Từ Thù Đổi Thành Bạn: Chuyện Cây Cỏ Ngọt Stevia
Cây cỏ ngọt dùng làm nước sẽ có lợi cho sức khỏe.
Sau   bao năm Stevia bị Hoa Kỳ và thế giới Tây phương cấm sử dụng vì “có hại   cho sức khỏe”nhưng thật sự ra là để bảo vệ ngôi vị độc quyền của kỹ  nghệ  chất ngọt hóa học nhân tạo như aspartame, sucralose…
Nay  thế cờ đã  thay đổi, gió đã xoay chiều. Dân chúng thế giới càng ngày  càng sợ các  loại đường hóa học hơn bao giờ hết nên thiên về chất ngọt  thiên nhiên  của cỏ Stévia..
Để  bảo vệ hầu bao, kỹ nghệ thực phẩm và nước  ngọt(Coca, Pepsi) Hoa Kỳ  đành trở cờ ca tụng hết lời chất ngọt thiên  nhiên của stévia.
FDA đành phải khuất phục trước áp lực của kỹ nghệ ăn uống. 
Cỏ ngọt Syevia trước là thù, nay là bạn.                                                                 
***
Thèm   ngọt là một nhu cầu tự nhiên của cơ thể, nhưng nếu ăn ngọt quá nhiều  và  quá thường xuyên cũng sẽ không tốt cho sức khỏe. Hư răng, béo phì và   tiểu đường là những vấn đề có thể xảy ra...
Hiện  nay, trên thị trường  có rất nhiều sản phẩm hóa học tạo vị ngọt  (Sweetener, Édulcorant) được  dùng để thay thế đường. Những loại đường  hóa học nầy tuy không có tính  dinh dưỡng vì chứa rất ít calorie nhưng  lại có vị ngọt gấp cả trăm lần  nhiều hơn đường thường.
Mỗi  gói đường hóa học nho nhỏ có trộn thêm  chất dextrose (là một filler)  cho lối 2.2 calo trong khi mỗi muỗng café  đường cát đem vào cơ thể  khoảng 16 calories…Có thể nêu ra đây một vài  thí dụ như: saccharin  (Sweet N Low), sodium cyclamate (Sucaryl,Twin  Sugar), sucralose  (Splenda), AceSulfame potassium (Ace K, Sweet One,  Sunnett), và phổ  biến nhất là chất  aspartame (NutraSweet, Equal,  Spoonful, Canderal) mà  chúng ta thường thấy hiện diện trong hầu hết các  thức ăn và thức uống  nhược năng hay diet. 
Mặc dù rẻ và tiện lợi nhưng người ta vẫn e ngại ảnh hưởng về lâu về dài của chúng đối với sức khỏe.
Thật vậy, Saccharin nay đã bị cấm sử dụng tại nhiều quốc gia, vì thí nghiệm cho thấy nó tạo ung thư bàng quang ở loài chuột.
Riêng   đối với những người mắc bệnh Phenylketonuria (PKU) thì không nên dùng   chất aspartame. Đây là một bệnh di truyền, rất hiếm thấy, trong đó vì  có  sự lệch lạc của một gene nên cơ thể không sản xuất ra được một loại   enzyme để khử bỏ chất phenylalanine. Khi ăn vào, aspartame sẽ bị phân   cắt ra thành aspartic acid và phenylalanine. Chất sau nầy tích tụ nhiều   trong não, gây tổn hại cho hệ thần kinh trung ương, và có thể chết.
Aspartame cũng còn bị dư luận gán cho nhiều thứ tội danh khác nữa, nhưng tất cả đều bị giới y khoa bác bỏ hết…
Trước   viễn ảnh không mấy sáng sủa của các loại đường hóa học, tâm lý chung   của người tiêu thụ là quay về với những sản phẩm thiên nhiên…
Trong nhóm những chất tạo vị ngọt thiên nhiên, cây Cỏ ngọt là một thí dụ đang được nhiều người chú ý đến! 
Cây Cỏ ngọt là gì"   
Cỏ   ngọt (Stevia, Sweetleaf, Candyleaf, Sweet herb of Paraguay) còn được   gọi là Cỏ đường, Cỏ mật hoặc Cúc ngọt, có nguồn gốc ở thung lủng Rio   Monday nằm về phía đông bắc của xứ Panama,Trung Mỹ.
Vào  thế kỷ XVI,  các thủy thủ Tây Ban Nha đã từng đề cập đến sự hiện diện  của loại thảo  mộc nầy rồi. Nhưng phải chờ đến năm 1888, nhà  thực vật  học người  Paraguay là Moises Santiago Bertoni mới phân loại và chính  thức đặt tên  gọi nó là Stevia rebaudiana Bertoni.
Thổ  dân Guarani ở Paraguay gọi  cỏ nầy la Caá-êhê có nghĩa là Cỏ ngọt. Từ  cả ngàn năm nay, họ đã dùng  loại thảo mộc nầy để làm dịu ngọt các thức  ăn thức uống có tính đắng, và  cũng để chữa trị một số bệnh như béo phì,  bệnh tim, cao áp huyết, v.v…
Cỏ ngọt là cây đa niên bán nhiệt đới, thuộc họ Cúc Asteraceae (Compositae).
Stevia   rebaudiana Bertoni là một trong số 154 loại Cỏ ngọt thuộc giống họ   Stevia. Cây cỏ ngọt mọc thành bụi, cao lối 75cm lúc trưởng thành. Thân,   và cành tròn. Thân non có màu xanh, thân già màu nâu. Bản lá dài 5-7cm,   có mép hình răng cưa. Hoa nhỏ màu trắng. Phấn hoa có thể gây dị ứng.   Chất ngọt tập trung trong lá. Lá già, ở dưới thấp chứa nhiều chất ngọt   hơn lá non ở phía trên cao. Chất ngọt trong lá giảm đi khi cây trổ hoa   vào tháng 9. 
Về phương  diện hóa học, đây là những diterpenoid  glycosides và gồm có 4 loại  chính:  stevioside (5-10%), rebaudioside A  (2- 4%), rebaudioside C  (1-2%), và dulcoside A (0.5 -1%). Hai loại phụ  là rebaudioside D và E.  Chất ngọt stevioside có vị ngọt gấp 300 lần hơn  đường thường  (saccharose, sucrose), đặc biệt là không tạo calorie và rất  ổn định ở  nhiệt độ cao 198 độ C (388 độ F), nhưng không trở nên xậm  màu, và cũng  không trở thành đường caramel đặc kẹo.
Ngày  nay, cây Cỏ  ngọt được thấy trồng tại rất nhiều quốc gia như: Brazil,  Argentina,  Paraguay, Mexico, Nhật bản, Hoa Kỳ, Israel, Trung Quốc, Đài  Loan, Đại  Hàn, Thái Lan, Việt Nam (từ 1988 tại Hà Giang, Hà Tây, Cao  Bằng, Lam  Đồng).
Riêng  Canada, cây Stevia cũng được thấy trồng ở các tỉnh bang  Alberta,  British Columbia, Ontario và Quebec. Bộ Canh Nông và Thực phẩm  Canada  cũng có trồng thí nghiệm loại thảo mộc nầy tại nông trại thực  nghiệm  Delhi (Ontario).
Trồng bằng cách nào"  
Theo  lời chỉ dẫn,  trong điều kiện Canada, hạt Stevia nên được ương trong  nhà khoảng từ  tháng 2 đến tháng 4. Tuy nhiên, cũng hơi khó, chỉ có kết  quả lối 25% mà  thôi. Stevia cũng có thể được giâm cành. Đem cây con ra  trồng ngoài vườn  khi trời bắt đầu ấm trên 10 độ C. Chịu ăn các loại  phân chứa ít đạm  14-14-14, hoặc phân bón thông thường, như loại 4-12-8.  Có thể trồng Cỏ  ngọt trong chậu kiểng, và hái lá bất cứ lúc nào (nhớ  chừa lại 1/3 số  lá). Thu hoạch lúc mùa thu trước khi trổ hoa, lá có tỉ  lệ chất ngọt  stevioside cao nhất.
Lá  có thể được ăn sống, có vị hơi lợ lợ ngọt  ngọt, phơi khô, sấy khô để  bỏ vô trà, hoặc tán nhuyễn để dành thay thế  các chất tạo vị ngọt. 
Tại  các tiệm thực phẩm thiên nhiên ở Canada,  liquid Stevia được bán với  giá khá đắt, 4$/chai nhỏ xíu 10ml, mỗi khi  uống café chỉ cần nhỏ vào 3  giọt là đủ ngọt rồi.
Theo  tài liệu của Ds  Phan đức Bình & Ts Võ duy Huấn, tại Sài Gòn cũng có  bán một loại  sản phẩm làm từ Cỏ ngọt, đó là Nature’s Nectar Stevia  nhập cảng từ  Singapore...
Cỏ ngọt được dùng để làm gì"
Tại  nhiều nơi trên thế  giới, chất stevioside  hay chiết xuất (extract)  được dùng làm chất tạo  vị ngọt thay thế các loại đường thường hoặc  đường hoá học.
Cỏ ngọt phơi khô, sấy khô có thể bỏ vô trà.
Bột lá khô có thể trộn vô bột làm bánh để thay thế đường.
Trung Quốc xem cỏ ngọt như một dược liệu thiên nhiên rất tốt để giúp làm giảm cân, ngon ăn và tiêu hóa tốt.
Nhật   Bản là quốc gia sử dụng cây cỏ ngọt nhiều nhất trên thế giới. Mỗi năm   kỹ nghệ Nhật tiêu thụ từ 700 tấn đến 1000 tấn lá Stevia. Một số lượng   lớn cần phải được nhập thêm từ Đại Hàn, Đài Loan và Trung Quốc.
Họ sử dụng chất tạo vị ngọt stevioside trong kẹo chewing gum, bánh trái, và trong các loại nước ngọt như Coca Cola.
Nói chung, các quốc gia Á Châu và Nam Mỹ đều công nhận và cho phép sử dụng stevia như một chất phụ gia (food additive).
Ngược   lại các quốc gia Tây phương (Anh, Pháp, Hoa Kỳ, Úc Châu, Canada, v.v…)   cho đến 2008 đều không công nhận stevia là chất phụ gia để tạo vị ngọt   như các chất aspartame, sodium cyclamate chẳng hạn mà chỉ xem nó như  là  một loại thực phẩm bổ xung hay một supplement dinh dưỡng (dietary   supplement) mà thôi!
Tại Bắc Mỹ, các sản phẩm Stevia có thể được tìm thấy tại những tiệm bán thực phẩm thiên nhiên...
Bột lá khô dùng làm trà, có thể có vị ngọt gấp 30 lần hơn vị ngọt của đường cát.
Dạng lỏng, là những dịch chiết có thể ngọt 70 lần hơn đường.
Tốt   nhất là bột tinh chất màu trắng trích từ lá Cỏ ngọt và có chứa chất   rebaudioside A và stevioside. Ở dạng nầy, Stevia có vị ngọt gấp 300 lần   vị ngọt của đường cát.
Nhiều người cho rằng vị ngọt của Stevia thường để lại trong miệng cái hậu hơi đăng đắng. 
Cỏ ngọt nhìn từ phía Đông y và thực phẩm thiên nhiên.
Giới   kỹ nghệ thực phẩm thiên nhiên hết lòng ca ngợi và quảng cáo cây Cỏ  ngọt  như một giải pháp thiên nhiên rất tốt để thay thế các loại đường  hóa  học.
Cỏ ngọt không tạo calorie nên rất thích hợp để làm giảm cân.
Cỏ   ngọt không làm bợn răng, không gây sâu răng, bảo vệ vệ sinh răng  miệng,  và cũng giúp vào việc làm lành càc vết thương ngoài da.
Bổ  tim, lợi  tiểu, làm giảm áp huyết ở những người bị cao máu, và đặc biệt  nhất là  đối với những người bị bệnh tiểu đường, cỏ ngọt trợ giúp tụy  tạng trong  việc tiết chất  insulin. 
Các  bệnh nhân thay gì dùng các loại đường  hóa học như aspartame chẳng hạn,  thì tốt hơn hết, họ nên dùng chất tạo  vị ngọt thiên nhiên lấy từ Cỏ  ngọt, vã lại nó cũng không làm tăng đường  lượng lên.
Giới  chủ trương thuốc thiên nhiên tại Nhật Bản và Nam Mỹ  thường đưa ra rất  nhiều dẫn chứng về kết quả tốt đẹp do cây Stevia mang  đến...
Từ  30 năm nay, các nhà khoa học Phù Tang đã hết lòng nghiên  cứu các hoạt  chất của Stevia, nhưng cũng không thấy có báo cáo nào nói  lên tính chất  độc hại hoặc tính gây ung thư của loại thảo mộc nầy cả.
Thí   nghiệm thực hiện tại đại học Maringa, Brazil cho biết chiết dịch lá   Stevia có khuynh hướng giúp đem glucose vào trong tế bào, nhờ vậy đường   lượng trong máu được giảm xuống đi phần nào.
Như thường lệ, các nhà khoa học Âu Mỹ thì họ còn rất dè dặt trước cây cỏ ngọt.
Cỏ ngọt qua cái nhìn của các nhà khoa học phương Tây.
Cho   đến ngày nay, Cơ Quan Quản trị Thực Phẩm & Dược Phẩm Hoa Kỳ (FDA)   vẫn giữ quyết định không công nhận Stevia là một chất phụ gia. Lý do   được đưa ra là chính phủ chưa thấy có bằng chứng và tài liệu khoa học   nào bảo đảm một cách chắc chắn tính không độc hại của Stevia.
Is Stevia an 'FDA approved' sweetener"
FDA   has not permitted the use of whole-leaf Stevia or crude Stevia  extracts  because these substances have not been approved for use as a  food  additive. FDA does not consider their use in food to be GRAS in  light of  reports in the literature that raise concerns about the use of  these  substances. Among these concerns are control of blood sugar and  effects  on the reproductive, cardiovascular, and renal systems. Food  additives  and GRAS affirmation petition or pre-petition submissions for  the use of  such substances that FDA has received in the past have not  contained  the data and information necessary to establish the safe use  of these  substances as ingredients in food.( FDA 07/08/2010).
Dưới  áp lực của  quần chúng tiêu thụ cũng như của giới kỹ nghệ thực phẩm  thiên nhiên, năm  1994 luật Dietary Supplement & Health Education  Act cho phép Stevia  được bán như một loại supplement dinh dưỡng.
Bộ Y Tế Canada (Health Canada) cũng có cùng một chính sách và quyết định giống như phía Chính phủ Hoa Kỳ.
Ủy   Ban Khoa Học Âu Châu về Thực Phẩm (The European Commission’s  Scientific  Committee on Food) cũng không công nhận Stevia là một chất  phụ gia. Lý  do được nêu ra là các hồ sơ đệ nạp để xin cứu xét đều thiếu  sót các dữ  kiện về việc định chuẫn (standardization) chất stevioside,  về độc tố học  cũng như về tính chất an toàn của sản phẩm.
Tổ  Chức Y Tế Thế Giới  (WHO) cũng như Cơ Quan Lương Nông (FAO) thuộc Liên  Hiệp Quốc đều tỏ ra  rất dè dặt trong việc xem stevioside như là một  chất phụ gia.
CSPI  (Center  for Science in the Public Interest) là một tổ chức tư nhân nhằm  bảo vệ  sức khỏe của công chúng. Tổ chức nầy thường hay kiểm soát và chỉ  trích  gắt gao chính phủ cũng như giới kỹ nghệ thực phẩm Hoa Kỳ về những  vấn  đề then chốt trong sản xuất, chẳng hạn như sự hiện diện của tồn dư   kháng sinh, hormone và hóa chất trong thịt, vấn đề xạ chiếu thịt để diệt   vi trùng, v.v…
Đối với cỏ Stevia, CSPI cũng đồng ý với Cơ Quan FDA chưa muốn thấy Cỏ Stevia trở thành một chất phụ gia.
Theo   Gs Ryan Huxtable thuộc đại học University of Arizona in Tuscon, cho   biết có nhiều thí nghiệm đã được thực hiện với chất ngọt steviosid. Xin   nói rõ là người ta đã sử dụng những liều lượng khổng lồ để nuôi vật thí   nghiệm.
Kết quả cho biết  chất stevioside có thể ảnh hưởng đến hoạt  động của chức năng sinh dục,  như làm giảm số lượng tinh trùng ở chuột  đực, giảm kích thước của tinh  nang (seminal vesicle) là tuyến  sản xuất  tinh dịch, đẻ ra những chuột  con rất nhỏ, hoặc có thể dẫn đến tình trạng  vô sinh. Cancer cũng là một  vấn đề khác có thể thấy xảy ra cho vật thí  nghiệm...Chuyển hóa chất  của steviosid là steviol có khuynh hướng  mutagen nghĩa là làm thay đổi  DNA trong tế bào và dẫn đến cancer!
Mối   quan tâm chót là với liều lượng thật lớn, chất ngọt stevioside có thể   làm xáo trộn sự biến dưỡng của chất bột đường (Carbohydrate) và làm  gián  đoạn việc chuyển hóa thực phẩm ra thành năng lượng trong tế bào.
Phe   ủng hộ Stevia đã la hoảng lên và phản đối kịch liệt. Họ nói rằng các   hiện tượng vừa nêu sẽ không thể nào xảy ra ở người được vì trong thực tế   hằng ngày chúng ta chỉ sử dụng những liều lượng steviosides rất thấp  xa  so với những nồng độ dùng để thí nghiệm ở loài chuột và hamster
Có thật sự nguy hiểm không"
Theo   Jean Yves Dionne, Quebec, một dược sĩ rất am tường về thuốc thiên  nhiên  cho biết thì thổ dân Trung và Nam Mỹ đã sử dụng stevia từ cả mấy  trăm  năm qua mà có thấy họ bị vô sinh đâu.
Chuyện  cây cỏ ngọt stevia và  hoạt chất của nó là một món mồi quá ngon, quá  hấp dẫn cho tư bản và tài  phiệt Hoa Kỳ. Khi các tài phiệt không muốn  thì họ nói nó nguy hiễm, và  khi họ quan tâm , cần đến cỏ ngọt thì nó  trở thành một sản phẩm an toàn.  
Cuộc chiến giữa Aspartame và Stévia
video: La stevia (2/2)…vs Aspartame 
http://www.youtube.com/watch"v=QWF6vC_0b68&feature=related
Ai   cũng biết là kỹ nghệ đường hóa học đều nằm trong tay các tư bản Tây   phương mà phần lớn là Hoa Kỳ. Năm 1965 aspartame được khám phá ra. Tất   cả các phân tử của chất đường hóa học nầy đều được cầu chứng hết.Thị   trường aspartame trên thế giới lên cả hằng tỉ dollars/năm. Họ đâu muốn   một chất đường thiên nhiên nào nhào vô giành phần ăn của họ.
Họ  độc  quyền định đoạt thị trường. Những cuộc vận động hành lang lobbies  của họ  rất quan trọng, và có thể ảnh hưởng không nhỏ vào tập quán ăn  uống của  chúng ta.
Sự có  mặt của Stevia trên thị trường làm họ rất lo sợ. Thôi  thì cứ tung bừa  những khảo cứu ra nói rằng Stevia nguy hiểm là thiên hạ  im hết. Đó là  chuyên xưa, stevia là kẻ thù.
Chiết xuất cỏ ngọt (extract) được nhìn nhận
FDA Hoa Kỳ chỉ nhìn nhận và cho phép có chiết xuất tinh khiết rebaudioside A mà thôi.
The   most likely answer—the FDA is caving into pressure from artificial   sweetener manufacturers who fear they will lose their empire in the wake   of a new “natural” sweetener hitting the market. So instead of   approving the Stevia plant for use as a natural sweetener the FDA   decided to only approve one of Stevia’s active ingredients:   rebaudioside.
Năm 2008 chiết suất rébaudioside A tinh khiết được nhìn nhận và cho phép bán tại Hoa Kỳ, Nga, Thụy Sĩ, Úc Châu và Tân Tây Lan.
Năm 2009: Pháp chấp thuận; Canada ban bố luật sử dụng stevia trong nhóm dược phẩm thiên nhiên.
Gió đã xoay chiều, stevia nay là bạn
Càng ngày người ta càng sợ đường hóa học. Sợ đủ thứ, sợ cancer, sợ bệnh, và sợ chết… Có lẽ cũng đúng thôi.
“Tuy   nhiên ngày 17 tháng 12, 2008 vừa qua FDA đã thay đổi lập trường và  chấp  thuận cho phép các chất trích từ cây Stevia được bán ra thị  trường. Các  công ty Pepsi và Coca Cola tại Hoa Kỳ được sử dụng Stevia  trong các  loại nước ngọt zero calorie hay diet của họ. 
Hai  nhà sản xuất chất  ngọt Stevia chính vùng Bắc Mỹ là GLG Life Tech  Corporation và Pure  Circle Limited. Giá cổ phiếu của Stevia hiện nay là  2$ ».(La Presse  Montreal, 8 Juin 2009).
Tại  Hoa Kỳ Cargill Ltd và Merisant Worlwide  là hai công ty chính trích  chiết xuất rebaudioside A là một thành phần  quan trọng tạo vị ngọt zero  calorie một cách thiên nhiên. 
Cargill’s stevia có thương hiệu là Truvia
Merisant Worlwide chủ nhân đưòng hóa học Equal (aspartame) thì cho ra đường stevia với thương hiệu là PureVia
Truvia   và PureVia được quảng cáo rất mạnh mẻ. Theo Consumer research firm   Mintel tiên đoán thị trường các sản phẩm của cỏ ngọt stevia có thề đạt 2   tỉ $ US vào cuối năm 2011.
Công ty Pepsi cola tung ra thị trường loại nước Aquafina co pha thêm vitamin và được tạo vị ngọt bởi PureVia.
Coca cola nối gót theo với Truvia.
Biết   rằng hiện nay thương vụ của kỹ nghệ chất ngọt tại Hoa Kỳ ở vào khoảng   10 tỉ US$. Trong số nầy, đường thật sự chiếm 66%, kế đến là mật đường  và  đường bắp chiếm 16%, đường hóa học 12%, và chót nhất là mật ong  chiếm  4%.
Kết luận
Đúng là cây cỏ ngọt được lên ngôi. Trước là kẻ thù nay đổi thành ra bạn.
Nguyễn Thượng Chánh, DVM
California, đất vàng, đất dầu ô liu?Giới sành ăn uống Huê Kỳ bấy lâu nay chỉ sính món dầu ô liu xuất phát từ vùng Địa Trung Hải, nhất là trên nhãn hiệu lại có hình cây ô liu, cái cờ Ý và nhất là mấy chữ quảng cáo “dầu chính gốc” là chịu mở hầu bao mà trả tiền mua.
Đến nay thì vị trí “độc tôn” kia bắt đầu lung lay, như lẽ chuyển dịch của trời đất chẳng có gì vĩnh cửu, ô liu vùng Địa Trung Hải đang bị cạnh tranh tơi bời và sắp sửa bị qua mặt cái vèo.
Cây cỏ California tươi tốt nhờ đất màu mỡ, khí hậu tốt, nên từ mươi năm nay những vườn ô liu điạ phương đang nỗ lực gầy dựng tên tuổi cho món dầu ô liu của họ và các nỗ lực kia trên con đường thành công. Nhà vườn California đã gầy cả ngàn mẫu cây ô liu, xây cất các nhà máy ép dầu và đang sản xuất món dầu ô liu ngon không thua nơi nào trên thế giới. Điều dễ hiểu là dầu ngon, sản xuất ngay tại địa phương, đỡ tốn tiền chuyên chở, và nhất là chẳng phải nhập cảng nhập kiếc gì hết nên phe ta đang thắng và thắng lớn!
Kỹ nghệ sản xuất dầu ô liu California bắt đầu từ thế kỷ XVI bởi những nhà truyền giáo Tây Ban Nha, hoạt động suốt mấy trăm năm nhưng rồi cơn sốt kỹ nghệ điện tử thổi đến nơi này và người ta bỏ rơi ô liu. Kỹ nghệ sản xuất dầu ô liu hầu như biến mất 20 năm trước, chỉ còn vài xưởng sản xuất nhỏ nhỏ, làm ăn kiểu gia đình. Những hãng sản xuất này cố gắng sống còn với ngành kỹ nghệ suy kém vì yêu thương đất đai, gắn bó với cây cỏ, và nhất là những muỗng dầu ô liu tươi, nguyên chất vừa ép… Dầu ngon lắm, thơm lắm nhưng nhà vườn cò con không biết cách quảng cáo và cũng không thể kiếm ra tiền sinh sống qua vườn tược, công khó của mình. Như ta thấy, giữa những cánh đồng nho và những nhà sản xuất rượu chát, rải rác là những vườn ô liu xanh mướt mắt tại miền Bắc California.
Sản xuất ít nên kỹ nghệ dầu ô liu tại California chỉ chiếm khoảng 2% thị trường dầu ô liu tiêu thụ tại Huê Kỳ, nôm na là 98% kia là dầu ô liu nhập cảng. Nhưng các con số này đang nhúc nhích thay đổi qua các nỗ lực của mấy nhà sản xuất như California Olive Ranch, Corto Olive và Apoliveo. Dầu ô liu từ những công ty này đang lấn lướt dần các món hàng ngoại quốc qua mùi vị thơm ngon. Món ăn vừa ngon vừa rẻ nên dầu ô liu nội địa đang cạnh tranh rất hữu hiệu với dầu ô liu nhập cảng ngay tại các cửa tiệm dành cho những tay sành và kén ăn (gourmet) và tại cả các siêu thị bán rộng rãi.
Nhà vườn ô liu California đang áp dụng hai nguyên tắc căn bản để cạnh tranh: Cách trồng tỉa truyền thống của Địa Trung Hải và nâng cao tiêu chuẩn “thơm ngon” của sản phẩm do họ biến chế.
Khi món hàng “thơm ngon” lại giá phải chăng thì đầu bếp đâu mấy ai đặt câu hỏi sản phẩm kia từ đâu đến? Ngoài ra, khuynh hướng “địa phương” đang thúc đẩy bá tánh tiêu xài, sử dụng, ăn uống các món cây nhà lá vườn, theo đúng nghĩa đen và cả nghĩa bóng. Mua hàng cây nhà lá vườn là khuyến khích, ủng hộ nền nông nghiệp địa phương, tạo ra công việc làm cho những người sinh sống ở địa phương ấy, lại tiết giảm được việc đốt xăng dầu chuyên chở…, bao nhiêu thứ “nên lắm”!
Yếu tố “nên lắm” mạnh mẽ nhất là sự “tươi mới” của thức ăn. Cây trái thực phẩm thường giữ được nhiều hương vị hơn khi còn tươi, còn mới. Dầu ô liu cũng không ngoại lệ, thơm ngon nhất khi trái chín tới, hái về và đem ép lấy dầu. Vì thế các món dầu nhập cảng vượt qua ngàn trùng mây khói, lênh đênh cả tháng trường mới đến nơi tiêu thụ thì hương vị tất đã kém đi nhiều. Chưa kể đồ cũ được dán nhãn mới hay dán nhãn bậy bạ để bán cho nhiều. Đồ giả nhiều đến nỗi Liên Âu ra luật định cho món “extra-virgin olive oil” (tạm dịch là dầu ô liu rất tinh tuyền) phải đề ngày tháng trên nhãn hiệu. Tất nhiên, nhãn hiệu chỉ là… nhãn hiệu, vì vẫn có của giả lền khên từ những thương gia bất chính.
Đầu năm nay, ông Tom Mueller, một tác giả viết sách về thực phẩm, đã kể chuyện dầu ô liu từ thời Phoenician, nhà vườn vùng Địa Trung Hải đã từng phải lăn lộn với chuyện dầu giả dầu thật hay dầu bị pha chế; cho đến ngày nay, dầu ô liu rẻ tiền thường được mặc áo đội lốt “extra-virgin olive oil”. Ông Mueller, sinh sống trong vùng Liguria, Ý, kể chuyện giả mạo về dầu ô liu khiến các tay đầu bếp xao xuyến và rục rịch thay đổi thói quen nấu nướng với các nguyên liệu mới.
Chuyện kể rằng có những tàu buôn chở dầu ô liu từ Địa Trung Hải sang Mumbai (Ấn Độ), Rotterdam và Galveston, Texas cấu kết với các tay đóng chai để gạt khách hàng. Họ dùng hóa chất để tẩy mùi (dầu cũ), thêm diệp lục tố (chlorophyll) và beta-carotene để dầu có sắc xanh lục vàng óng, rồi cho mặc chiếc áo dễ thu hút như “cold - pressed” (dù chẳng ai biết danh từ này có ý nghĩa gì, ép trái lấy dầu thì cứ ép chứ nóng lạnh chi?) hoặc “100 percent pure” hay “tinh tuyền” và bán như loại dầu tinh chất hạng nhất.
Những món beta carotene hay chlorophyll tuy chẳng hại chi đến sức khỏe nhưng cũng chẳng giúp món dầu ô liu kia có hương vị gì; ngoài ra lại thiếu những tinh dưỡng của loại dầu ô liu nguyên chất. Tóm tắt là dầu hạng bét nhưng pha chế để bán với giá hạng nhất! Và các món hàng này nhan nhản khắp nơi, bán sỉ với giá 10 mỹ kim mỗi gallon trong khi dầu hạng nhất thứ thiệt có bảng giá gấp đôi.
Việc kiểm soát thực phẩm giữa các quốc gia Liên Âu không đồng nhất; dầu ô liu sản xuất tại Tây Ban Nha được chở qua Ý, chuyên ra chai, dán nhãn và bán một cách hợp pháp như dầu ô liu của Ý. Việc gian dối chưa xảy ra với dầu ô liu của Huê Kỳ vì kỹ nghệ sản xuất dầu ô liu địa phương chưa mấy “ăn khách”, chưa bán được nhiều tiền tại ngoại quốc. Vì thế dầu ô liu Huê Kỳ còn tương đối tinh tuyền và nhãn hiệu khá xác thực.
Dầu ô liu là một kỹ nghệ lớn, các nhà sản xuất có cả một hiệp hội thương mại quốc tế, the International Olive Council, trụ sở đặt tại Madrid, Tây Ban Nha. Hội này thử dầu bằng cách đo mức oleic acid (loại chất béo trong ô liu có tính dinh dưỡng cao) và polyphenols (dấu hiệu của mức “tươi” hay “mới” ), rồi thuê người chuyên môn nếm để thẩm định hương vị của dầu ô liu. Bộ Canh Nông Hoa Kỳ áp dụng các tiêu chuẩn kể trên để thẩm định dầu ô liu sản xuất tại Hoa Kỳ để bảo vệ người tiêu thụ.
Cạnh tranh để quảng cáo là chuyện hàng ngày của thương mại, kỹ nghệ sản xuất dầu ô liu cũng không ngoại lệ. Khi California Olive Oil Council, mang dầu ô liu ra thử, phân tích và nếm thì các món dầu nhập cảng cầm đèn đỏ so với dầu địa phương. Thế là lời qua tiếng lại giữa các nhà sản xuất dầu ô liu bắt đầu. Mấy hãng nhập cảng dĩ nhiên bĩu môi chê người nếm hổng biết thử, và chê cả cách trồng tỉa của nhà vườn California. Họ biểu rằng có một mẫu đất mà trồng tới 9,000 cây ô liu thì hoa màu đâu cho đủ để mọc trái ngon, dầu thơm? Ở bên Âu Châu người ta chỉ trồng có 1,000 cây ô liu mỗi mẫu đất!
Câu chê bai kia bị phản đối kịch liệt bởi các nhà canh nông, họ phản pháo rằng cách trồng gần (high-density planting) áp dụng cho một số giống cây như arbequina và arbosana (từ Tây Ban Nha), koroneiki (từ Hy Lạp), và khi thu hái, trái ô liu, dầu ô liu vẫn ngon lành như cách trồng rải rác, rộng đất theo truyền thống.
Ngoài ra cách trồng cây gần nhau giúp nhà vườn thu hái bằng máy móc khi cây chín trong khi cách rồng cây rải rác cần thu hái bằng nhân lực (rung cây cho rụng trái rồi thu góp tại gốc).
Khi các loại dầu sản xuất từ cách trồng cây gần nhau đem ra so sánh (Người thử nếm dầu với mã số và không biết xuất xứ, nguồn gốc) với loại dầu sản xuất từ cách trồng rải rác thì mùi vị quả là không khác gì nhau cả.
Sơ sơ vài hiệp đầu cuộc chiến tranh dầu ô liu địa phương và dầu ô liu nhập cảng chưa ngã ngũ nhưng nói chung, dầu càng mới (tươi) thì hương vị càng ngon; khi đóng chai đem bày bán ít lâu thì dầu nào cũng mất dần hương vị. Dầu mới ép có màu xanh lục trong khi dầu đã cũ ngả vàng. Khác với rượu nho ngon, càng lâu cảng đậm vị, dầu ô liu sau hai năm thì chẳng còn chút hương vị nào nữa. Vì thế khi mua, nhớ dòm nhãn hiệu xem chai dầu nhập cảng đã đóng chai từ bao lâu, sau một năm thì đừng mua, bạn nhé?
Thuốc Nam Trên Đất Mỹ - Trần Việt Hưng
- 1Tỏi Tây - Trần Việt Hưng
 - 2Hẹ - Trần Việt Hưng
 - 3Hành Tăm - Trần Việt Hưng
 - 4Hành Hương - Trần Việt Hưng
 - 5Bạc Hà - Trần Việt Hưng
 - 6Đu Đủ - Trần Việt Hưng
 - 7Chùm Ngây - Trần Việt Hưng
 - 8Dành Dành - Trần Việt Hưng
 - 9Dạ Hợp - Trần Việt Hưng
 - 10Sầu Riêng - Trần Việt Hưng
 - 11Ổi (guava) - Trần Việt Hưng
 - 12Măng Cầu Xiêm - Trần Việt Hưng
 - 13Măng Cụt - Trần Việt Hưng
 - 14Mận (Roi) - Trần Việt Hưng
 - 15Sen - Trần Việt Hưng
 - 16Táo - Trần Việt Hưng
 - 17Táo Tàu - Trần Việt Hưng
 - 18Bơ (Avocado) - Trần Việt Hưng
 - 19Cóc (Ambarella) - Trần Việt Hưng
 - 20Lê (Pear) - Trần Việt Hưng
 - 21Wasabi - Trần Việt Hưng
 - 22Horseradish - Trần Việt Hưng
 - 23Ngải Hoa Vàng (Artemisia) - Trần Việt Hưng
 - 24Bồ Kết - Trần Việt Hưng
 - 25Xương Rồng Bà - Trần Việt Hưng
 - 26Cacao - Trần Việt Hưng
 - 27Củ Đậu (Củ Sắn) - Trần Việt Hưng
 - 28Củ Riềng (Galanga) - Trần Việt Hưng
 - 29Chanh - Trần Việt Hưng
 - 30Cải Bẹ Trắng - Trần Việt Hưng
 - 31Cỏ Cú - Trần Việt Hưng
 - 32Cỏ Mực - Trần Việt Hưng
 - 33Dền (Giền) - Trần Việt Hưng
 - 34Đậu Rồng - Trần Việt Hưng
 - 35Cẩm Chướng - Trần Việt Hưng
 - 36Cúc - Trần Việt Hưng
 - 37Cúc Dương Cam - Trần Việt Hưng
 - 38Đậu Tây - Trần Việt Hưng
 - 39Gai Chống (Bạch Tật Lê) - Trần Việt Hưng
 - 40Ngò Gai - Trần Việt Hưng
 - 41Sà Lách - Trần Việt Hưng
 - 42Bồ Đề - Trần Việt Hưng
 - 43Hoa Sứ - Trần Việt Hưng
 - 44Lư Hội (Aloe) - Trần Việt Hưng
 - 45Lan Huệ (Amaryllis) - Trần Việt Hưng
 - 46Trầm Hương - Kỳ Nam - Trần Việt Hưng
 - 47Trứng Cá (Jamaican Cherry) - Trần Việt Hưng
 - 48Sung Ngọt - Trần Việt Hưng
 - 49Hồng Xiêm - Trần Việt Hưng
 - 50Mùng Thơm (Môn Bạc Hà) - Trần Việt Hưng
 - 51Củ Cải Trắng (Daikon) - Trần Việt Hưng
 - 52Đào - Trần Việt Hưng
 - 53Su Hào - Trần Việt Hưng
 - 54Mẫu Đơn (Peony) - Trần Việt Hưng
 - 55Trinh Nữ (Mimosa) - Trần Việt Hưng
 - 56Mơ Lông & Mơ Tam Thể - Trần Việt Hưng
 - 57Quince - Trần Việt Hưng
 - 58Thầu Dầu - Trần Việt Hưng
 - 59Sim - Trần Việt Hưng
 - 60Su Su - Trần Việt Hưng
 - 61Vạn Thọ - Trần Việt Hưng
 - 62Violet - Trần Việt Hưng
 
California fan palm
California bay
California sycamore
California Coast Live Oak
California Sequoia
California maple
    Bigcone spruce
Pseudotsuga macrocarpa
Pseudotsuga macrocarpa
Incense cedar
Calocedrus decurrens
Calocedrus decurrens
|          |      
White fir
Abies concolor
Abies concolor
Jeffrey pine
Pinus jeffreyi
Pinus jeffreyi
|          |    
Coulter pine
Pinus coulteri
Pinus coulteri
|          |    
Gray or Foothill pine
Pinus sabiniana
Pinus sabiniana
Knobcone pine
Pinus attenuata
Pinus attenuata
Torrey pine
Pinus torreyana
Pinus torreyana
|          |    
Bishop pine
Pinus muricata
Pinus muricata
|          |               |    
Lodgepole pine
Pinus contorta ssp. murrayana
Pinus contorta ssp. murrayana
|          |               |    
Yellow pine
Pinus ponderosa
Pinus ponderosa
|          |               |    
Sugar pine
Pinus lambertiana
Pinus lambertiana
|          |               |    
Limber pine
Pinus flexilis
Pinus flexilis
|          |               |    
Bristlecone pine
Pinus longaeva
Pinus longaeva
|          |               |    
Singleleaf pinyon pine
Pinus monophylla
Pinus monophylla
|          |               |    
Four-leaved pinyon pine
Pinus quadrifolia
Pinus quadrifolia
|         |              |    
Tecate cypress
Cupressus forbesii
Cupressus forbesii
Cuyamaca cypress
Cupressus arizonica ssp. arizonica
Cupressus arizonica ssp. arizonica
California juniper
Juniperus californica
Juniperus californica
Western juniper
Juniperus occidentalis var. australis
Juniperus occidentalis var. australis
Utah juniper
Juniperus osteosperma
Juniperus osteosperma
Western sycamore
Platanus racemosa
    
Bigleaf maple
Acer macrophyllum
    
Box elder
Acer negundo
    
California black walnut
Juglans californica
  
   
Valley oak
Quercus lobata
   
California black oak
Quercus kelloggii
Blue oak
Quercus douglasii
      
White alder
Alnus rhombifolia
Quaking aspen
Populus tremuloides
Fremont cottonwood
Populus fremontii ssp. fremontii
Black cottonwood
Populus balsamifera ssp. trichocarpa
Arroyo willow
Salix lasiolepis
California buckeye
Aesculus californica
Mexican or blue elderberry
Sambucus mexicana
California ash
Fraxinus dipetala
Velvet or Arizona ash
Fraxinus velutina
Desert ironwood
Olneya tesota
Palo verde
Cercidium floridum ssp. floridum
Bitter cherry
Prunus emarginata
Mountain dogwood
Cornus nuttallii

  
Magnolia X Soulangeana
Crape Myrtle

 
Platanus racemosa
Bigleaf maple
Acer macrophyllum
Box elder
Acer negundo
California black walnut
Juglans californica
Valley oak
Quercus lobata
California black oak
Quercus kelloggii
|           |        
Blue oak
Quercus douglasii
Alnus rhombifolia
Populus tremuloides
Populus fremontii ssp. fremontii
Populus balsamifera ssp. trichocarpa
|             |        
Salix lasiolepis
Aesculus californica
Sambucus mexicana
Fraxinus dipetala
Fraxinus velutina
Olneya tesota
Cercidium floridum ssp. floridum
Prunus emarginata
|             |          
Cornus nuttallii
Coast live oak
Quercus agrifolia var. agrifolia
Quercus agrifolia var. agrifolia
Canyon live oak
Quercus chrysolepis
Quercus chrysolepis
Engelmann oak
Quercus engelmannii
Quercus engelmannii
Channel Island scrub oak
Quercus pacifica
Quercus pacifica
Interior live oak
Quercus wislizeni var. wislizeni
Quercus wislizeni var. wislizeni
Tanbark oak
Lithocarpus densiflorus var. densiflorus
Lithocarpus densiflorus var. densiflorus
Madrone
Arbutus menziesii
Arbutus menziesii
Toyon
Heteromeles arbutifolia
Heteromeles arbutifolia
Fernleaf ironwood
Lyonothamnus floribundus ssp. aspleniifolius
Lyonothamnus floribundus ssp. aspleniifolius
Santa Catalina Island ironwood
Lyonothamnus floribundus ssp. floribundus
Lyonothamnus floribundus ssp. floribundus
Red shanks
Adenostema sparsifolium
Adenostema sparsifolium
Catalina cherry
Prunus ilicifolia ssp. lyonii
Prunus ilicifolia ssp. lyonii
Hollyleaf cherry
Prunus ilicifolia ssp. ilicifolia
Prunus ilicifolia ssp. ilicifolia
California bay
Umbellularia californica
Umbellularia californica
Purple Orchid tree & Crape Myrtle

Lagerstroemia, or Crape Myrtle & Chinese Tallow Tree, Sapium seberiferum






No comments:
Post a Comment