Hamburger

Bánh hamburger (đọc là hem-bơ-gơ) là một thức ăn bánh mì kẹp thịt(sandwich) có miếng thịt xay (thường là thịt bò) ở giữa. Miếng thịt có thể đã được nướng, chiên, hay thiêu và thường được ăn với một số gia vị ở giữa hay miếng bánh mì hình tròn. Chúng thường được thưởng thức với khoai tây chiên.

Hamburger được coi là món ăn tiêu biểu của người Hoa Hỳ. Họ thường nướng bánh hamburger trong các cuộc liên hoan ngoài trời trên vỉ barbecue. Hamburger thường được nướng ở sau vườn để cả gia đình cùng ăn. Thịt hamburger thường được mua sống và có thể có vi khuẩn gây hại, cho nên cần phải được nấu chín kỹ lưỡng.

Nhiều nhà hàng fast food dựa vào hamburger để bán. Dãy nhà hàng McDonald's bán một loại hamburger có tên là Big Mac, được bán chạy nhất thế giới, đồng thời được khách hàng ưa thích nhất. Các dãy nhà hàng khác như Burger King, Whataburger, Carl's Jr., Wendy's, Jack-in-the-Box, In-N-Out Burger, và Sony cũng dựa vào món hamburger. Fuddruckers là một dãy nhà hàng chuyên bán hamburger "thượng hạng".Hamburgers ở Mỹ & Canada thường bỏ thêm đủ thứ(with everything):cà chua, salát(lettuce), củ hành(onion), dưa chua(pickle), phômai(cheese) và ăn với tương cà chua(ketchup), mayonnaise hay mù tạt. Nhiều nơi thích bỏ thêm đủ thứ khác nữa: ớt(jalapeno hay chili), nấm,trứng,thịt ba rọi, trái bơ, guacamole (Mễ), hay kẹp Ukrainian sausage (kubasa) như ở Alberta(Canada). Hamburgers ở Mễ kẹp ham/jambon với phômai(cheese) và ăn với cà chua, salát(lettuce), củ hành(onion), dưa chua(pickle),trái bơ. 10 tiệm bán burger ngon nhất nước Mỹ là:

DuMont Burger, 314 Bedford Ave, Brooklyn, NY 11211 (718-384-6128)

Miami Kingdom, 6708 Biscayne Blvd., Miami, FL (305-757-0074)

Palena Café ở Washington DC3529 Connecticut Ave. NW, Washington, DC (202-537-9250)

Luncho Box Lab ở 7302 1/2 15th Ave. NW @73rd St., Seattle, WA (206-706-3092)

Zuni Café ở 1658 Market S. (near Franklin) San Francisco, CA (415-552-2522)

Pie 'n Burger ở 913 E. California Blvd. Pasadena, CA (626-795-1123)

Rouge Burger ở 205 S. 18th St. Philadelphia, PA (215-732-6622)

Holeman & Finch Burger ở 2277 Peachtree Road, Atlanta, GA (404-948-1175)

Radius Burger ở 8 High St. Boston, MA (617-426-1234)

Rosebud Steakhouse ở 192 E. Walton St. Chicago, IL (312-397-1000)

Port of Call Burger ở 838 Esplanade Ave. New Orleans, LA (504-523-0120)

Bobcat Bite Burger ở 420 Old Las Vegas Highway, Santa Fe, NM (505-983-5319)

Tên hamburger có nguồn gốc từ tên của thành phố Hamburg, Đức, một người dân từ Hamburg được gọi là "Hamburger"; theo đó, bất cứ vật gì có nguồn gốc từ thành phố này hay được phổ biến đầu tiên tại đây được có tên gọi này. (Tuy nhiên, tên của loại đồ ăn này không được viết hoa). Đầu tiên một loại bánh có thịt bò xay tên là "thịt nướng Hamburg" (Hamburger steak) được nhắc đến trong một sách nấu ăn ở Mỹ năm 1891; món này được đặt giữa hai lát mì, và được gọi là "bánh kẹp Hamburg" (Hamburger sandwich). Đến giữa thế kỷ 20, cả hai tên gọi này đã được đọc ngắn lại thành "hamburger" hay "burger".

Tên gọi "burger" nay có nghĩa rộng hơn, có thể chỉ đến các loại bánh kẹp có thịt xay, thịt gà, cá, hay cả các món chay ở giữa, nhưng vẫn có lát mì hình tròn.Tại Hamburg mọi người thường bỏ 1 miếng thịt heo nướng vào giữa 1 cái bánh cuộn gọi là bánh nóng Rundstück, nhưng khi đó nó vẫn thiếu 1 điều cơ bản mà tất cả các hamburger hiện nay đều làm đó là miếng thịt kẹp phải được nấu chính trước khi cho vào miếng bánh. Thời Trung Cổ, thành phổ cảng Hamburg là nơi giao thương quan trọng giữa các lái buôn người Ả Rập và Châu Âu. Một lý thuyết được nhiều người thừa nhận là chính các lái buôn Ả Rập đã du nhập món Kibbeh được kẹp với miếng thịt cừu tẩm nhiều loại gia vị và thường được ăn sống, nhưng người dân bản xứ đã có công chế biến lại món ăn đó bằng cách thay thế thịt cừu bằng thịt heo hay thịt bò, và một điều thay đổi quan trọng nữa là miếng thịt kẹp được nấu hoặc nướng chính, khi đó bánh "Hamburg Steak" hay "Hamburger" đã trở thành một loại bánh nóng Rundstück độc nhất vô nhị và được mọi người ủng hộ.

Hamburgers ở Nhật thường là 1 loại bánh bao gọi là hanbāgā (ハンバーガー), hay hanbāgu (ハンバーグ); đặc biệt nhất là hamburger kẹp thịt bò Kobe với giá rất mắc.

Hamburgers ở TQ chính là ....bánh bao(gọi là hanbao hay "char siu bao") nhưng dân TQ trẻ ưa thích hamburgers trong nhà hàng McDonald's hay gà rán KFC hơn.

Hamburgers ở Úc và New Zealand thường có cà chua, rau diếp, pho mát và một ít thịt (có tẩm nước sốt BBQ hoặc nước sốt cà chua), và thường có củ cải đường, hành tây, trứng, thịt hun khói và dứa (còn gọi là "burger with the lot). "BLT" có nghĩa là hamburger dùng kèm với thịt hun khói, rau diếp, và cà chua.

Trong một số nước Đông Á như Đài Loan, Nhật Bản hay Hàn Quốc, một số quán ăn nhanh bán một loại "biến thể" của hamburger với miếng bánh kẹp (bun) là cơm thay vì bánh mì. "Bánh kẹp" (The "bun") được làm từ loại một loại gạo nếp có độ kết dính đủ để cho phép tạo ra hình dáng miếng bánh mà không làm nó bị rã ra.

Lotteria là một công ty nhượng quyền kinh doanh lớn của Nhật Bản có nhiều nhà hàng tại các nước Nhật, Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam và Đài Loan. Bên cạnh các loại bánh hamburger nhân thịt bò, họ còn bán các loại hamburger khác có nhân làm từ mực, thịt heo, gạo, đậu hủ và tôm.

Nếu các bạn đã từng xem phim hoạt hình “Thủy thủ Popeye”, chắc hẳn bạn vẫn còn nhớ tới ông bạn Wimpy, bạn thân của Popeye, luôn luôn ngập mình trong những chiếc hamburger. Càng ăn nhiều hamburger ông càng cảm thấy thoải mái hơn. Bạn có cảm thấy như vậy mỗi khi thưởng thức hamburger không? Ngày nay món hamburger đã trở thành một món ăn nhanh đã không còn xa lạ với tất cả chúng ta. Đó thường là một miếng thịt bò được nướng hoặc rán lên, được làm cùng hoặc không làm cùng pho mát và thêm vào đó là rất nhiều nguyên liệu khác nhau như hành tây, rau diếp, cà chua và dưa chuột. Ngoải ra, bạn có thể ăn kèm với sốt mayonnaise, sốt cà chua hoặc mù tạt. Hamburger hiện nay đã xuất hiện hầu như trên toàn thế giới. Nhiều người biết tới xuất xứ của Hamburger là từ thành phố Hamburg, Đức; tuy nhiên, tại thời điểm đó, một người Đức đã mang món ăn này tới. Thế nhưng, những câu chuyện về Hamburger thậm chí đã xuất hiện từ trước đó, và nhiều người cho rằng món ăn nhanh này có xuất xứ từ một món ăn của những người Mông Cổ.

Câu chuyện về chiếc bánh hamburger là một câu chuyện có thật đã được bắt đầu từ khi xuất hiện chiếc máy xay thịt đầu tiên. Một số nguồn tin cho thấy rằng, hamburger bắt nguồn từ Mông Cổ, những người lính để thịt bò ở dưới yên ngựa của họ khi họ di chuyển đi để xâm chiếm những quốc gia khác. Một thời gian sau những miếng thịt ở dưới yên ngựa này đủ mềm đến nỗi hộ có thể ăn chúng khi còn sống nhất là những khi họ phải di chuyển liên tục và không có thời gian để dừng chân nghỉ ngơi.

Truyện được kể lại rằng, người Mông Cổ dưới thời của Kublai Khan sau đó đã mang những miếng thịt bò này đến với nước Nga, nơi mà sau này đã chuyển hóa món ăn sống này thành một món ẩm thực mới vô cùng hấp dẫn. Vài năm sau đó, khi mà việc thương mại hóa phát triển, những người đi biển đã mang ý tưởng về miếng thịt bò mềm này đến với thành phố Hamburg của Đức. Cũng tại nơi đây, người Đức đã quyết định cắt cho chúng ra hình miếng thịt và làm chín chúng lên, làm một thứ mà thế giới chưa có và được gọi tên là “hamburger”. Tên của loại đồ ăn này không được viết hoa, cách hiểu tên gọi này cũng rất đơn giản, Hamburg là một thành phố ở Đức và một người dân từ Hamburg được gọi là “Hamburger”, theo đó, bất cứ vật gì có nguồn gốc từ thành phố này hay phổ biến tại đây đều mang tên gọi này.

Trong cuốn sách của John T.Edge có tên “Hamburger và khoai rán”, ông đã viết “món ăn giống với hamburger này khó có thể giải thích với những chuỗi sự kiện vì chúng đã được tạo thành qua quá nhiều sự kiện”.

Bằng một vài sự trùng hợp nào đó mà những miếng “thịt hamburg” này đã đến với nước Mỹ. Và bằng một cách nào đó và một ai đó đã cho miếng thịt này lên nướng. Nhưng, ai là người đã nướng miếng thịt đó? Đây là câu hỏi mà lịch sử đã không để lại đáp án chính xác, không ai biết về việc tại sao có người lại nướng miếng thịt này và ai là người đã mang chúng sang Mỹ, chỉ biết rằng một người Đức đã mang món ăn này sang Mỹ. Hiện nay có ba giả thuyết chứng minh về việc “thịt hamburg” đã được mang đến Mỹ thế nào, và rất có thể một trong số họ chính là người đầu tiên đã phát triển món hamburger tại Mỹ, rồi phổ biến khắp thế giới như hiện nay.

Câu chuyện đầu tiên kể về bữa tối của Louis: Ở New Haven, Connecticut, một cửa hàng bánh burger đã khăng khăng khẳng định rằng họ đã phát minh ra món ăn được ưa thích vào bữa trưa (kể cả bữa tối) này vào những năm đầu của thế kỉ 20. Được trích từ website của cửa hàng: “Một ngày đẹp trời vào năm 1900, đã có một người đàn ông đến một quán ăn nhỏ ở New Haven và yêu cầu cửa hàng phục vụ một món ăn để ông có thể ăn trên đường đi. Louis Lassen, chủ cửa hàng, nhanh chóng làm một chiếc sandwich và rán một miếng thịt bò sau đó kẹp vào giữa hai lát bánh mì và đưa cho người đàn ông để ông có thể nhanh chóng tiếp tục hành trình của mình, và từ đó câu chuyện bắt đầu từ chiếc bánh hamburger đầu tiên của nước Mỹ.”

Nhưng đối với một ai đó đã đến hội chợ mùa hè ở Seymour thì họ lại tin tưởng vào giả thuyết thứ hai này: “Hamburger của Charlie Nagreen”. Truyện kể lại rằng ông bắt đầu bán những túi thịt viên vào năm ông 15 tuổi tại những hội chợ mùa hè ở Seymour, Wiscousin. Nhưng Charlie là một chàng trai năng động và sáng tạo. Sau khi không đạt nhiều lợi nhuận với việc bán những viên thịt này, và ngay sau đó ông đã có những ý tưởng xuất phát từ những chiếc bánh mì. Ông nhận thấy rằng mọi người không thể mang những viên thịt cùng bánh mì này theo người và ông đơn giản đã đập bẹp những viên thịt này và sau đó kẹp chúng vào giữa hai lát bánh mì. Ông đã gọi chúng là “hamburger” và tất nhiên vào năm 1885 hamburger đã được sinh ra trong một hội chợ lần đầu tiên ở Seymour, Wiscousin.

Những câu chuyện về hamburger vẫn chưa dừng lại, “Anh em nhà Menches” là một chuỗi cửa hàng ở Ohio. Họ khẳng định rằng cụ của họ và anh trai của cụ (Charles và Frank) đã sáng tạo ra món ăn vào năm 1885 ở hội chợ Hamburg, New York. Hai anh em cụ ban đầu bán xúc xích thịt lợn nhưng không lâu sau đã bán hết và buộc họ phải sử dụng thịt bò, thứ thịt ở thời điểm hiện tại được coi là khá xa xỉ. John Menches, cháu của hai người đã kể lại: “Đối mặt với việc không có gì để bán, hai cụ đã phải rán thịt bò lên, nhưng chúng quá cứng và quá ngấy. Cụ của tôi quyết định cho thêm cà phê, đường nâu, và một số phụ gia vào để làm một chiếc sandwich. Cụ Frank là người mang chiếc sandwich này cho khách hàng, một người đàn ông ăn thử nó và nói: “Món ăn này gọi là gì?” cụ Frank không biết gọi món ăn này là gì, đột nhiên cụ nhìn lên trên và chiếc băng rôn có chữ “hội chợ Hamburg” xuất hiện ngay trước mắt cụ và cụ nói: “Đây là chiếc Hamburger”.

Ngày nay, món hamburger đã trở nên vô cùng nổi tiếng, chắc hẳn sẽ không có ai phải dừng lại và hỏi “đây là món ăn gì” đối với một chiếc hamburger nữa. Hiện tại, hamburger đã có rất nhiều biến thể khác nhau, hamburger nhân thịt bò, thịt lợn, thịt gà, thậm chí hamburger chay cũng được thực khách yêu thích.