Philippines

Tôi là một "thuyền nhân - tị nạn" đã từng sống ở Bataan, Phi trong 5 tháng để làm Assistant Teacher (AT) cho trường PASS và được học về US Orientation cũng như tập lái xe trước khi đi Mỹ định cư. Vì vậy, tôi vẫn nhớ đến đất nước và người Phi với nhiều tình cảm và lòng biết ơn. Khi quyết định làm một chuyến du lịch về Phi, tôi muốn ghé thăm lại Manila và Bataan nhưng tiếc rằng Bataan hôm nay không còn là "trại tị nạn" nữa. Khó có thể nào quên những ngày sống ở Bataan.
Manila - 2 hình ảnh trái ngược
Từ Pulau Bidong, Sungei-Besi qua đây, tôi cảm thấy quá sung sướng khi chỉ phải ăn học để chờ qua Mỹ định cư. Nhớ làm sao những lần đi tắm suối ở vùng 7, đi chợ ở vùng 2, 3 hay vùng 8, vùng 10, đổi gạo lấy xoài và hột vịt lộn, đi coi phim ở vùng 9, theo xe của bệnh xá ra Morong, hay đi Manila, hoặc Olongapo chơi. Hôm nay, tôi muốn viết về Phi như một dịp tìm hiểu về đất nước và con người Phi để những người Việt nào đã từng sống và tạm cư ở đây sẽ biết thêm chút ít mà nói với con cháu của mình về xứ sở này với lòng tri ân; cho dù ai cũng biết là dân tộc nào cũng có người tốt, kẻ xấu nhưng người Việt tị nạn chúng ta không phải là không biết ơn những người đã từng cưu mang và giúp đỡ chúng ta trong lúc gian nan, hoạn nạn.

1. Khái quát: Philippines (tiếng Philippines: Republika ng Pilipinas, hay Pilipinas), còn có tên gọi khác là Phi Luật Tân hay Philippine. Là một nước ở Đông Nam Á có thủ đô là Manila. Nước này trải dài 1.210 km (750 dặm) trong vùng Nam Thái Bình Dương gần biển Đông, thuộc vùng Đông Nam châu Á và gồm 7.107 hòn đảo được gọi là Quần đảo Philippines, gần 700 đảo có người ở.
Philippines cùng với Đông Timor là hai nước tại châu Á có cộng đồng Công giáo La Mã chiếm đa số dân và là một trong những nước có mức độ tây phương hoá cao, một sự hoà trộn độc nhất giữa Đông và Tây. Tây Ban Nha và Hoa Kỳ có lẽ là những nước có ảnh hưởng văn hoá lớn nhất tới nước này, bởi vì quần đảo Philippines từng là thuộc địa của Tây Ban Nha trong hơn 350 năm và là thuộc địa của Hoa Kỳ trong gần 50 năm. Tuy hầu hết diện tích vẫn là nông nghiệp, Philippines là một địa chỉ quan trọng cung cấp nguồn outsourcing và là một nhà xuất khẩu sản phẩm điện tử và nhân công. Số tiền người Philippine ở nước ngoài chuyển về chiếm một phần quan trọng trong tổng sản phẩm quốc nội nước này.

Tên nước này có nguồn gốc từ việc Ruy López de Villalobos đặt tên hai hòn đảo Samar và Leyte là Las Islas Filipinas theo tên vua Philip II của Tây Ban Nha trong chuyến viễn chinh không thành công của ông năm 1543. Quần đảo từng được gọi theo nhiều cái tên như Đông Ấn Tây Ban Nha, Nueva Castilla và Quần đảo San Lázaro. Cuối cùng, cái tên Filipinas được dùng để chỉ toàn bộ quần đảo. Thủ đô: Manila. Thành phố lớn nhất là Quezon. Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Tagalog và tiếng Anh. Ngoài ra, Phi còn có 8 ngôn ngữ chính , 76 - 78 thổ ngữ chính và trên 500 thổ ngữ khác.
Chính phủ đứng đầu là Tổng thống Gloria Macapagal Arroyo; là một nước Cộng Hòa được Độc lập từ Tây Ban Nha vào 12 tháng 6, 1898 và từ Hoa Kỳ vào 4 tháng 7, 1946. Diện tích: 300.000 km² (hạng 71 trên TG). Dân số: 87.857.473 (hạng 12); GDP (2005): 451, 3 tỷ USD (hạng 25); Tổng số thu nhập (PPP) tính trên đầu người (PPP): 5.100 đô la Mỹ (hạng 108). Đơn vị tiền tệ: Peso (PHP)
Philippines là nước đông dân thứ mười hai trên thế giới, dân số của họ là 86.241.697 người vào năm 2005. Gần hai phần ba sống ở những đảo vùng Luzon. Manila, thủ đô, là thành phố đông dân thứ mười một trên thế giới. Hệ thống giáo dục có hiệu quả và dựa theo chương trình giảng dạy của Hoa Kỳ. Tỷ lệ biết chữ là 95.9%, một trong những nước cao nhất châu Á, với tuổi thọ bình quân là 72,28 năm đối với nữ và 66,44 đối với nam. Tăng trưởng dân số khoảng 1,92%, với 26,3 trẻ em trên 1.000 dân. Trong 100 năm từ cuộc điều tra dân số năm 1903, dân số đã tăng mười một lần.
Dân chúng Philippines được gọi là Filipinos theo tiếng Philippines. Theo thống kê của chính phủ và các nghiên cứu di truyền, đa số dân của Philippines là hậu duệ của nhiều nhóm người thuộc hệ ngôn ngữ Nam Đảo đã di cư tới hòn đảo này nhiều đợt từ hàng ngàn năm trước từ Đài Loan, hầu hết họ sống trộn lẫn với những nhóm người đã sống rải rác ở các đảo vùng phía Nam Trung Quốc thời tiền sử và từ đó tạo lập nên nguồn gốc cho "dân tộc Philippines" ngày nay. Ba nhóm thiểu số nước ngoài lớn nhất là người Hán, người Mỹ và Nam Á. Những nhóm thiểu số nước ngoài còn lại có số lượng nhỏ nhưng có vai trò quan trọng, gồm Tây Ban Nha, các dân tộc châu Âu khác như Ả Rập, Indonesia, Triều Tiên, Nhật Bản và các nước châu Á khác. Philippines là một trong những quốc gia gồm nhiều chủng tộc nhất ở châu Á bởi vì nó có số lượng lớn các nhóm ngôn ngữ dân tộc bản địa.
Có hơn 170 ngôn ngữ được dùng trong nước. Tiếng Philippines là tiếng địa phương được tiêu chuẩn hoá dựa trên tiếng Tagalog có các từ thông thường từ các ngôn ngữ Philippines khác. Theo Hiến pháp năm 1987, tiếng Philippines và tiếng Anh đều là ngôn ngữ chính thức. Mười hai ngôn ngữ vùng lớn khác là những ngôn ngữ phụ tại từng vùng. Việc sử dụng tiếng Tây Ban Nha ở Philippines đã giảm sút kể từ thời cai trị của Hoa Kỳ nhưng vẫn có ảnh hưởng lớn trong văn hoá Philippines.

Philippines là nước có cộng đồng Công giáo La Mã lớn thứ ba và có cộng đồng Tin lành đứng đứng thứ mười ba, cộng đồng Hồi giáo lớn thứ bốn mươi, cộng đồng Hindu lớn thứ 17 và cộng đồng Phật giáo lớn thứ 17. Khoảng 92% dân số Philippines theo Thiên chúa giáo: 83% thuộc Nhà thờ Công giáo La mã trong khi 3% còn lại thuộc Thiên chúa giáo cũ (Old Catholic) Nhà thờ độc lập và 6% khác thuộc nhiều phái Tin lành khác. Dù Thiên chúa giáo là một lực lượng chính trong văn hoá của Philippines, một số người vẫn theo các truyền thống và lễ nghi địa phương. Fantasy Worl, LuzonNgười cá, Luzon

Nhà thờ Công giáo La Mã sử dụng ảnh hưởng to lớn của họ trên cả những công việc chính phủ và không chính phủ, dù hiến pháp đã tiên liệu trước việc tách Nhờ thờ khỏi Nhà nước. Philippines hiện có ba Hồng y giáo chủ, Ricardo Cardinal Vidal, Jose Cardinal Sanchez và Gaudencio Cardinal Rosales. Hồng y giáo chủ quá cố Jaime Cardinal Sin là người lãnh đạo tinh thần của quốc gia và là người tham gia tích cực vào Sức mạnh nhân dân I và Sức mạnh nhân dân II. Ông mất ngày 21 tháng 6 năm 2005. Hồng y giáo chủ Vidal là tổng giám mục Cebu. Hồng y giáo chủ Sanchez là cựu Trưởng giáo đoàn tăng lữ, Roman Curia. Gaudencio Hồng y giáo chủ Rosales làm tổng giám mục Manila. Thánh đường nổi tiếng nhất là đại Thánh đường Manila.
Gần 5% người Philippine là Hồi giáo và đã từng hiện diện ở Philippines trong thời gian dài hơn Thiên chúa giáo. Chỉ khi Tây Ban Nha chinh phục nước này, Thiên chúa giáo mới trở thành tôn giáo chính thống với đa số dân. Phần nhiều những người Hồi giáo Philippine sống ở vùng đồng bằng thấp và đã chống lại sự chinh phục và cải đạo trong nhiều thế kỷ của người Tây Ban Nha, Mỹ và chống lại chính phủ Philippines để đòi quyền tự quyết.
Ảnh hưởng của Tây Ban Nha đối với văn hoá Philippines bắt nguồn chính từ văn hoá Mexico và văn hoá Tây Ban Nha là kết quả của hơn 300 năm thuộc địa, hiện vẫn thấy trong các phong tục và các lễ hội tôn giáo. Hàng năm, người Phi tổ chức lễ hội Barrio Fiesta để tưởng nhớ các vị thánh bảo trợ cho thành phố, làng xã và các vùng. Mùa lễ hội được kỷ niệm với những ngày lễ nhà thờ, các cuộc diễu hành đường phố để vinh danh các vị thánh bảo trợ, những cuộc thi pháo, sắc đẹp và nhảy múa và những cuộc thi chọi gà. Tuy nhiên, rõ ràng nhất là sự phổ biến các tên họ Tây Ban Nha của người Philippine - duy nhất trong số các dân tộc ở châu Á, là kết quả của một nghị định của chế độ thuộc địa về phân loại họ và áp dụng hệ thống tên họ Tây Ban Nha đối với những người dân Philippine. Ngày nay, thành phần tướng lãnh và thượng lưu của Phi phần lớn đều có gốc Tây Ban Nha. Ảnh hưởng từ Trung Quốc đối với văn hoá Philippines có thể thấy rõ nhất trong ẩm thực tại nước này, ảnh hưởng rất toàn diện qua các loại ...mì (gọi là mami) cũng như các món ăn từ thịt là một bằng chứng rõ ràng về nguồn gốc Trung Quốc; hay một số tên họ có nguồn gốc từ Trung Quốc. Người Hoa chủ yếu làm thương mại và khu Chinatown luôn sầm uất. Gái Phi gốc Tây Ban Nha hay gốc Hoa cũng khá đẹp, nhiều cô đã là hoa hậu của Phi, nhiều cô đã tham gia sinh hoạt xã hội và chính trị của Phi (Tổng thống Phi: Gloria Macapagal Arroyo, Corazon Aquino, hay "First Lady" Imelda Marcos).
Ảnh hưởng Hoa Kỳ đối với Philippines chỉ bắt đầu từ hơn một thế kỷ nay qua việc sử dụng rộng rãi tiếng Anh, môn thể thao được ưa chuộng nhất nước là bóng rổ, thích thức ăn nhanh (fast-food), coi phim Mỹ. Ở Philippines có rất nhiều điểm bán fast-food như McDonald's, Pizza Hut, Burger King, KFC, hay Jollibee, Greenwich Pizza và Chowking. Người Philippine cũng ưa thích nhạc Mỹ, nhảy theo điệu Mỹ, xem phim Mỹ và các diễn viên truyền hình Mỹ. Các quy định đạo đức bản địa về tôn trọng gia đình, kính trọng người già và thân thiện vẫn không bị thay đổi. Có một dạo Phi bất ổn, người Phi giàu có và học thức đã đổ xô bỏ đi định cư ở Mỹ và làn sóng di dân này vẫn tiếp tục vì dân Phi vẫn thích đi Mỹ. Sau này, Phi vẫn là nguồn "lao động xuất khẩu" lớn nhất cho thị trường lao động khắp nơi trên TG và người Phi vẫn bỏ nước ra đi vì lý do kinh tế; kể cả chuyện kết hôn, làm "oshin" hay làm gái ở xứ người.
Người Philippine kính trọng những vị anh hùng (José Rizal, Andrés Bonifacio, Ninoy Aquino..) mà sự nghiệp và hành động đóng góp vào việc hình thành nên chủ nghĩa quốc gia.
Philippines là một quần đảo với 7.107 hòn đảo với tổng diện tích đất liền gần 300.000 km2 (116.000 dặm vuông. mi), giáp với biển Philippines ở phía đông, biển Nam Trung Quốc(biển Đông) ở phía tây và biển Celebes ở phía bắc. Đảo Borneo nằm cách vài trăm km về phía tây nam và Đài Loan thẳng phía bắc. Moluccas và Sulawesi ở phía nam và Palau ở phía đông phía trên Biển Philippines. Quốc đảo này được chia thành ba nhóm đảo: Luzon, Visayas và Mindanao. Cảng biển đông đúc Manila ở Luzon là thủ đô quốc gia và là thành phố lớn thứ hai sau vùng ngoại ô của nó là thành phố Quezon.Khí hậu của Philippines nóng, ẩm, nhiệt đới. Nhiệt độ trung bình hàng năm khoảng 26,5°C (79,7°F). Có ba mùa: Tag-init hay Tag-araw (tháng nóng hay mùa hè từ tháng 3 đến tháng 5), Tag-ulan (mùa mưa từ tháng 6 đến tháng 11) và Taglamig (mùa lạnh từ tháng 12 đến tháng 2). Gió mùa tây nam (tháng 5 – tháng 10) được gọi là "habagat" và gió mùa đông bắc khô (tháng 1 – tháng 4) là "amihan".Đa số các vùng đảo núi non thường có mưa rào nhiệt đới và có nguồn gốc núi lửa. Điểm cao nhất là Núi Apo ở Mindanao 2.954 m (9.692 ft). Có nhiều núi lửa đang hoạt động như Núi lửa Mayon, Núi Pinatubo và Núi lửa Taal. Nước này cũng nằm bên trong vành đai bão Tây Thái Bình Dương và hàng năm phải nhận khoảng 19 cơn bão. Đa số "mắt bão" tập trung ở vùng biển Phi.
Nằm ở rìa phía tây bắc của Vành đai núi lửa Thái Bình Dương, Philippines thường xảy ra động đất và các hoạt động núi lửa. Khoảng 20 trận động đất được ghi nhận mỗi ngày ở Philippines, dù đa số là quá nhẹ để nhận ra được.
Dù từng là quốc gia giàu có thứ hai ở châu Á, sau Nhật Bản, Philippines dần trở thành một trong những nước nghèo nhất trong vùng từ khi giành lại độc lập năm 1946. Vì giảm nhu cầu đối với các sản phẩm của Philippines, Hoa Kỳ đã rút đi và chính tham nhũng, lãng phí và bộ máy cai trị đã làm suy sụp kinh tế suốt 4 thập niên 1960-90s. Sau khi dân chủ phục hồi, kinh tế đã tăng lên mạnh mẽ trong những năm đầu của thiên niên kỷ mới. Khoảng 10% GNP bị mất vì tham nhũng và những "người bạn tư bản" (crony capitalism) trong giai đoạn này. Phục hồi kinh tế đã diễn ra khá mạnh mẽ nhưng so với các nước Đông Nam Á khác, tốc độ này vẫn còn chậm. Xếp hạng hiện tại của Philippines là 118 trong tổng số 178 nước. Philippines phần lớn vẫn là nước đang phát triển với nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhưng công nghiệp nhẹ và dịch vụ cũng đã dần tăng cao.

Từ năm 1946, Philippines phải đối mặt với tình trạng mất thăng bằng kinh tế và chính trị. Hukbalahap (tổ chức du kích thành thị chiến đấu chống lại Nhật Bản hay HUKbong ng BAyan LAban sa HAPon Philippine trong Thế chiến thứ hai), quay sang đi theo ý thức hệ cộng sản. Họ được nhiều nông dân ủng hộ khi đưa ra những hứa hẹn về cải cách đất đai. Họ được tổ chức bí mật và tung ra các chiến dịch xúi dục nổi loạn chống chính phủ và các lực lượng chính phủ, tiến hành các hành động khủng bố, gồm cả bắt cóc, thảm sát, ám sát, hãm hiếp và tống tiền. Họ đe doạ những vùng nông thôn, và sau đó là cả thủ đô, Thành phố Quezon, và Manila trong thập niên 1950. Cuối cùng mối đe doạ này cũng chấm dứt khi Huk supremo Luis Taruc đầu hàng, một nhà báo trẻ Benigno Aquino Jr. sau này được bầu làm Nghị sĩ và Bộ trưởng quốc phòng Ramón Magsaysay, người sau này trở thành tổng thống. Cuối thập niên 1950s, nhiều người Phi đã muốn sát nhập Phi thành tiểu bang của Hoa Kỳ như Alaska hay Hawaii nhưng cuộc trưng cầu dân ý ở Phi và chính người Mỹ cũng không muốn đã khiến ý định này thất bại.
Cuối thập niên 1960 và đầu thập niên 1970 là thời gian nổi lên của các phong trào hành động sinh viên và những cuộc biểu tình chống Mỹ mà cao trào là phong trào đấu tranh đòi Mỹ rút khỏi Subic Bay, trả lại cho Phi. Từ đó, Mỹ cũng không tha thiết mặn mà với Phi nữa. Một hội nghị lập hiến gồm những phái đoàn được bầu ra đã phác thảo một hiến pháp mới với mục tiêu thay thế cho hiến pháp khối thịnh vượng chung do Mỹ đề xướng năm 1935 một khi cuộc trưng cầu dân ý thông qua nó. Giai đoạn này được đánh dấu bởi tình trạng bất ổn trong đời sống thường ngày và tình trạng tham nhũng cho tới khi luật về tình trạng khẩn cấp được tuyên bố ngày 21 tháng 9 năm 1972. Hiến pháp mới sau đó bắt đầu có hiệu lực dù một số khía cạnh của nó vẫn còn bị tranh cãi vì sự phê chuẩn của nó đang được bàn cãi tại Toà án tối cao. Sự tranh cãi này lên tới đỉnh điểm với việc Chánh án tối cao Roberto Concepcion từ chức. Tình hình tiếp tục xấu đi trong nhiều năm sau khi chế độ độc tài của Tổng thống Ferdinand Marcos, người ban đầu được dân bầu ra nhưng cuối cùng đã kéo dài thời cầm quyền của mình bằng những biện pháp trái luật, trở thành tình trạng tham nhũng và chế độ chuyên quyền trở nên công khai, rộng khắp đất nước, tiếng than oán của dân chúng và tình trạng bất đồng bị đẩy lên tới cực điểm.
Trong Cuộc cách mạng dân quyền năm 1986, Marcos và gia đình bị trục xuất tới Hawaii, khi Corazon Aquino, quả phụ của Thượng nghị sĩ đã bị ám sát trước đó (Benigno Aquino, Jr.), lên nắm quyền chính phủ sau một cuộc bầu cử đột xuất (snap election) nhiều tranh cãi. Sau cuộc cách mạng năm 1987, Hiến pháp Philippines hiện tại được thông qua. Trong khi một số người đã nêu ra những cải cách về chính phủ và mức độ quay trở lại chế độ dân chủ của thời hậu Marcos, tình trạng tham nhũng, sự bất ổn trong đời sống đất nước, đảo chánh xảy ra liên miên khi mà quân đội do một số tướng lãnh xách động nổi dậy và hoạt động của nhóm nổi loạn cộng sản cũng như những phong trào ly khai Hồi giáo tiếp tục ngăn cản phát triển kinh tế của đất nước. Đa số dân Phi thì nghèo nhưng một số tướng lãnh và quan chức cao cấp là những "lãnh chúa" cát cứ ở từng địa phương mặc tình thao túng quyền hành và tham nhũng. Rất nhiều trí thức, nhà giàu bỏ nước ra đi. Dân Phi sẳn sàng đi làm công cho xứ khác. Rất nhiều kỹ sư, y tá, bác sĩ, giáo viên ở Mỹ, Úc... là người Phi. Hầu hết dân Phi đều không muốn về nước làm việc. Tổng thống hiện nay, Gloria Macapagal-Arroyo, từng phải đối mặt với tình trạng bất ổn chính trị và những lời buộc tội gian lận bầu cử và tham nhũng. Khi Bush dấy lên phong trào chống khủng bố, Phi cũng trở thành "đồng minh" rất tích cực vì Phi cũng muốn tiêu diệt những nhóm vũ trang Hồi Giáo cực đoan.

2. Manila và du lịch:
Manila không những là thủ đô rộng lớn với các trung tâm hành chính, thương mại quan trọng của Phi mà Manila còn có nhiều "danh lam thắng cảnh", nhất là dinh Malacanang Palace. Vốn là một nhà nghĩ mát dọc thờ bờ sông Pasig, Malacanang Palace trở thành dinh thống đốc toàn quyền Tây ban Nha vào năm 1863 sau khi một cơn động đất phá sập Palacio del Gobernador (Governor's Palace) ở Intramuros. Sau khi Phi giành được độc lập thì nó trở thành Dinh Tổng Thống Philippines. Gần đó là phố Tàu - Chinatown luôn sầm uất, ồn ào mà bạn có thể bất ngờ nghe ai đó nói tiếng Việt ! Người Hoa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế - văn hóa- xã hội Phi nên phố Tàu cũng là một trong điểm mốc quan trọng của Manila.

Đến Manila, nhất định phải đến US Battle Monument, khu Makati, Fort Santiago, các ngôi nhà thờ; nổi bật nhất là khu "thành nội" (“Walled City” – Intramuros) ở ngay giữa thủ đô Manila với nhiều dãy nhà và nhà thờ xây từ năm 1571, dưới thời thực dân Tây Ban Nha, nay vẫn được bảo tồn; trong đó có nhà thờ chánh toà Manila, nhà thờ Iglesia ni Cristo/ Church of Christ, nhà thờ San Agustin, hay Monasterio de Santa Clara. Muốn đi shopping thì tha hồ: từ các khu thương mại như khu Makati nổi tiếng xưa nay, hay 3 khu thương mại đồ sộ: SM Megamall, Shangri-La Plaza Mall và Robinson's Galleria, khu Mall of Asia, hoặc khu cao ốc của "bộ tham mưu" tập đoàn bia rượu lớn nhất Phi là San Miguel Corporation, khu Asian Development Bank và khu thị trường chứng khoán Philippine Stock Exchange Center, không xa là khu Ortigas Center mới cất lên. Tìm khu du lịch và giải trí, bạn có thể ra biển ngay vì thủ đô Manila có một vùng vịnh Manlia khá đẹp với con đường Roxas luôn kẹt xe; hay lên núi cao thì hãy đến vùng núi lửa Taal với một cái hồ rất đẹp khi hoàng hôn xuống ! Manila cũng có những công viên đẹp như "Vòng đai xanh" (Greenbelt Park), Rizal Park, Về công trình văn hoá, nhất định phải ghé qua Trường đại học quốc gia Phi, trường đại học Santo Tomas, Viện bảo tàng quốc gia, khu trại lính Fort Santiago. Đừng ghé qua nghĩa trang người Hoa (Chinese cemetary)! Nên đi xem thác nước Pagsanjan Falls, chèo xuồng vô sông rạch và những vườn dừa y như Việt Nam. Đến Manila là phải tham gia sinh hoạt về đêm của Manila, nhất là các khu discotheques, casino, entertainment lounges, fashionable café, bar rượu trong khu Malate, Ermita hay qua khu ven biển Cavite, khu Corregidor Island, Batangas, Laguna. Bạn có thể ăn buffet filipino style ở "Market Market" ngay khu Chinatown.
Rời Manila, bạn có thể lên nghĩ mát ở vùng núi như Baguio - y hệt Đà Lạt; hay ra biển với thành phố Olongapo trong vịnh Subic và căn cứ hải quân Mỹ ngày xưa; hay cứ đi ra đảo khi mà Phi có hàng ngàn hòn đảo lớn nhỏ khắp từ Nam xuống Bắc. Có những khu dành cho nhà giàu từ Nhật, Mỹ, Đài Loan, Hongkong, Nam Hàn qua đánh golf và cũng có nhiều khu dành cho dân balô từ Úc, Âu châu, Mỹ và Canada, Việt Nam tới. Cỡ nào cũng có ! Kiểu nào cũng chơi. Vấn đề là bạn hãy cẩn thận; nhất là nạn móc túi, bệnh AIDS, giang mai và hoa liễu.
Núi Pinatubo
Đến Borocay:

3. Người Việt tại Philippines:
Sau khi chính quyền Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ năm 1975, có hàng ngàn người từ Đông Nam Á (đa số là người Việt) đã di tản và sau đó được chuyển đến tạm trú tại Philippines. Khi làn sóng vượt biên lên cao, rất nhiều "thuyền nhân" Việt đã được tạm cư ở đảo Palawan trước khi được phỏng vấn đi định cư ở nước thứ 3 mà phần lớn là đi Mỹ. Sau này, Bataan là trại tạm cư dành cho người tị nạn từ ĐNÁ (Việt, Miên, Lào) sau khi được Mỹ chấp thuận di dân vào Mỹ sang trại này học Anh ngữ và hướng dẫn về đời sống mới ở Mỹ (US Orientation) để chuẩn bị định cư tại Hoa Kỳ. Sau khi Palawan và Bataan đóng cửa, trừ một số rất ít định cư tại Phi, một số "thuyền nhân" Việt Nam vẫn chưa được nước thứ 3 nào nhận nên phải sống ở đây và một ngôi làng Việt Nam đã được xây dựng với sự giúp đỡ của Giáo Hội Công Giáo Phi, Caritas (qua sơ Pascal Lê Thị Tríu - người phụ nữ đã phục vụ và gắn bó với "tị nạn" Việt Nam suốt từ 1975) và cộng đồng người Việt Nam hải ngoại. LS Trịnh Hội là một trong những người trẻ đã đóng góp vào việc giúp đỡ cho những đồng bào kém may mắn này và cuối cùng, nhiều người đã đi định cư sau một thời gian dài sống tạm bợ ở Phi. Ngay tại Manila và Phi cũng có những phụ nữ Việt Nam lấy chồng Phi và đã sống ở đây. Trước 1975 và sau này, nhiều người Việt Nam cũng đã sang học hay tu nghiệp tại Phi, nhất là với viện Quốc Tế Nghiên Cứu Lúa gạo (International Rice Research Institute - IRRI). Rất nhiều kỹ sư, chuyên viên Phi cũng đã sang làm việc tại Việt Nam. Thức ăn của Phi rất giống với Việt Nam, Indonésia/ Malaysia và Thái Lan nên họ cũng có nhiều điểm rất gần với các nước này.
Thác Kairukan

4. Kết Luận:
Không ai có thể phủ nhận khả năng của dân Phi (học giỏi, nhất là khi học chuyên môn và cũng rất giỏi Anh ngữ và Tây Ban Nha so với dân các nước ĐNÁ khác) và ai cũng biết tiềm năng to lớn của quốc gia này khi xứ này có rừng núi, có biển và đại dương, có nhiều loại khoáng sản và tài nguyên nhưng chính người dân Phi lại không muốn ở lại sống và làm việc trên chính quê hương của họ mà sẳn sàng đi làm thuê cho xứ khác, nhất là ước vọng được đi Mỹ y như Việt Nam và các nước "đang phát triển" hay "thế giới thứ 3" khác. Từ những người Phi là bác sĩ, kỹ sư, giáo viên, công chức chiếm tỉ lệ cao nhất trong các sắc dân gốc Á ở Hoa kỳ cho đến những người Phi đi ở đợ cho người Đài Loan, Hongkong, Singapore hay các nước Ả rập... đều chỉ muốn đời sống khá hơn. Phi cũng bất ổn và chia rẻ từ khi được độc lập. Những người cầm quyền ở Phi cũng tham nhũng, bè phái và các tướng lãnh Phi rất lộng quyền như những tay "lãnh chúa." Người dân Phi cũng giống như dân Mễ hay dân miền tây nam Việt, thích an nhàn, hưởng thụ, ăn nhậu. Đó chính là bài toán nan giải của Phi. Nhìn người rồi lại nghĩ đến dân ta, sao mà giống nhau? Tự dưng buồn nhiều hơn vui !(2007)
Barracks:

Đồi Sô-cô-la: Kỳ Quan Độc Đáo ở Philippines

Nằm tại tỉnh Bohol, Philippines, đồi Sôcôla bao gồm 1268 ngọn đồi hình nón với kích thước tương tự nhau, cao trung bình từ 30 - 50m, trải dài trên 50km².

Ý nghĩ đầu tiên của nhiều du khách khi xem những bức ảnh về tập hợp những ngọn đồi kỳ lạ này là hai từ “nhân tạo”, bởi khó lý giải được tại sao hơn một nghìn ngọn đồi lại có thể có hình dáng, kích thước tương tự nhau và nhất là, gần như có cùng một màu sắc khi chuyển mùa.

Hơn một nghìn ngọn đồi này được bao phủ bởi cỏ xanh, nhìn hệt như cả nghìn tấm thảm mượt mà đua nhau khoe mình vào mùa mưa. Khó có thể tượng tượng được hơn một nghìn tấm thảm xanh mướt ấy lại có thể biến hóa chóng mặt vào mùa khô.

Cái tên đồi Sôcôla cũng do vậy mà có. Mùa khô tới, cỏ héo đi, toàn bộ các ngọn đồi sẽ dần chuyển sang màu vàng nhạt. Tới cuối mùa khô, khi cỏ đã chết, bao trùm không gian của hơn một nghìn ngọn đồi sẽ là màu đặc trưng đúng như tên gọi, màu sôcôla.

Đây thực sự là một kỳ quan thiên nhiên hiếm có và đã trở thành một trong những điểm du lịch hút khách nhất của Philippines.

Đồi Sôcôla đem đến nhiều liên tưởng.

Đa số du khách thấy chúng giống như những viên kẹo sôcôla khi mùa khô tới, cũng có người thấy giống những ngọn đồi trùng điệp trong bức tranh của những đứa trẻ, gợi lại ký ức về tuổi thơ êm đẹp, cũng có người thấy đồi Sôcôla giống như những chiếc nhũ hoa của người thiếu nữ. Đó là lý do tại sao đồi Sôcôla còn được người dân địa phương gọi bằng một tên khác, cánh đồng nhũ hoa.

Cũng có không ít tranh luận xung quanh nguồn gốc của những ngọn đồi sôcôla này song dường như, để phù hợp với tên gọi, các giả thiết đưa ra đều mang màu sắc của huyền thoại và pha chút lãng mạn.

Có hai truyền thuyết liên quan tới nguồn gốc của những ngọn đồi được người ta truyền tai nhau nhiều nhất. Truyền thuyết thứ nhất là về cuộc giao tranh giữa hai vị thần khổng lồ, vì mâu thuẫn riêng nên dùng đá và cát làm vũ khí nhằm đánh bại đối phương trong nhiều ngày đêm.

Sau cùng, do kiệt sức, hai thần quên đi điều gì đã gây ra xung đột giữa hai bên và nhanh chóng trở thành bạn của nhau. Đống đổ nát mà họ để lại đã làm nên đồi Sôcôla. Truyền thuyết thứ hai, lãng mạn hơn, liên quan tới câu chuyện tình của một vị thần rất trẻ và đầy sức mạnh mang tên Arogo. Thần đem lòng yêu một cô gái bình thường là Aloya. Sau khi cô gái này chết đi, vì quá đau buồn, thần đã khóc nhiều tới nỗi khiến cho nước mắt rơi xuống hạ giới và trở thành những ngọn đồi Sôcôla ngày nay.

Tuy nhiên, theo học thuyết địa chất, những ngọn đồi Sôcôla thực ra được tạo thành do sự phong hóa của đá vôi.

Du khách sau khi leo 214 bậc lên đỉnh một trong những ngọn đồi Sôcôla đã được xây dựng thành khu nghỉ dưỡng có thể chiêm ngưỡng kỳ quan có một không hai chỉ có thể tìm thấy ở Bohol, Philippines.

Hột vịt lộn
Nền văn hóa ẩm thực của Philippines cũng đa dạng và phong phú nhưng không khác các nước Đông Nam Á là mấy; có nhiều món y hệt VN như cá đối chiên, hột vịt lộn  . Phần lớn các món ăn đều có màu sắc khá nổi bật như màu đỏ của cà ri, màu vàng của nghệ, màu cam của điều. Gia vị các món ăn được chế biến khá đậm đặc, vì người dân nơi đây dùng rau rất ít. Đặc trưng riêng là ẩm thực nơi này không chuộng vị cay, du khách có thể yêu cầu thêm trong lúc họ chế biến món ăn. Món cá được chế biến thành nhiều món ăn ngon chứa nhiều chất dinh dưỡng là đại diện ẩm thực của Philippines. Ngoài ra các món ăn đến từ phương tây, nổi trội là các món Tây Ban Nha đều để lại những hương vị thực sự khó quên trong lòng những thực khách sành ăn. Tất nhiên không thể bỏ qua các món fast food mà dạo gần đây đã du nhập và phát triển nhanh chóng tại Philippines. Các nhà hàng fast food trải đều khắp đất nước, dành cho những vị khách muốn thay đổi khẩu vị truyền thống.
Từ các món ăn khai vị cho đến các món chính của phlippines đều khiến thực khách muốn dùng nhiều thêm nữa. Các món hải sản cũng là thế mạnh của quần đảo này. Những món ăn truyền thống như mì Mami, giò heo chiên giòn kiểu Philippines, món tráng miệng nhiều màu sắc, có mặt khắp nơi trên đất Philippines. Không chỉ có những nhà hàng sang trọng mà những quầy hàng rong cũng thu hút sự chú ý của thực khách bởi cách chế biến khác nhau và nơi dùng cũng khác nhau. Nhìn chung, các món ăn Philippines dù đến từ nhiều vùng miền khác nhau nhưng vẫn để lại ấn tượng đẹp trong lòng du khách. Bởi người dân quần đảo này đã biến thể chúng thành món đặc sản cho riêng đất nước mình. Vì thế, thưởng thức món ăn của Philippines là một việc thú vị mà không khách du lịch nào bỏ qua.

Cá ngừ đại dương

Đặc sản của Philippines chính là món “cá ngừ đại dương”, một món ăn thường xuất hiện trong bữa cơm gia đình và là món mà thực khách dùng nhiều nhất khi đến Philippines. Cách dùng cũng rất đơn giản nhưng hương vị thì tuyệt vời. Cá ngừ tươi sống được vớt lên, làm sạch và cắt lát ăn sống ngay cùng với mù tạt. Cầu kỳ hơn thì tẩm gia vị và nướng trên than hồng. Ăn kèm còn có các loại rau như rau xà lách hay rau thơm. Đầu, vây hay xương cá được nấu canh dùng chung với các món cá. Hầu như tất cả nhà hàng và quán ăn đều có món phổ biến này.

Mì mami

Mì Mami cũng là nét nổi bật trong văn hóa ẩm thực xứ đảo này. Được du nhập từ Trung Quốc, mì Mami đã được người dân nơi đây biến đổi thành món ăn quốc hồn quốc túy. Mì được làm ra từ loại bột mì ngon nhất, kết hợp với các loại thịt cùng nước dùng chiết từ xương và gia vị đặc biệt, sẽ cho ra một món ăn bình dân nhưng vẫn rất ngon. Có thể ăn kèm với bánh bao sẽ tạo thành một món điểm tâm lạ miệng. Vì là một món ăn có chiều dài lịch sử nên du khách có thể ăn ở bất cứ nhà hàng hay quán ăn nào. Đảm bảo hương vị của món mì Mami này sẽ làm du khách có thêm ấn tượng với Philippines.

Halo Halo

Halo Halo là tên gọi của một món thức uống rất phổ biến ở Philippines. Thức uống này dùng rất tốt cho sức khỏe dù thời tiết nóng hay lạnh. Nguyên liệu chế biến cũng khá đơn giản thường là trái cây như mít mật, đường cát, kem, đậu phộng, đá bào và sữa đặc có đường. Hòa chung lại là du khách có thể thưởng thức một cốc trái cây mát lạnh rồi. Được biết đây là thức uống được giới trẻ Philippines dùng nhiều nhất. Du khách có thể thưởng thức Halo Halo trong các nhà hàng, quán ăn hay bên gánh hàng rong trên vệ đường.

Cà phê

Tuy trữ lượng sản xuất cà phê của quần đảo Philippines vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường trong nước. Nhưng hiện nay, nước này đang có kế hoạch sản xuất một số lượng lớn trữ lượng cà phê, đặc sản địa phương để tiến ra thị trường thế giới. Nông sản cà phê của Philippines có hương vị đặc trưng, đậm đà khó quên. Do đó, thưởng thức một tách cà phê trên đất Philippines thì du khách sẽ cảm nhận được sự ấm áp của vùng đất này. Ngoài ra, du khách có thể mua cà phê về làm quà cho gia đình và người thân trong các tiệm cà phê tại địa phương.
Dưới đây là danh sách những nhà hàng được yêu thích tại Manila, Philippines

Harbor View

Địa chỉ tại: Cổng A, Nam Boulevard, Rizal Park, Manila Bay, Manila, Philippines
Giờ hoạt động: từ 11:00AM đến 12:00PM mỗi ngày.
Giá từ 5$
Nhà hàng Harbor View sẽ thay đổi cách dùng bữa quen thuộc của du khách. Nhà hàng thực sự nằm trên một chiếc cầu cảng. Du khách vừa nhâm nhi thức ăn ngon, vừa ngắm cảnh biển thì sẽ thích thú hơn nhiều. Các món ăn đặc trưng của nhà hàng này là cá sống chế biến nhiều dạng, thịt heo, hải sản và dùng chung với nướa ép trái cây tươi.

Iiustrado

Địa chỉ tại: 744 Calle Real del Palacio (Gen Luna Street), Intramuros, Manila, Philippines
Giờ hoạt động: Coffeeshop: 08:00AM đến 08:00PM từ thứ hai đến thứ bảy
08:00AM đến 05:0PM ngày chủ nhât
Restaurant: 11:00AM đến 03:00PM & 06:00PM đến 10:00PM từ thứ hai đến thứ bảy
11:00AM đến 03:00PM ngày chủ nhât
Nếu du khách vẫn chưa dứt ra được hoài niệm về một thành phố cổ kính khi vừa chiêm ngưỡng Manila thì hãy tạm dừng bước tại Iiustrado. Nơi đây gồm có tiệm cà phê, khu vực ăn uống rất đông du khách ghé thăm. Món ăn độc đáo của nơi này là thịt nai nấu chung với dấm và nước tương, thịt dê. Đặc biệt, tại đây có cung cấp các loại rượu giúp quý khách thêm phần ngon miệng trong bữa ăn. Giá trung bình cho một người khi vào đây là 500PHP.

Sala

Địa chỉ: 610 J Nakpil Street, Manila, Philippines
Giờ hoạt động: 12:00PM đến 02:00PM và 06:00PM đến 11:00PM từ thứ hai đến thứ sáu
06:00PM đến 11:00PM thứ bảy và chủ nhật
Giá từ 10$
Nhà hàng Sala là một nhà hàng theo phong cách hiện đại. Từ cách bài trí cho đến các món ăn đều mang một nét riêng mà không một nơi thứ hai có. Nhà hàng trang trí khá nhiều hoa tươi, cách bố cục ánh sáng làm cho nơi đây mang màu sắc cổ điển nhưng vẫn hiện đại. Các món ăn cũng được làm ra với tiêu chí “Món ăn cổ điển Châu Âu nhưng mang phong cách đương đại”. Đặc sản nhà hàng gồm có Cá ngừ, thịt thăn bò ăn với cải ngựa, cơm Ý, các món nấm. Du khách sẽ được nhân viên hướng dẫn chọn loại rượu vang phù hợp để tăng thêm vị ngon với các món ăn mà du khách đã chọn. Một địa điểm thích hợp cho những ai yêu thích sự trẻ trung và nét đẹp truyền thống.

Tree House

Địa chỉ: 29 Matalino Street, Trung Quận, Thành phố Quezon, Manila, Philippines
Giờ hoạt động: 11:00Am đến 12:00Pm mỗi ngày
Giá từ 5$ trở lên
Nhà hàng được thiết kế trong một không gian tranh vẽ rừng nhiệt đới. Chuyên phục vụ các món ăn phương Tây đặc trưng như các loại Súp, xà lách, mì ống, Pizza, và đặc sản thì có thịt nướng và sườn nướng, mang lại giá trị dinh dưỡng rất cao. Nét đặc biệt của nhà hàng Tree House là thực khách có thể vừa thưởng thức món ăn, vừa ngắm hoàng hôn buông xuống trên vịnh Manila.

Aristocrat

Địa chỉ: 432 San Andres Street., Malate, Manila, Philippines
Giờ hoạt động: 24/24
Giá từ 10$
Nhà hàng Arisrocrat nằm trên vịnh Manila là một trong những nhà hàng nổi tiếng của nơi này. Nhà hàng có các món đặc sản philippines được trình bày ngon miệng va đẹp mắt. Ngoài ra món gà nướng BBQ cũng níu giữ trái tim của không ít thực khách khi đã từng đến nơi này. Thực phẩm luôn tươi mới, nhân viên thân thiện và không gian thoải mái luôn khiến nhà hàng Arisrocrat đông khách.

Bravo

Địa chỉ tại: 561 J. Nakpil St, (góc của M. Adriatico Street), Manila, Philippines
Giờ hoạt động: 12:00PM dến 03:00PM và 06:00PM dến 01:00AM từ chủ nhật dến thứ nam
06:00PM dến 03:00AM thứ sáu dến thứ bảy
Đây là một nhà hàng mang phong cách hiện đại. Du khách có thể ngồi trên ghế dưới sảnh hoặc ngồi gần quầy bar. Nhà hàng có cách trang trí khá đơn giản nhưng vẫn có nét độc đáo riêng như sàn gỗ bóng oáng, trên tường treo các tấm ap phích cũ. Đặc sản tại Bravo bao gồm món Pizza cay, cá cơm ,rau xà lách và cà chua, phô mai mozzarella, mì ống. Rượu vang ở đây được bán cho thực khách dùng kèm thức ăn với giá khá rẻ, chỉ 490PHP 1 chai Valpolicella. Một nơi thích hợp cho bữa tối và sau đó giải trí tại quán với quầy bar và rượu vang.