Mì ăn liền

Mì ăn liền (tên gọi quen thuộc là mì gói, mì ly, mì tôm...) là món mì khô chiên trước với dầu cọ, thường ăn 3–5 phút sau chế/ dội nước sôi lên. Nó được gọi mì gói hay mì ly/ cốc(cup), tùy cách đựng mì. Gói mì ăn liền thường có một gói gia vị nhỏ, thường bao gồm bột ngọt, nhưng cũng có loại không có bột ngọt. Có thể ăn sống sản phẩm này, tại vì mì đã được chiên; thường phải bẻ mì trước khi ngâm nước. Nếu dội nước nguội, cần phải hâm nó lên 3 phút trong lò vi ba(microwave).

Mì ly chưa có nước

Mì ăn liền bắt nguồn từ các loại mì ramen Nhật ăn ngay, và nó giữ tên đó ở Bắc Mỹ. Tuy nhiên, khi nó càng được phổ biến ở châu Á, bắt đầu có nhiều loại mì ăn liền do các loại canh khách nhau ở châu Á, như là phở và bún. Andō Momofuku, người thành lập Công ty Thực phẩm Nissin, được coi là "cha đẻ" của mì ăn liền.

Vài loại mì gói Đông Á, trong đó có "Mì Kim Chi" của Việt Nam

Mì ăn liền có xuất xứ là phiên bản ăn liền của món ramen của Nhật. Khi mì ăn liền trở nên phổ biến khắp châu Á, nhiều thể loại mì ăn liền khác xuất hiện từ những thức ăn ở các vùng địa phương như phở ăn liền, bún ăn liền, miến ăn liền ...

Về khía cạnh thị trường, Trung Quốc tiêu thụ nhiều mì ăn liền nhất với 44,3 tỷ gói bán ra trong năm 2005. Indonesia đứng thứ hai với 12,4 tỷ gói và Nhật Bản thứ ba với 5,4 tỷ gói. Hàn Quốc là nước tiêu thụ nhiều mì ăn liền nhất tính theo đầu người với trung bình 69 gói một người một năm. Tiếp theo là Indonesia 55 gói và Nhật Bản 42 gói.

Với giá khá rẻ (khoảng từ 1000₫ cho tới 5000₫), chế biến nhanh và đơn giản, mì ăn liền là một loại thức ăn phổ biến tại Việt Nam.

Phát minh số một của người Nhật
Mì ăn liền (instant noodle) được người Nhật coi là biểu tượng về nền văn hoá của đất nước mặt trời mọc. Trong một cuộc thăm dò, người dân Nhật Bản còn xếp phát minh này lên ngôi số Một, trên cả các phát minh lừng danh như karaoke, máy nghe nhạc Walkman, máy trò chơi Nintendo của người Nhật.
Mì ăn liền giờ đây đã trở thành loại thực phẩm tiện dụng nhất có bán rộng rãi trên toàn thế giới, từ nông thôn hẻo lánh cho tới đô thị phồn hoa ở mọi nước.Nghe nói người Nga hiện nay cũng rất thích mì ăn liền, nhờ thế mấy doanh nhân người Việt ở Nga chuyên sản xuất mặt hàng này đã “trúng quả” lớn.
Trường hợp không có nước sôi, người ta vẫn có thể ăn sống loại mì này mà không sợ đau bụng. Chính vì thế mì ăn liền là loại thực phẩm tốt nhất dùng để cứu tế dân vùng lũ lụt.Qua truyền hình, thường thấy cảnh máy bay lên thẳng thả từng thùng mì bọc kín trong túi ni lông xuống cho đồng bào bị mắc kẹt trong nước lũ; mọi người cứ thế nhai sống mì ăn liền, thật tiện lợi biết bao. Quân đội, công chức đi công tác hoặc trực chiến trên núi cao rừng sâu bao giờ cũng mang theo dăm gói mì ăn liền thay cho lương khô.Người giàu cũng không chê nó: các bà nhà ta đi nước ngoài công cán vì sợ không quen món ăn xứ người (hay vì tiết kiệm ngoại tệ?) thường mang theo cả thùng mì ăn liền, chẳng cần ra nhà hàng mà vẫn no bụng… Tóm lại, mì ăn liền là thực phẩm được tất cả mọi người không kể giàu nghèo đều thích.
Thế còn giá trị dinh dưỡng của mì ăn liền thì sao? Nếu sản xuất theo đúng tiêu chuẩn của công ty mỳ ăn liền Nissin nổi tiếng nhất thế giới thì bạn có thể ăn món này cả năm mà vẫn khoẻ mạnh.Năm 2004, ông Ando Chủ tịch công ty Nissin và Hội trưởng Hội Mì ăn liền toàn thế giới đến Thượng Hải theo kế hoạch 4 năm du hành khắp thế giới để nếm các loại mì ăn liền do thiên hạ sản xuất. Tại Thượng Hải và Nam Kinh, ông đã nếm hơn 300 loại mì ăn liền "made in China". Khi đến chủ trì hội nghị thường niên của Hội nói trên (năm 2004 họp tại Thượng Hải), thấy ông đã 94 tuổi mà còn hồng hào khoẻ mạnh, mọi người rất ngạc nhiên hỏi ông có bí quyết gì để sống lâu. Ando nói: “Tôi khoẻ thế này là nhờ toàn chén mì ăn liền đấy”.

Người tiên phong đầy tính sáng tạo

Sinh ngày 5-3-1910 tại Đài Loan (lúc đó là thuộc địa của Nhật,) Momofuku Ando khởi nghiệp bằng nghề buôn bán quần áo ở Đài Bắc và Osaka trong khi theo học tại Đại học Ritsumeikan (Nhật Bản). Năm 1948, Ando thành lập một công ty gia đình nhỏ, là tiền thân của Nissin, đại gia ngành thực phẩm sau này. tại Đài Loan, khi đó là thuộc địa của Nhật. Tên chữ Hán của ông là Ngô Bách Phúc, khi chuyển sang tiếng Nhật là An Đằng Bách Phúc. Mồ côi cha mẹ từ khi còn nhỏ, Ando sống với ông bà; lớn lên cậu bé bắt đầu làm việc trong cửa hiệu bán vải lụa của ông nội tại thành phố Đài Nam, miền Nam đảo Đài Loan.

Năm 22 tuổi, Ando sử dụng tài sản thừa kế từ cha mẹ làm vốn mở một công ty kinh doanh sợi dệt. Hồi ấy, do ít người buôn hàng dệt kim nên công ty của ông có điều kiện ăn nên làm ra. Nhờ thế, một năm sau, Ando đã đủ vốn sang Nhật Bản mở công ty “Nhật Đông Thương hội” ở Osaka, thành phố lớn thứ hai nước này, chuyên kinh doanh hàng dệt kim và thiết bị máy móc. Đồng thời ông cũng theo học khoa kinh tế của trường đại học Ritsumeikan ở đây.
Cuối thời gian chiến tranh Thái Bình Dương, các đợt ném bom rải thảm của quân đội Đồng Minh đã san bằng thành gạch vụn hầu như tất cả các đô thị và cơ sở công nghiệp ở Nhật; trong đó có nhà máy và cửa hiệu của Ando.Nền kinh tế cả nước bị tàn phá thảm hại chưa từng thấy, hàng chục triệu người không có việc làm; lương thực và năng lượng như điện, than, dầu đều vô cùng khan hiếm. Không chịu bó tay chờ sự cứu tế của người Mỹ, Momofuku Ando chuyển sang kinh doanh hàng bách hoá và thực phẩm.
Năm 1948, ông lập công ty thực phẩm Nissin. Đầu tiên công ty này sản xuất muối ăn theo một cách đơn giản: lát các tấm tôn xuống bờ biển làm thành ruộng muối, lấy nước thuỷ triều vào ruộng rồi phơi nắng cho nước bốc hơi, còn lại muối trên các tấm tôn. Cũng trong thời gian ấy ông chính thức xin nhập quốc tịch Nhật Bản, trở thành công dân nước này.
Quá trình sáng chế mì ăn liền: Hồi ấy, Nhật rất thiếu lương thực, hầu hết ăn bột mỳ do Mỹ viện trợ, tuy người Nhật quen ăn gạo. Chính quyền Nhật đề chủ trương dùng bột mì làm thành bánh mì và phát động phong trào khuyến khích toàn dân làm và ăn bánh mì theo kiểu người Âu Mỹ cho nhanh và tiện, đỡ phải đun nấu tốn thời gian và nhiên liệu, là thứ hồi đó rất khan hiếm.
Ando không tán thành cách làm ấy, ông cho rằng nên khuyến khích dùng bột mì làm thành một dạng mì sợi ăn liền, vì dân Nhật hàng ngàn năm nay đã quen ăn gạo và mỳ sợi rồi. Những khi thấy người ta xếp hàng dài ngoài phố trong băng tuyết để chờ mua một tô mì nóng, Ando cứ băn khoăn với ý nghĩ nếu có thể làm ra một loại mì sợi chẳng cần đun nấu lâu, chỉ cần đổ nước sôi vào là ăn được ngay thì tiện biết bao.Ông gặp chính quyền địa phương và nêu ra đề nghị này. Nhưng chính quyền lại nói họ chẳng làm gì được, tốt nhất là ông hãy tự thực hiện ý tưởng ấy. Song vì thiếu vốn nên Ando không biết xoay xở ra sao.
Sau đó ông được bạn bè mời tham gia lập một Hợp tác xã (HTX) Tín dụng. Do có uy tín, Ando được cử làm chủ nhiệm HTX. Năm 1957, HTX này bị phá sản do một nhân viên phạm pháp, Ando phải bán hết tài sản của mình để trả nợ, chỉ giữ lại được ngôi nhà ở.Khó khăn như vậy nhưng ông vẫn kiên trì thực hiện thí nghiệm mì ăn liền của mình, dùng nhà ở làm nơi chế thử.
Khó nhất là làm thế nào để sợi mỳ có thể nhanh chóng hút được nước sôi và chín ngay. Một lần để ý thấy bà vợ dùng dầu xào nấu thức ăn, ông nảy ra ý nghĩ mình cũng dùng dầu chiên cho sợi mì nở ra thì nó sẽ nhanh chóng hút nước.Nói dễ làm khó, Ando thí nghiệm hàng trăm lần mới thành công. Để sợi mì có vị ngon, ông ngâm nó vào loại xúp nấu từ xương bò hoặc xương gà, rồi xấy khô.
Ngày 25-8-1958, sau nhiều tháng miệt mài thử nghiệm với phương châm “thử sai”, Ando đã sáng chế thành công sản phẩm mì ăn liền công nghiệp được đặt tên “Mì gà”. Thoạt đầu, mì ăn liền bị xem là... đồ xa xỉ vì đắt gấp 6 lần mì thông thường. Nhưng sau đó, Ando đã nỗ lực giảm giá và mặt hàng mới nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường.
Năm 1964, định hướng phát triển sản xuất mì ăn liền thành một công nghiệp, Ando sáng lập Hiệp hội Công nghiệp thực phẩm ăn liền, đặt ra các nguyên tắc về cạnh tranh công bằng, về chất lượng sản phẩm, trong đó có quy định ghi rõ ngày sản xuất và hạn sử dụng trên bao bì.Sau nhiều lần thất bại, cuối cùng ngày 25/8/1958, Ando sản xuất thành công lô mỳ ăn liền vị thịt gà đầu tiên mang nhãn hiệu Ramen, thường gọi là Chikin (nói nhái tiếng Anh chicken) Ramen.Loại thực phẩm này không cần đun nấu, chỉ cần cho vào bát, rót nước sôi vào đậy kín, để một lúc là ăn được ngay, rất tiện cho người Nhật thời buổi khó khăn bấy giờ; vì thế bán rất chạy. Hồi ấy, nước Nhật đang nhanh chóng công nghiệp hoá, ai nấy đều thiếu thời gian, do đó thực phẩm ăn liền ngày càng được tiêu thụ nhiều.Để sản xuất với quy mô lớn, tháng 12 năm ấy, Ando mở rộng công ty Thực phẩm Nissin Food Products Co. Thật may cho ông, khi đang thiếu vốn thì năm sau, hãng Mitsubishi, một tập đoàn công nghiệp khổng lồ ở Nhật nhảy vào hỗ trợ quảng bá món ăn nhanh này, giúp cho mì Ramen mau chóng tăng sản lượng nhiều lần trong một nước Nhật đang nhanh chóng công nghiệp hoá.Công nghệ chiên dầu của Ando về sau còn được áp dụng cho nhiều loại thức phẩm khác, nhờ thế mà ngày nay trên thị trường có bán đủ thứ trái cây chiên ngon miệng.

Một doanh nhân chân chính: Thấy mì ăn liền bán chạy như tôm tươi, có người tìm cách làm nhái sản phẩm Ramen. Vì họ làm ẩu nên có người ăn mỳ nhãn hiệu Ramen bị ngộ độc.

Để giữ uy tín sản phẩm của mình, Ando chỉ còn cách làm đơn xin đăng ký thương hiệu và bằng sáng chế. Năm 1962, công ty ông được chính thức đăng ký nhãn hiệu sản phẩm và được cấp bằng sáng chế mỳ ăn liền; sau đó Ando gửi công văn cảnh cáo các công ty làm nhái sản phẩm của ông.
Nhưng đến năm 1964, Ando lại có một cử chỉ hào hiệp là chấm dứt độc quyền sản xuất mỳ ăn liền, thành lập Hội Công nghiệp Mỳ sợi Nhật Bản và công khai sáng chế của mình, chuyển nhượng công nghệ cho các công ty khác, để họ cùng được hưởng lợi.
Ông bắt đầu nghĩ rộng hơn, tới chuyện bán sản phẩm ra nước ngoài. Trong chuyến thăm dò thị trường Mỹ năm 1966, Ando quan sát thấy người Mỹ khi ăn thì dùng thìa nĩa và đĩa chứ không dùng đũa và bát như người Nhật.Ông nảy ra ý định đóng gói mỳ ăn liền vào trong những chiếc cốc to bằng giấy dày không thấm nước, đổ nước sôi vào một lúc là ăn được, như thế dù không có bát nhưng vẫn ăn được mỳ sợi.
Năm 1970, Nissin mở chi nhánh đầu tiên tại Mỹ. Ngày 18/9/1971, Mỳ ăn liền Nissin đựng trong cốc (Cup Noodle) lần đầu tiên xuất hiện trên thế giới. Sản phẩm của Nissin bắt đầu chiếm lĩnh thị trường bên ngoài Nhật Bản, đem lại doanh thu xuất khẩu rất khả quan cho nước Nhật đang cần ngoại tệ để phát triển kinh tế.
Từ năm 1963, công ty Nissin niêm yết trên thị trường chứng khoán Tokyo và Osaka, qua đó vốn đầu tư của thiên hạ đổ vào công ty này khiến cho sản lượng mỳ ăn liền tăng lên nhanh chóng, thoả mãn nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Năm 2005 toàn thế giới đã tiêu thụ 85,7 tỉ gói mì ăn liền, bình quân mỗi người 12 gói, trong đó Nissin chiếm thị phần lớn nhất, với 10 tỉ gói. Tổng giá trị sản lượng mỳ ăn liền toàn thế giới năm 2003 lên tới 14 tỷ USD, thực sự là một sản phẩm quan trọng ! Công ty Nissin hiện có vốn 3 tỷ USD với 29 chi nhánh tại 11 nước.
Năm 1999, Momofuku Ando lập Nhà Bảo tàng Mỳ Ramen mang tên ông ở Ikeda thuộc quận Osaka (Momofuku Ando Instant Ramen Museum). Trong 6 năm rưỡi đã có cả thảy hơn một triệu người thăm bảo tàng này; điều đó đủ thấy thiên hạ coi trọng sáng chế mỳ ăn liền của Ando như thế nào.Năm 2005, công ty Nissin còn cung cấp mì ăn liền cho nhà du hành vũ trụ người Nhật Soichi Noguchi trong chuyến bay trên tàu con thoi Mỹ Discovery lên Trạm Vũ trụ quốc tế ISS.
Sau khi đưa con trai thứ hai là Koki Ando lên vị trí chủ tịch công ty Nissin, tháng 6 năm 2005, ở tuổi 95, Momofuku Ando quyết định về hưu, chỉ còn giữ chức chủ tịch danh dự của Nissin. Ông còn dự tính triệu tập một hội nghị quốc tế về mỳ ăn liền tại Osaka vào năm 2008 nhưng không kịp.Ngày 5/1/2007, Momofuku Ando qua đời tại Osaka vì một cơn nhồi máu cơ tim, hưởng thọ 96 tuổi. Nghe nói cho tới hôm ấy ông hãy còn ăn món Chikin Ramen của mình như thường lệ hàng ngày bao năm qua.

Từ “Mì ly” đến “Mì vũ trụ”

Ông Momofuku Ando trong Bảo tàng Mì ăn liền mang tên ông ở Osaka.
Năm 1971, Ando tung ra sản phẩm mới “Mì ly”. Lần đầu tiên, mì ăn liền được đóng trong những cái ly, giúp người ta có thể ăn mọi lúc, mọi nơi. Sáng tạo này không những đã tạo cú hích mạnh khi xuất sang Mỹ, châu Âu và châu Á, mà còn làm một cuộc cách mạng thói quen ăn uống của cư dân toàn cầu. Công ty Nissin trở thành công ty nổi tiếng số một trong lĩnh vực kinh doanh mì ăn liền. Ando được xưng tụng là “Vua mì”.
Năm 1999, Ando mở Bảo tàng Mì ăn liền Momofuku Ando ở Ikeda, gần Osaka, thu hút khoảng 120.000 khách tham quan hàng năm. Ngoài những gian trưng bày, bảo tàng còn dành hẳn một khu có đầy đủ các thiết bị như trong một nhà xưởng thật sự để khách tham quan có thể tự tay thử sản xuất mì ăn liền.
Sau khi chinh phục cư dân thế giới, tháng 7-2005, loại mì ăn liền đặc biệt “Space Ram” của Nissin đã theo chân nhà du hành Nhật Bản Soichi Noguchi bay lên vũ trụ, như mong ước của ông Ando.

Đôi khi sự sáng tạo cũng không cần qúa cầu kỳ. Nhưng nếu bạn định có phát minh tương tự bằng cách sấy cơm, cá, thịt, rau... lên sau đó muốn ăn thì tưới nước sôi, thì đã quá muộn để trở thành nhà phát minh mới. Các thứ đó đều đã được những đứa thông minh hơn làm cả rồi.

Vấn đề sức khỏe

Mì ăn liền và những sản phẩm tương tự thường bị chỉ trích là thức ăn không tốt cho sức khỏe. Một suất mì ăn liền có rất nhiều cácbohydrat (còn gọi là sác-ca-rít) nhưng ít chất xơ, vitamin và khoáng chất. Mì thường được rán (chiên) trong quá trình sản xuất nên có lượng chất béo bão hòa lớn. Ngoài ra, gia vị của mì thường chứa mì chính và một lượng lớn muối không tốt cho sức khỏe.

Các loại mì ăn liền ở Việt Nam

Do có nhiều loại mì, phở, miến truyền thống nên các loại mì ăn liền ở Việt Nam khá đa dạng. Một số loại như phở ăn liền, miến ăn liền, bún ăn liền,bánh đa cua ăn liền, nui ăn liề... đều đã có mặt trên thị trường. Mì ăn liền có thể dùng với trứng gà là một cách ăn phổ biến ở Việt Nam.Số liệu thống kê không chính thức năm 2008 cho thấy, tại Việt Nam có hơn 50 doanh nghiệp (DN) sản xuất mì ăn liền, sản lượng đạt khoảng 5 tỷ gói/năm, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt từ 15% -20%. Trong con mắt của nhà đầu tư nước ngoài, VN trở thành một thị trường rất hấp dẫn và tiềm năng. Vì thế, đã và đang diễn ra một “cuộc chiến” khốc liệt quanh gói mì ăn liền để giành thị phần.

Truyền thông đang dẫn dắt thị trường (!)

Còn nhớ, cách đây 5 năm, thị trường ngự trị một thời gian rất dài chỉ bởi 3 nhãn hàng ở phân khúc bình dân là Hảo Hảo, Hảo 100 và Gấu Đỏ. Nhưng 2 năm gần đây, chưa nơi nào có thể thống kê chính xác số lượng nhãn hiệu mì ăn liền được bày bán trên thị trường. Việc quảng cáo mì ăn liền cũng bắt đầu “làm mưa, làm gió” trên các phương tiện thông tin đại chúng không kém sữa bột, dầu gội đầu.

Tại các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng, chợ, sản phẩm mì gói của các DN như Vina Acecook, Asia Food, Vifon, Uni-President, Massan, Miliket… đang chiếm lĩnh hơn 90% thị phần với hàng trăm nhãn hiệu khác nhau. Đó là chưa kể, hàng chục nhãn hàng nước ngoài đang hiện diện khắp nơi, tạo sự phong phú cho thị trường mì gói cả về bao bì, mẫu mã lẫn giá cả.

Ở phân khúc bình dân, giá của mỗi gói mì khoảng 1.500 – 2.000 đồng; phân khúc cấp trung đang được bán với mức giá 2.500-3.500 đồng/gói; loại cao cấp có giá 5.000 - hơn 10.000 đồng/gói.

Trong cuộc đua về chủng loại và giá cả, các sản phẩm của Vina Acecook (100% vốn Nhật Bản) đang dẫn đầu với khoảng 65% thị phần. Ngay sau đó là Asia Food (100% vốn trong nước) chiếm hơn 20% thị phần với các thương hiệu Gấu Đỏ, Hello, Vifood, Hảo Hạng, Osami, mới đây nhất là Trứng Vàng.

Điều dễ nhận thấy ở thị trường mì gói là chất lượng và khẩu vị đang được dẫn dắt bởi… các phương tiện truyền thông. Nói cách khác, sản phẩm nào được quảng cáo nhiều, bài bản sẽ tạm thời thắng thế trong cuộc chơi. Điển hình nhất là 2 loại mì có thương hiệu na ná nhau là Osami và Omachi, được tung ra thời điểm gần sát nhau, song Omachi đã rất thành công trên thị trường với thông điệp “không sợ nóng” vì được làm từ khoai tây. Thành phần của Osami được ghi khá rõ, làm từ đậu Hà Lan nhưng vẫn bị Omachi “đánh bại”.

Một chuyên gia phân tích, bỏ qua việc thẩm định cả 2 sản phẩm này có sử dụng nguyên liệu từ khoai tây hay đậu Hà Lan hay không và với hàm lượng bao nhiêu, song xét về góc độ dinh dưỡng, chắc chắn đậu Hà Lan sẽ ngon và bổ hơn khoai tây. Chưa kể về mặt cảm quan của sản phẩm (màu sắc sợi mì, hương vị, độ dai) Osami có phần lấn lướt Omachi nhưng thực tế thì Osami vẫn không thắng được Omachi.

Bài học lớn được rút ra là cho dù sản phẩm có chất lượng cao, hình thức đẹp nhưng nếu không có chiến lược PR một cách bài bản thì thua là cầm chắc vì lẽ, đã qua rồi cái thời “áo gấm đi đêm”, mì sản xuất ra không kịp bán. Đây cũng là điểm yếu của các công ty trong nước trong chiến lược quảng bá sản phẩm, cạnh tranh để giành thị phần.

Sẽ cạnh tranh quyết liệt hơn

Việt Nam được xem là một trong những nước tiêu thụ mì ăn liền nhiều nhất châu Á. Theo dự báo của các chuyên gia, ngành sản xuất mì ăn liền sẽ tiếp tục tăng trưởng ở tốc độ cao, sản lượng sẽ tăng lên khoảng 6-7 tỷ gói trong vòng 3 năm tới. Hướng tới, các DN sẽ không đi vào sản xuất theo chiều rộng mà tập trung vào chiều sâu và đa dạng hoá sản phẩm với mì gói, mì ly, mì tô, mì không chiên, mì tươi.Ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Asia Food, cho rằng, ngành công nghiệp sản xuất mì gói ngày càng khó khăn hơn vì có rất nhiều DN tham gia vào. Để ổn định được giá thành sản phẩm, tăng tính cạnh tranh, ngoài việc công ty phải không ngừng đầu tư các dây chuyền sản xuất hiện đại thì định mức hao hụt trong tất cả khâu phải duy trì ở mức dưới 1%.Ngoài yếu tố chất lượng, giá cả, mì ăn liền cũng đang phải đối đầu với nhiều sản phẩm thay thế như cháo, phở, miến, hủ tiếu, bún bò Huế, bún riêu cua và chưa kể các món ăn tươi truyền thống… Chưa kể việc quản lý chất lượng chưa được các cơ quan chức năng quan tâm đúng mức nên tạo cơ hội cho những cơ sở sản xuất mì nhái những thương hiệu uy tín mà người tiêu dùng không thể phân biệt được.Mì gói tuy không phải là một thị trường mới mẻ nhưng với môi trường cạnh tranh, sòng phẳng, chắc chắn phần thắng sẽ nghiêng về các DN có sự đầu tư bài bản, biết lắng nghe và đưa ra những sản phẩm phù hợp với thị hiếu cũng như túi tiền người mua. Trên thực tế, “cuộc chiến” quanh gói mì ăn liền mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu.

Khá nhiều người ăn mì ăn liền, nếu không nói là cực nhiều. Trong đó có phần lớn là THÍCH ĂN, và một phần lớn là PHẢI ĂN (vì lười nấu bất kỳ cái gì khác). Gói mì ăn liền hết sức bình dân đã vượt qua cả Karaoke lẫn đĩa CD để giành ngôi quán quân trong cuộc bình chọn những phát minh quan trọng nhất của Nhật Bản thế kỷ 20. Năm 2004, thế giới đã tiêu thụ khoảng 70 tỷ gói mì ăn liền...

Mì ăn liền ở Việt Nam

Từ đầu thập niên 70 thế kỷ XX, các nhà tư sản người Hoa ở Sài Gòn bắt đầu sản xuất mì ăn liền theo công nghệ của Nissin.Còn nhớ sau ngày thống nhất đất nước, dịp Quốc khánh năm 1975 công nhân viên chức cơ quan, xí nghiệp ở Trung ương và Hà Nội đều được phân phối mỗi người hai gói mỳ Hai tôm chở từ Sài Gòn ra.Còn nhớ, khi mở cái túi ni-lông xinh xinh thơm phức in hình hai con tôm mập ú đỏ au, ai nấy mừng rơn, coi như một đặc sản. Quả thế, ăn thấy ngon tuyệt. Cho tới giờ dù đã ăn biết bao loại mỳ rồi nhưng nhiều người vẫn thấy đều không ngon bằng mỳ Hai tôm. Phải chăng đó chỉ là cảm giác sai lầm, vì năm 1975 có gì ngon mà ăn đâu ? Nếu đó là cảm giác đúng, thì có lẽ các cơ quan hữu trách nên giám định lại chất lượng các loại mỳ ăn liền sản xuất ở ta hiện nay.
Theo số liệu của Bộ Công nghiệp, năm 2005 tổng sản lượng các loại mì, cháo, phở ăn liền do khoảng 40 công ty (kể cả liên doanh nước ngoài) sản xuất tại Việt Nam lên đến 2,5 tỉ gói! Mì ăn liền nước ta còn được xuất khẩu đi nhiều nơi.
Một số doanh nhân người Việt ở Nga và Đông Âu đã giàu lên nhanh chóng trở thành triệu phú đô-la nhờ kịp thời tổ chức sản xuất mì ăn liền khi các nước này chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường.Công lao của ông Momofuku Ando như thế thật to lớn và ông thực sự là một doanh nhân có tầm nhìn xa và đáng khâm phục.

Thứ hai, ăn mì ăn liền có tốt không?

Mì, miến, bún, cháo, phở ăn liền... là những món ăn tiện dụng cho người ít thời gian. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, nhóm thực phẩm này hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe, chứa nhiều tác nhân gây bệnh.

Nếu trước đây mì, bún ăn liền chỉ có một vài loại đơn giản như mì tôm cua, bún tôm, mì chay lá bồ đề thì nay có rất nhiều chủng loại, mùi vị như tôm chua cay, lẩu Thái, thịt bằm, thịt bằm xốt cà chua, kim chi, bò kho; phở vị bò, gà, bún cà ri; hủ tiếu bò viên...

Tiến sĩ dinh dưỡng Nguyễn Thị Minh Kiều phân tích, thành phần chính của mì gói là mì ép thành bánh và bột nêm. Trên thế giới, mì thường được xử lý qua công nghệ sấy và chiên.

Ở Việt Nam hiện nay, mì chỉ được xử lý qua công nghệ chiên. Dầu sử dụng để chiên là loại shortening không có lợi cho sức khỏe. Mì chiên có độ ôxy hóa cao (ôxy hóa là tác nhân gây ra các bệnh tiểu đường, tim mạch, ung thư). Thành phần chính của gói bột nêm là muối và bột ngọt; lượng thịt, tôm (nếu có) rất hạn chế. Dầu trong gói bột nêm cũng được xử lý chiên, bị ôxy hóa.

Ngoài ra, trong các loại thực phẩm đóng gói, đóng hộp có rất nhiều muối. Ở mì ăn liền, muối có trong sợi mì và trong gói bột nêm chiếm 1/3 lượng muối cần thiết cho cơ thể mỗi ngày.

Các loại mì gói chỉ đem lại năng lượng từ tinh bột trong mì, hầu như không có giá trị dinh dưỡng. Phở, bún, miến không an toàn do lượng đường, bột ngọt trong bột nêm và chất dầu bị ôxy hóa.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, đây là loại thực phẩm thiếu dinh dưỡng, người tiêu dùng nên hạn chế sử dụng. Nếu dùng mì ăn liền, tốt nhất nên trụng nước sôi để giảm bớt độ muối (các loại bún, phở, miến ăn liền không cần trụng nước sôi) và không nên sử dụng bột nêm.