồng, vàng và một thanh kiếm trang trí công phu. (Ảnh: National Geographic)
Ngôi một Jiangxi là một trong những phát hiện khảo cổ quan trọng nhất trong thập kỷ ở khu vực này của Trung Quốc.
Hiến tế người tập thể
Tục tế người được ghi lại trong những văn tự đầu tiên của Trung Quốc cách đây khoảng 4000 năm, khoảng đời nhà Shang. Những vị vua-chiến binh thời đó dựa vào những thầy cúng để giao tiếp với tổ tiên và dâng lên họ động vật hoặc con người để cầu chiến thắng trong những trận chiến và cầu mưa để chấm dứt hạn hán. Những lời cầu khấn cho một thế lực siêu nhiên từng được ghi lại bằng chữ tượng hình khắc trên những mẩu "xương tiên tri" đã được các nhà khảo cổ và bảo tàng thu thập trong suốt thế kỷ gần đây.
Herbert Plutschow, chuyên viên về triều Shang của Trung Quốc tại Đại học UCLA, cho biết: "Theo những chữ tượng hình đã giải mã được, có đến 37 hạng hiến tế máu và thực phẩm dưới triều nhà Shang."
Các nhà lãnh đạo dựa vào những trận chiến lễ nghi, hiến tế, và tục thờ cúng tổ tiên để hợp thức hóa quyền cai trị của mình và một số người đã cưỡng chế gia nhân của mình đi theo họ vào cõi chết.
Plutschow phát biểu, "Nước Trung Quốc ngày xưa được xây dựng trên nền tảng hiến tế. Và không có giả thiết nào về sự lập quốc của Trung Quốc được đưa ra mà không nhắc đến hiến tế hoặc hệ tư tưởng hiến tế." Nhưng trong khoảng thời gian xây dựng ngôi mộ, triết gia Khổng Tử bắt đầu lên án tục hiến tế và kêu gọi bãi bỏ lệnh này. Xu nói: "Khổng Tử dành cả cuộc đời để lên án những buổi hiến tế đẫm máu." Tuy nhiên, quan điểm của Khổng Tử hình thành quá trễ để cứu những người bị hiến trong hầm mộ Jiangxi và học thuyết của ông phải mất hàng kỷ mới có thể đánh bật được tục lệ này.
Lịch sử của tục hiến tế
Adrienne Mayor, học giả về huyền thoại và lịch sử tại Đại học Stanford, cho biết tế người được áp dụng rộng rãi bởi nhiều nền văn minh khác nhau nhưng đã ít phổ biến hơn trong những nền văn hóa khác trong cùng thời đại. "Nhiều nền văn hóa trên thế giới tiến hành hiến tế người vì nhiều lý do khác nhau, trong đó có Trung Quốc, Aztec, La Mã, Hy Lạp, Ai Cập, Mông Cổ và Maya."
Tiếp theo trục lịch sử này, các nhà hiền triết như Khổng Tử ở Trung Quốc, Đức Phận ở Ấn Độ và Socrates ở Hy Lạp "chống lại hiến tế và tục tế người dần dần hiếm đi. Phần lớn các nền văn minh đều thay thế tục tế người bằng những nghi thức biểu trưng." Tuy nhiên, ở Trung Quốc, hiến tế còn kéo dài đến đầu thời kỳ nhà Minh , tức khoảng 1368 đến 1644 sau Công nguyên.
Hoàng đế Yongle, người giám sát thiết kế và thi công Tử Cấm thành, Bắc Kinh cách đây 6 thế kỷ ra sắc lệnh cho những thê thiếp của mình phải theo ông ta đi vào cõi vĩnh hằng.
David Keightley, chuyên viên về lịch sử Trung Quốc tại Đại học California, Berkeley, cho biết tục tế người nhấn mạnh vào tầm quan trọng của lòng trung thành và trách nhiệm ở Trung Quốc cổ đại. "Dâng hiến sinh mạng con người nói lên mức độ ràng buộc của sự say mê, sự phục tùng, những điều được cho là mạnh hơn bản thân sự sống."
No comments:
Post a Comment