Monday, October 3, 2011

An toàn thực phẩm(1)

An toàn vệ sinh thực phẩm trở thành "vấn đề" mà báo chí và dư luận trong nước quan tâm nhiều hơn khi thực phẩm bẩn tràn lan cho dù "vấn đề" này đã xảy ra và tồn tại từ bấy lâu nay do những người kinh doanh phi nhân tính chỉ biết chạy theo lợi nhuận mà coi thường và bất chấp tất cả.Trách nhiệm của chính quyền, xã hội, báo chí - dư luận và từng người buôn bán, chưa kể thái độ - phản ứng của người dân trong "vấn đề" này ra sao? Làm sao ngăn chận và kiểm soát "vấn đề" này hiệu quả hơn? Quản lý từ các ban ngành(y tế, thị trường, môi trường, công an...) và luật pháp? Ảnh hưởng từ lối kinh doanh phi nhân tính ở TQ? Mong sao mọi người hiểu rõ tầm quan trọng và những tác hại kinh khủng từ "vấn đề" này.
Thực phẩm bẩn tràn lan
Nước uống nhãn hiệu Aquarphar của Công ty dược phẩm Tâm Đăng, quận 1; lô nước Aguavida loại 500 ml, sản xuất ngày 15/1 của Cơ sở Thuận Huy, Tân Định; và lô nước sản xuất ngày 2/1, nhãn hiệu Golf của Công ty Tân Tấn Đức, quận 7, TP HCM có chứa vi trùng gây mủ Pseudomonas.
Ảnh: Thiên Chương.
9,5 tấn thịt trâu nhập khẩu từ Ấn Độ bốc mùi hôi thối nồng nặc, chảy dịch trong kho lạnh của một công ty ở quận 10, TP HCM) chuẩn bị mang đi tiêu thụ.
Ảnh minh họa.
48 tấn chân gà nhập khẩu từ Ba Lan không đạt vệ sinh còn nguyên lông, da lụa, móng, được một công ty xuất nhập khẩu có trụ sở tại quận Bình Tân, TP HCM, đóng thùng để bán ra thị trường.
Ảnh: Hữu Trần.
Ở thôn Khương Mỹ, xã Hòa Phong và thôn Lệ Sơn, xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang, Đà Nẵng Mỡ trâu, bò, lợn được thu mua từ khắp nơi vứt xuống nền đất bẩn chờ "chế biến", sau đó bán ra các tỉnh phía Bắc. Từ đấy phân phối cho các bếp nấu ăn tập thể, công trình xây dựng, khu công nghiệp, nhà hàng, quán ăn...
Ảnh: Trà Bang
Ở thôn Bình Lương, xã Tân Quang, Văn Lâm, Hưng Yên, mỡ bẩn sau khi chế biến được đựng trong những thùng hóa chất bẩn thỉu này.
Ảnh: Ngôi sao
Tại hai cơ sở ở phường Bình Tri Đông A, quận Bình Tân và bến Bình Đông, phường 16, quận 8, TP HCM, bì lợn được luộc, ngâm vào ôxy già, tẩy trắng bằng hóa chất công nghiệp. Sau đó được cán nhỏ, chế biến thành món bì bán trong các cửa hàng cơm, bánh mỳ.
Ảnh: Thiên Chương.
An toàn vệ sinh thực phẩm: Ưu tiên hàng đầu ở nhiều quốc gia

Không phải tự nhiên mà các quốc gia đều coi an toàn vệ sinh thực phẩm là ưu tiên hàng đầu bởi thực tế, đây là vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến cả hệ thống kinh tế mà còn tác động đến sức khỏe toàn xã hội và mỗi cá nhân.
Những ví dụ từ Trung Quốc và Mỹ

Là quốc gia đông dân nhất thế giới, thời gian gần đây Trung Quốc liên tục phải đối mặt với vấn đề ATVSTP. Nổi bật là vụ “sữa bẩn” của tập đoàn Tam Lộc và một số nhà sản xuất sữa khác trong năm 2008, khiến hàng trăm ngàn trẻ em Trung Quốc bị sạn thận, trong đó có 6 trường hợp tử vong. Đây là một trong những lý do khiến Trung Quốc ban hành Luật an toàn thực phẩm. Bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1.6 vừa qua, Luật đề ra những hình thức xử phạt nghiêm khắc hơn đối với những đối tượng vi phạm, đề ra một khuôn khổ pháp lý mới chặt chẽ hơn nhằm tăng cường giám sát chất lượng thực phẩm. Rút kinh nghiệm từ những vụ bê bối gần đây như vụ “sữa bẩn” nhiễm melamine gây chấn động thế giới, luật mới cấm toàn bộ các hóa chất và phụ gia thực phẩm thiếu an toàn. Các nhà sản xuất sẽ phải ghi đầy đủ các chất phụ gia đã sử dụng trên nhãn mác sản phẩm. Ngoài ra, các nhà sản xuất thực phẩm chức năng bị cấm quảng cáo hiệu quả chữa bệnh của sản phẩm.

Cũng theo luật mới, người tiêu dùng được nhận bồi thường gấp 10 lần số tiền họ bỏ ra khi mua phải thực phẩm kém chất lượng. Hệ thống giám sát mới cũng được áp dụng mà theo đó, cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm quốc gia sẽ thay thế cơ quan y tế trong việc giám sát các nhà hàng, tiệm ăn. Giấy phép cấp cho các nhà hàng, tiệm ăn mới mở sẽ chặt chẽ hơn giấy phép vệ sinh thực phẩm hiện nay.

Mỹ cũng mạnh tay không kém với vấn nạn này. Nhằm ngăn chặn tình trạng nhiễm khuẩn E.coli và salmonella trong thực phẩm, chính quyền sẽ giám sát khâu chế biến thực phẩm, áp dụng thêm các tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt đối với một số loại thực phẩm như trứng, thịt gia cầm, thịt bò, đồng thời kiểm tra mức độ đảm bảo vệ sinh tại các cơ sở chế biến. Ngoài ra, để tăng cường khâu giám sát sẽ có thêm một chức danh “Phó ủy viên” trong Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Thuốc (FDA) chuyên trách về an toàn thực phẩm.

LHQ và nhiều quốc gia khác cũng đã vào cuộc. Cách đây 3 tháng, LHQ đã ban hành các quy định mới về an toàn vệ sinh thực phẩm. Trong số hơn 30 quy định mới về vệ sinh an toàn thực phẩm, có quy định ngăn ngừa ô nhiễm nấm Ochratoxin A ở cà-phê, một loại nấm có nguy cơ gây ung thư; quy định về phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ hình thành acrylamide trong quá trình chế biến khoai tây. Một số quy định khác bao gồm hướng dẫn việc giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella và một số khuẩn khác trong đồ ăn sẵn cho trẻ nhỏ; quy định về thử khuẩn và giám sát môi trường đối với thực phẩm ăn liền; quy định về hàm lượng tối đa melanine có trong thực phẩm và thức ăn chăn nuôi…

Thách thức vẫn còn đó

Tại Indonesia, bất chấp những nỗ lực của chính phủ, Hội người tiêu dùng nước này công bố kết quả đợt kiểm tra mới đây cho biết, có tới 30% trong số 28 mẫu thực phẩm chế biến được đem đi kiểm nghiệm có chứa các thành phần gây hại cho sức khỏe con người như chất Melamin.

Bất chấp những nỗ lực của chính quyền, các cơ quan giám sát ATVSTP của Mỹ nhận định tình hình an toàn thực phẩm của Mỹ ít có tiến bộ. Theo Tiến sĩ Robert Tauxe thuộc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh dịch của Mỹ (CDC), vấn đề an toàn thực phẩm của Mỹ đang “giậm chân tại chỗ” và cần có thêm những biện pháp hiệu quả để ngăn chặn tình trạng thực phẩm bị nhiễm khuẩn ở Mỹ.

CDC cho biết năm ngoái có 18.499 vụ nhiễm độc thực phẩm được xác nhận tại 10 bang ở Mỹ, ảnh hưởng đến 46 triệu người tức là tương đương 15% dân số Mỹ. Đối chiếu với các số liệu của ba năm trước đó, từ 2005 đến 2007, các chuyên gia y tế nhận thấy không có sự thay đổi đáng kể nào về tỷ lệ dân chúng Mỹ bị ngộ độc thực phẩm trong những năm qua.

Cũng phải nói thêm rằng nước Mỹ cũng đã từng hứng chịu những hệ quả từ sự mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Năm 2006, Mỹ đã thu hồi hàng tấn rau bi-na từ các cửa hàng và siêu thị sau khi các mẫu thử cho thấy loại rau này có chứa vi khuẩn gây chết người. Sau đó, năm 2008, Chính phủ Mỹ cũng buộc phải thu hồi hạt tiêu và cà chua trên thị trường do lo ngại nhiễm khuẩn salmonella. Trong 2 tháng đầu năm 2009, bơ lạc bị nhiễm khuẩn salmonella đã khiến hàng trăm người bị ngộ độc và 9 trường hợp tử vong.

Chính vì vậy, chính quyền tính toán việc áp dụng các quy định mới về an toàn thực phẩm sẽ làm giảm 60% số ca ngộ độc và tiết kiệm cho ngành y tế khoảng 1 tỷ USD.

Vì sao không thể ngăn chặn ?

Đây là điều không dễ lý giải. Cho dù cuộc chiến vệ sinh ATTP thường diễn ra ở những quốc gia tiên tiến nhất. Theo ông John Spink thuộc Trung tâm chính sách an toàn thực phẩm của Trường đại học bang Michigan, hàng giả, hàng rởm, hàng không đảm bảo ATVSTP là một vấn đề nhức nhối trong ngành công nghiệp thực phẩm toàn cầu, với giá trị thực phẩm “rởm” ước chừng khoảng 50 tỷ USD mỗi năm. Nhưng con số này cũng chỉ chiếm 10% trong tổng số trị giá giao dịch hàng rởm và sẽ còn tiếp tục tăng cao do giá lương thực có xu hướng leo thang.

Trong khi cần thắt chặt các quy định và hệ thống thanh tra ở nhiều nước, vụ đậu phộng có chứa độc tố do một công ty của Mỹ phân phối thời gian qua cho thấy ngay cả những hệ thống an toàn thực phẩm bậc nhất cũng không thể kiểm soát hoàn toàn tình hình. Mấu chốt nằm ở lợi nhuận. Một vấn đề nữa cần quan tâm, là tăng cường hệ thống giám sát. Theo đánh giá, hệ thống giám sát hiện nay quá dàn trải, nên các cơ quan chức năng khó có thể trao đổi thông tin và cùng phối hợp giải quyết các khó khăn.

Trong khi chờ các giải pháp, các chuyên gia cảnh báo các vụ việc vi phạm ATVSTP sẽ lại tái diễn, thậm chí có nguy cơ bùng phát mạnh hơn khi thế giới chưa có nhiều các quy định nghiêm ngặt để xử lý tình trạng này.
Hiện Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) đang phát triển một hệ thống dò tìm các kiện hàng thực phẩm “có nguy cơ nhất” và bắt đầu cử thanh tra viên giám sát các cơ sở sản xuất. Cơ quan này cũng thành lập các văn phòng ở Trung Quốc, ấn Độ, Trung Đông và châu âu nhằm thiết lập các chuẩn mực tốt hơn và phát triển hệ thống cảnh báo nhanh toàn cầu trong trường hợp tái diễn tình trạng mất an toàn thực phẩm.Nguồn: NĐB


Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Luật về an toàn thực phẩm

Sáng nay (10/9), dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, Quốc hội nghe các tờ trình của Chính phủ về dự án Luật An toàn thực phẩm, đồng thời nghe báo cáo thẩm tra về dự án Luật này của Ủy ban Khoa học, Công nghệ, Môi trường của Quốc hội.

Dự án Luật An toàn thực phẩm gồm 11 chương, 62 điều, quy định về điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực phẩm; hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm; quảng cáo, ghi nhãn về thực phẩm; thực phẩm nhập khẩu, xuất khẩu; kiểm nghiệm thực phẩm; kiểm soát nguy cơ ô nhiễm thực phẩm, ngăn chặn và khắc phục sự cố về an toàn thực phẩm; thông tin, giáo dục, truyền thông về an toàn thực phẩm; quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm và thanh tra, kiểm tra về an toàn thực phẩm.

Đọc tờ trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu nhấn mạnh đến sự cần thiết phải ban hành Luật An toàn thực phẩm, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, sức cạnh tranh của hàng hoá nông sản thực phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu nông sản thực phẩm.

Báo cáo thẩm tra dự án luật này của Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cũng nêu rõ: An toàn thực phẩm là vấn đề liên quan đến nhiều điều ước quốc tế, thoả thuận quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, gia nhập. Từ nhiều năm nay, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến an toàn thực phẩm và coi đây là một vấn đề có ý nghĩa lớn về kinh tế xã hội, sức khoẻ cộng đồng, về bảo vệ môi trường và cũng là vấn đề có ảnh hưởng lớn đến tiến trình hội nhập của Việt Nam.Việc ban hành Dự án Luật An toàn thực phẩm là phù hợp trong bối cảnh Việt Nam ngày càng gia nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới và nhằm tạo cơ chế pháp lý để nước ta và các nước trên thế giới thừa nhận hệ thống tiêu chuẩn của nhau, trong đó có những tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, theo Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Dự án luật an toàn thực phẩm cần được sửa một số quy định cho phù hợp với luật pháp hiện hành, nhất là việc ban hành quy chuẩn về an toàn thực phẩm, quản lý Nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý những thông tin quảng cáo liên quan đến thực phẩm. Luật An toàn thực phẩm nên điều chỉnh cả nguồn thực phẩm mà con người sản xuất ra và nguồn sản phẩm khai thác ngoài tự nhiên. Cần làm rõ về nội dung kiểm tra an toàn thực phẩm, tổ chức kiểm tra để tránh trùng lặp, chồng chéo.

Nguồn: VOV
Dị ứng thực phẩm
Dị ứng thực phẩm là một phản ứng có hại của cơ thể đối với một thực phẩm với sự tham gia của cơ chế miễn dịch. Biểu hiện của dị ứng thực phẩm rất khác nhau từ khó chịu nhẹ đến nặng hoặc những phản ứng gây chết người, đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay tức thì. Tỷ lệ bị dị ứng thực phẩm giao động từ 1-3% ở người lớn và từ 4-6% ở trẻ em. Có hơn 70 thực phẩm đã được ghi nhận là nguyên nhân gây dị ứng thức ăn. Chỉ có một cách tốt nhất phòng tránh đối với những người bị dị ứng thức ăn là không ăn những thực phẩm gây dị ứng cho họ. Các thực phẩm thường gây dị ứng là ngũ cốc có chứa gluten, tôm cua, trứng, cá, đậu phộng, đậu nành, hạt dẻ, sữa.
Tại sao dị ứng thực phẩm là vấn đề sức khoẻ quan trọng?
Một số người bị dị ứng thức ăn sẽ xuất hiện những biểu hiện dị ứng sau khi ăn những thực phẩm mà đối với những người bình thường là nguồn dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ. Ở một vài người nhạy cảm, chỉ một lượng rất nhỏ thực phẩm cũng có thể gây ra những biểu hiện nghiêm trọng thậm trí có những phản ứng chết người. May thay, phần lớn các trường hợp đều không dẫn đến tử vong nhưng có những biểu hiện rất đa dạng ảnh hưởng tới da, đường tiêu hoá, đường hô hấp, mắt, và có thể hệ thống thần kinh trung ương. Cách duy nhất phòng tránh đối với những người bị dị ứng thức ăn là không ăn những thực phẩm gây dị ứng cho họ. Trên thực tế, để phòng tránh các thực phẩm có thể rất khó. Dị ứng thực phẩm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và kinh tế của những cá thể mẫn cảm, ảnh hưởng tới kinh tế của nền công nghệ thực phẩm. Hậu quả của dị ứng thực phẩm là mối quan tâm không chỉ những cá thể mẫn cảm, mà còn đối với những người liên quan: nhà cung cấp thực phẩm, người chế biến bao gồm cả trong gia đình, bạnbè, nhà hàng và nền công nghiệp thực phẩm.
Yếu tố cơ bản liên quan đến đảm bảo an toàn thực phẩm đối với thực phẩm có nguồn gốc tổ hợp lại DNA vẫn là khả năng gây dị ứng thực phẩm. Những thực phẩm biến đổi gen này chứa những protein mới nổi trội mà có thể hiển diện nguy cơ cho những người mẫn cảm với thức ăn. Trong Hướng dẫn và Nguyên tắc đối với thực phẩm có nguồn gốc từ công nghệ sinh học của Uỷ ban Codex đã đưa ra khuyến nghị quy trình đánh giá những protein nổi trội về khả năng gây dị ứng tiềm ẩn.
Dị ứng thực phẩm là gì?
Trong năm 2003, Tổ chức Dị ứng Thế giới đã đề xuất xem xét lại việc đặt tên cho các dị ứng nguyên và phản ứng tương tự dị ứng. Theo đề xuất này (hình 1), phản ứng không độc tố có hại với thực phẩm có thể cho là quá mẫn với thực phẩm. Trong khi đó các phản ứng xảy ra theo cơ chế miễn dịch sẽ là dị ứng thực phẩm. Theo đó dị ứng thực phẩm được đặc trưng bằng cơ chế miễn dịch có sự tham gia của kháng thể IgE hoặc không có IgE. Phản ứng đầu được hiểu là “Không dung nạp thực phẩm”, có thể được gọi là Phản ứng không dị ứng quá mẫn với thực phẩm.
Phản ứng dị ứng xảy ra như thế nào? Khi tiếp xúc lần đầu với một chất gây dị ứng, tế bào lymphocyte (tê bào máu trắng đặc biệt) bị kích hoạt và tạo ra một loại kháng thể IgE đặc hiệu cho dị ứng nguyên này. IgE sau đó sẽ bám vào bề mặt của tế bào Mast trong các mô khác nhau của cơ thể, và cơ thể đã bị cảm ứng (sensitized). Trong lần sau, khi chúng ta ăn một thực phẩm có chứa chất lạ nói trên thì kháng thể IgE sẽ phản ứng trực tiếp với chúng và hậu quả là gây biến đổi tại chỗ màng tế bào Mast, giải phóng các hóa chất như histamine, heparin, serotonin, các nhân tố hoạt hóa tiểu cầu và hấp dẫn bạch cầu ưa axit, bạch cầu thực bào. Mỗi chất hóa học trung gian trên đây tham gia vào phản ứng dị ứng theo cách riêng của mình. Ví dụ histamine đi đến các mô, bám vào các thụ thể H1 hiện diện hầu như khắp nơi trong cơ thể để gây ra các phản ứng viêm sưng, tăng sức thẩm thấu của các mạch máu nhỏ, làm đỏ da, gây phù thũng, ngứa ngáy, chảy nước mắt, nước mũi, khó thở. Ngoài ra, một loại thụ thể khác là H2 nằm trong dạ dầy và có nhiệm vụ trong việc tiết chất acide chlorhydric.
Triệu chứng của dị ứng thực phẩm như thế nào?
Dị ứng thực phẩm biểu hiện từ những khó chịu nhẹ tới nghiêm trọng với những phản ứng đe dọa đến tính mạng cần phải có can thiệp của y tế ngay tức thì. Biểu hiện có thể xảy ra ở da (ngứa, tấy đỏ, sưng tấy), tại hệ tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, ngứa và sưng khoang miệng), tại đường hô hấp (ngứa, sưng mũi và họng, hen), ở mắt (bị ngứa và sưng), tại hệ tim mạch (đau ngực, loạn nhịp tim, tụt huyết áp gây ngất choáng, thậm chí bị bất tỉnh (sốc phản vệ). Phản ứng dị ứng thực phẩm thông thường xảy ra trong một vài phút đến một giờ sau khi ăn thức ăn. Các biểu hiện có thể kéo dài hàng ngày đến vài tuần. Sự nghiêm trọng và tính đặc biệt của các phản ứng dị ứng phụ thuộc vào lượng chất gây dị ứng được ăn vào và sự mẫm cảm của người bệnh.
Bao nhiêu người có nguy cơ bị dị ứng thực phẩm?
Tỷ lệ bị dị ứng thức ăn trong cộng đồng giao động từ 1-3% ở người lớn và từ 4-6% ở trẻ em. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất khó đánh giá vì mỗi nghiên cứu khác nhau lại sử dụng các phương pháp khác nhau và các biểu hiện của dị ứng thực phẩm cũng biến đổi theo tuổi tác. Trứng và sữa là những thực phẩm thông thường nhất hay gây dị ứng ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ nhưng chúng sẽ qua đi khi trẻ lớn hơn. Dị ứng động vật hai mảnh vỏ (sò, hến, chai…) thường gây dị ứng ở người lớn hơn là ở trẻ em, trong khi dị ứng đậu phộng lại thường xảy ra cả ở người lớn và trẻ em.
Thực phẩm nào thường là nguyên nhân gây dị ứng?
Có hơn 70 loại thực phẩm được miêu tả là nguyên nhân gây dị ứng. Các nghiên cứu thông thường chỉ ra rằng 75% các phản ứng dị ứng ở trẻ em thường xảy ra do một số ít thực phẩm như trứng, đậu phộng, sữa, cá và hạt dẻ. Rau, quả, hạt dẻ và đậu phộng thường là nguyên nhân gây dị ứng ở người lớn. Những cá nhân bị dị ứng với nhựa và phấn hoa thường bị dị ứng khi họ ăn rau, quả hoặc hạt nào đó. “Phản ứng chéo” này xảy ra do cơ thể không phân biệt được các dị nguyên từ phấn và nhựa với các protein trong thực phẩm và có phản ứng với tất cả chúng. Tại Châu Âu và Mỹ, đậu phộng và hạt dẻ bị ghi nhận là nguyên nhân gây ra những phản ứng đe dọa mạng sống.
Ủy ban Codex về ghi nhãn sản phẩm đã liệt kê các thực phẩm và thành phần là nguyên nhân gây những phản ứng nghiêm trọng nhất, thường xảy ra nhất trong các trường hợp mẫn cảm với thực phẩm. Trong mục 4.2.1.4 của Tiêu chuẩn chung về nhãn đối với thực phẩm bao gói sẵn đã ghi:” Những thành phần và thực phẩm sau đây được biết đến là nguyên nhân gây mẫn cảm và luôn phải được liệt kê:
- Ngũ cốc có chứa gluten,…như lúa mì, lúa mạch, yến mạch, lúa mì spenta hay là các giống lai của chúng và những sản phẩm làm từ ngũ cốc.
- Tôm cua và các sản phẩm của chúng;
- Trứng và các sản phẩm từ trứng;
- Cá và các sản phẩm từ cá;
- Đậu phộng, đậu nành và các sản phẩm từ chúng;
- Sữa và các sản phẩm từ sữa (bao gồm cả lactose);
- Hạt dẻ và các sản phẩm từ hạt;
- Sulphite với hàm lượng bằng và lớn hơn 10 mg/kg.
Trên thực tế, tại những vùng địa lý khác nhau thì có tỷ lệ dị ứng thực phẩm khác nhau. Ngoài những thành phần và thực phẩm nêu trên, một vài nước đã bổ sung thêm vào danh sách buộc phải liệt kê trên nhãn các thành phần và thực phẩm khác nữa. Ví dụ tại Châu Âu, trong danh sách phải liệt kê trên nhãn có thêm cần tây, mù tạc và hạt vừng và các sản phẩm từ chúng.
Quá trình sản xuất, chế biến, phối trộn thực phẩm có thể làm tăng hoặc giảm tính dị ứng của thực phẩm. Tuy nhiên, trên thực tế, các dữ liệu đã cho thấy không có lời khuyên chung làm thế nào sản xuất, chế biến, phối trộn tạo ra thực phẩm an tòan cho người mẫn cảm với thực phẩm.
Một vài thông tin nghiên cứu về thách thức của thực phẩm đã thu thập được các dị nguyên nghi ngờ là gây các phản ứng có hại đối với người mẫn cảm. Liều lượng chung giao động từ hàng trăm microgram đến hàng gam protein. Tuy nhiên, do một vài nguyên nhân những người có những phản ứng đe dọa đến tính mạng thường không được xét nghiệm về dị ứng (những người đang bị phản ứng phản vệ thì không được chỉ định làm test bì (skin tests) vì có thể gây kích ứng những phản ứng nguy hiểm khác; những người bị chàm bội nhiễm diện rộng (extensive eczema) cũng không được chỉ định làm test bì). Những người này có thể nằm trong nhóm những người mẫn cảm nhất. Các báo cáo riêng lẻ đã mô tả những phản ứng đe dọa tới tính mạng do thực phẩm từ những nụ hôn hay bị phơi nhiễm từ những phần tử thực phẩm trong không khí. Tuy nhiên, những chất mà gây ra các phản ứng đó thì không được thiết lập, vì những nghiên cứu hiện có chưa đưa ra được những kết luận chắc chắn về liều lượng cao nhất của một chất gây dị ứng.
Làm thế nào phòng ngừa cho người bị dị ứng thực phẩm?
Cần nâng cao ý thức, kiến thức về dị ứng thực phẩm đối với nhân viên y tế, cộng đồng, những người cung cấp, chế biến thực phẩm.
Để quản lý những chất có khả năng gây dị ứng, các nhà sản xuất cần phải có kiến thức sâu về các thành phần và khả năng ô nhiễm trong sản phẩm thực phẩm. Các chất gây dị ứng có thể làm ô nhiễm những sản phẩm an tòan dành cho những người bị dị ứng nếu, ví dụ cả 2 loại sản phẩm đều được sản xuất trên cùng một thiết bị và không có sự vệ sinh thích hợp giữa các lần sản xuất. Hướng dẫn cho nhà sản xuất công nghiệp về những vùng trọng yếu họ cần phải xem xét để quản lý những nguy cơ về các chất gây dị ứng.
Các bữa ăn ở ngoài nhà thường là nguy cơ đối với những người bị dị ứng thức ăn. Hãy đưa ra hướng dẫn cho những người làm nhà hàng để làm thế nào giảm thấp nhất những rủi ro cho khách hàng khi họ có những phản ứng dị ứng. Lời khuyên chính cho các nhà hàng là không bao giờ nên đoán: “có được hay không” đối với một đĩa thực phẩm nào đó, mà luôn phải kiểm tra thành phần một cách kỹ càng trước khi đưa ra lời khuyên cho một khách hàng bị dị ứng thức ăn.
Người bị dị ứng thực phẩm cần phải biết họ không được ăn thứ gì. Họ hoàn toàn phụ thuộc vào những thông tin dễ dàng được tiếp cận về thành phần có trong thực phẩm mà họ mua. Chỉ cần ăn vào một lượng rất nhỏ của một trong những thành phần gây dị ứng với họ là có thể dẫn đến sự tử vong.
Quán cơm vỉa hè nằm trên đường Ngô Quyền, Q.5, TP.HCM xung quanh là cống, thùng rác - Ảnh: Minh Đức
Vấn đề từng được đem ra tranh luận tại các kỳ họp trước là tình trạng “quản lý chồng chéo, trách nhiệm cắt khúc” của các cơ quan liên quan về vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn chưa được phân định rạch ròi trong “dự thảo lần thứ 17” này.
Điều 52 của dự thảo quy định “bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm giúp Chính phủ thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm (ATTP) và chịu trách nhiệm về an toàn của sản phẩm thực phẩm đối với sức khỏe của người dân”, đồng thời bộ trưởng các bộ khác “thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về ATTP theo sự phân công của Chính phủ, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của mình”.
Vẫn chồng chéo, cắt khúc
Có ý kiến cho rằng quy định như vậy chưa có cải tiến gì so với hiện hành, tức Bộ Y tế vẫn là cơ quan thường trực nhưng bên cạnh đó mỗi bộ đều có trách nhiệm trong phạm vi lĩnh vực mình và chính điều này lâu nay đã từng tạo nên câu chuyện khôi hài là “năm bộ cùng quản lý một cây xúc xích”.
Vì thế, theo Ủy ban Khoa học - công nghệ và môi trường, dự thảo luật cần phân công rõ trách nhiệm của Bộ Y tế là “chịu trách nhiệm trước Chính phủ về quản lý nhà nước về ATTP”, giảm bớt đầu mối các bộ tham gia công tác quản lý, đồng thời phân cấp mạnh cho các cấp chính quyền địa phương.
Cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung nguyên tắc phân công trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ theo hướng bảo đảm việc quản lý xuyên suốt trong toàn chuỗi cung cấp thực phẩm nhưng mặt khác tránh việc một cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải tiếp quá nhiều cơ quan quản lý vào thanh tra, kiểm tra.
Giao địa phương quản lý thức ăn đường phố
Một nội dung mới của dự luật là quy định một mục riêng về điều kiện bảo đảm an toàn đối với thức ăn đường phố. Theo đó, việc bày bán thực phẩm phải thỏa mãn các điều kiện là xa cống rãnh, bãi rác, phải được bày bán trên bàn, giá kệ cao hơn mặt đất, dụng cụ ăn uống phải được rửa sạch, khử trùng trước khi sử dụng, có phương tiện che nắng, mưa, bụi bẩn, côn trùng...
Các quy định cụ thể về điều kiện ATTP đối với kinh doanh thức ăn đường phố, dự thảo luật đề nghị sẽ giao bộ trưởng Bộ Y tế quy định.
Tuy nhiên theo Ủy ban Khoa học - công nghệ và môi trường, do đặc thù phát triển từ một nước nông nghiệp, sản xuất chế biến thủ công, quy mô hộ gia đình nên các cơ sở chế biến thức ăn đường phố hiện khá phổ biến, đa số chưa bảo đảm ATTP.
Loại hình kinh doanh thức ăn đường phố phụ thuộc và chịu tác động rất lớn của tập quán ăn uống và điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa phương. Số lượng cơ sở sản xuất, kinh doanh thức ăn đường phố rất lớn trong khi lực lượng thanh tra, kiểm tra còn thiếu. Vì vậy, dự thảo luật cần có quy định theo nguyên tắc phân cấp mạnh cho chính quyền địa phương và giao Chính phủ quy định cụ thể trách nhiệm của UBND các cấp trong việc ban hành quy định quản lý, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh thức ăn đường phố.
Hệ thống cảnh báo thực phẩm độc hại FDA
Theo nguồn tin Washington – hệ thống an toàn thực phẩm ở các công ty sản xuất thực phẩm đối với vấn đề ngộ độc thức ăn đã giảm xuống 1/3 vào thời điểm kiểm tra thực phẩm của chính phủ gần đây. FDA (quản lý thực phẩm và dược phẩm) có thể hỗ trợ cho các yêu cầu khẩn cấp cần liên lạc với một phương tiện trợ giúp trong lĩnh vực thực phẩm với mỗi 2 trong số 3 trường hợp ngộ độc thực phẩm.
Hệ thống này, phát triển sau cuộc tấn công ngày 11/9, đã giúp chính phủ trong công tác truy tìm dấu vết các nguồn dịch làm thực phẩm độc hại với người và thông báo đến các công ty về khả năng nghi ngờ thực phẩm bị nhiễm độc.

Hãng thông tấn Washington phát biểu: “Theo kết quả của một cuộc điều tra, FDA tin rằng các bước thực hiện tiếp theo là bắt buộc các chủ sở hữu, những nhà kinh doanh, đại lý buôn bán phụ trách thị trường nội địa và nước ngoài đăng ký thông tin với FDA để nâng cao tính chính xác ở mục đăng ký thông tin dữ liệu.
FDA đã đăng bản tóm tắt của cuộc điều tra này trên Website vào thứ Năm.
Giữa tháng 9, 298.236 phương tiện liên lạc hỗ trợ ngộ độc thực phẩm đã hoàn tất đăng ký với FDA, trong đó 126.399 hãng trợ giúp thực phẩm ở Mỹ. Có 800 công ty sản xuất thực phẩm trong cuộc điều tra, 1 nửa trong số này ở Mỹ.
Trong cuộc điều tra này, thực hiện từ ngày 7 tháng 10 đến ngày 2 tháng 8, hãng thông tấn đã nhận được câu trả lời gián tiếp hay trực tiếp từ cuộc nói chuyện với các nơi liên lạc khẩn cấp và đã đăng ký làm các phương tiện hỗ trợ ngộ độc thực phẩm trên FDA, ước tính có khoảng 66% hãng trợ giúp khẩn; gồm 72% ở Mỹ, 59% ở nước ngoài.
Nhưng FDA chỉ có thể liên lạc khoảng 55% đúng nơi hỗ trợ khẩn cấp cho trường hợp ngộ độc thực phẩm vào thời điểm đó; gồm 61% ở Mỹ và 48% ở nước ngoài.
Hơn nữa trong cuộc điều tra:
+ Khoảng 10% nơi liên lạc khẩn cấp ở Mỹ và 11% ở nước ngoài nói với FDA rằng họ không phải là nơi liên lạc khẩn cấp.
+ FDA không thể chắc rằng họ đã liên lạc với các hãng là trợ giúp thực phẩm khẩn cấp vì người ta không thể nói tiếng Anh, con số điều tra là 1% ở Mỹ và 9% ở nước ngoài.
+ 18% nơi liên lạc trợ giúp khẩn ở Mỹ và 20% ở nước ngoài đã không trả lời cho những tin nhắn mà FDA để lại.
Người ta đề nghị FDA cập nhật thường xuyên danh sách phương tiện trợ giúp ngộ độc thực phẩm khẩn cấp và các liên lạc khẩn trong mục Vũ khí sinh học năm 2002.
Trong cơ sở dữ liệu của FDA không gồm toàn bộ các công ty thực phẩm; FDA không chịu trách nhiệm với các sản phẩm thịt, loài lông vũ hoặc trứng. Những sản phẩm này được quy định bên Bộ phận Nông Sản, được kiểm tra hàng ngày và có tất cả 600 loại nông sản, có cả những người công tác kiểm định thường trực được phân công riêng cho nông sản.
10 thực phẩm chứa nhiều vi khuẩn độc hại nhất

Rau xanh nhiều lá, trứng và cá thu tốt cho sức khỏe của bạn? Điều đó đúng nhưng theo một báo cáo mới của Trung tâm Khoa học vì Lợi ích Cộng đồng (CSPI), cùng với 7 loại thực phẩm phổ biến khác, chúng cũng chính là những thực phẩm nằm trong top 10 thực phẩm chứa nhiều vi khuẩn nguy hiểm nhất.
Rau xanh nhiều lá
CSPI xác nhận 363 vụ bùng phát dịch bệnh liên quan đến rau diếp, rau bina và các loại rau xanh nhiều lá khác, có chứa vi khuẩn độc hại E. coli, virut norovirus, hay khuẩn salmonella, mà gây ra 13.568 trường hợp bệnh tật. Ngoài ra, nguồn nước bị nhiễm bẩn, phân bón hay các phương pháp xử lý kém đều là những nguyên nhân có thể gây ra những vụ bùng phát dịch bệnh đó.
Trứng
Đứng ở vị trí thứ hai trong danh sách này là trứng. Trứng có liên quan đến 352 vụ bùng phát dịch bệnh và 11.163 trường hợp bệnh tật.
Cá ngừ California
Có lẽ rất nhiều người thích ăn cá ngừ California nhưng theo báo cáo của CSPI, loài cá được ưa chuộng này lại có liên quan đến 268 vụ bùng phát dịch bệnh và 2.341 trường hợp bệnh tật.
Con hàu
Một động vật nguy hiểm khác khác đến từ biển là con hàu. Món ngon từ biển này liên quan đến 132 vụ bùng phát dịch bệnh, gây ra 3.409 trường hợp bệnh tật.
Khoai tây
Thực phẩm tiếp theo có mặt trong danh sách này là khoai tây. Theo thống kê, có tới 108 vụ bùng phát dịch bệnh và 3.659 trường hợp bệnh tật liên quan đến thực phẩm này.
Pho mát
Pho mát là thực phẩm được nhiều người ưa thích nhưng sản phẩm làm từ sữa này cũng có thể đem lại bệnh tật cho bạn. Bản báo cáo của CSPI đã chỉ ra rằng các sản phẩm làm từ pho mát có liên quan đến 83 vụ bùng phát dịch bệnh, gây ra 2.761 trường hợp bệnh tật.
Kem
Những người thích ăn kem hãy cẩn trọng với sức khỏe của mình bởi món ăn ngọt ngào này cũng có trong danh sách những thực phẩm nguy hiểm. Theo báo cáo của CSPI, kem có liên quan đến 74 vụ bùng phát dịch bệnh và 2.594 trường hợp bệnh tật.
Cà chua
Trong năm 2005 và 2006, cà chua có liên quan đến những vụ bùng phát dịch bệnh của khuẩn salmonella, khiến hàng trăm người bị bệnh. Vì vậy chẳng có gì ngạc nhiên khi cà chua có trong danh sách này. CSPI phát hiện thấy cà chua có liên quan đến 31 vụ bùng phát dịch bệnh, gây ra 3.292 trường hợp bệnh tật.
Cải bruxen
Một loại rau khác cũng có trong danh sách này là cải bruxen. Đầu năm nay, sau khi thực phẩm này có liên quan đến 31 vụ bùng phát dịch bệnh và gây ra 3.397 trường hợp bệnh tật, FDA đã đưa ra cảnh báo đến người tiêu dùng rằng không nên ăn rau cải bruxen sống.

Các loại quả mọng nước
Và thực phẩm cuối cùng trong danh sách này là các loại quả mọng nước. Chúng gây ra 25 vụ bùng phát dịch bệnh, liên quan tới 3.397 trường hợp bệnh tật.
Tất cả dữ liệu trên đây được lấy từ Cơ sở Dữ liệu Cảnh báo Bùng phát dịch bệnh của CSPI, bao gồm các vụ bùng phát dịch bệnh từ 1990 đến 2006, sử dụng dữ liệu thu thập được từ Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh và các nguồn khác.
TÁC HẠI CỦA THỰC PHẨM NHIỄM BẨN ĐỐI VỚI CON NGƯỜI
1. Các tác nhân gây nhiễm bẩn thực phẩm:
- Vi sinh vật gây bệnh hoặc độc tố của chúng
- Hoá chất
- Phóng xạ, vật lạ
2. Biểu hiện của tác hại do thực phẩm nhiễm bẩn hay: hành vi cẩu thả, thiếu trách nhiệm của bạn có thể gây tội ác như thế nào:
- Nhiễm độc tiềm ẩn: là sự nhiễm các chất độc hại dưới ngưỡng có thể gây ra các triệu chứng cấp tính, bán cấp tính; có thể bị nhiễm liên tục hoặc không liên tục; có thể sau một thời gian không biết trước sẽ có: ung thư, các rối loạn chức năng không rõ nguyên nhân, vô sinh, quái thai...
- bệnh mạn tính: là bệnh mắc phải, có biểu hiện phát bệnh lặp lại thường xuyên hoặc theo chu kỳ; có thể do di chứng của ngộ độc cấp hoặc do hậu quả của nhiễm độc tiềm ẩn tới liều gây bệnh; có thể trở thành bệnh khó chữa hoặc không chữa khỏi.
- Bệnh bán cấp tính (ngộ độc thức ăn): các rối loạn tiêu hóa hoặc thần kinh nhẹ, hoặc các triệu chứng cấp tính, có thể tự chữa khỏi hoặc tự khỏi.
- Bệnh cấp tính (ngộ độc thức ăn): các triệu chứng trước đây tương đối điểh\n hình và bệnh nhân cần đến sự can thiệp của bác sĩ.
+ Biểu hiện rối loạn tiêu hóa: nôn, ỉa chảy (gồm cả ỉa ra máu), đau bụng.
+ Biểu hiện rối loạn thần kinh: rối loạn cảm giác, nhức đầu, mệt lả, hôn mê, liệt chi.
+ Các rối loạn chức năng khác: thay đổi huyết áp, bí tiểu...
- Thời gian lành bệnh (đến khi hết triệu chứng nhưng bệnh nhân chưa thể sinh hoạt và làm việc một các bình thường).
+ Với người mắc bệnh bán cấp và cấp tính : 02 ngày – 01 tháng
+ Với người mắc bệnh mạn tính: không khỏi hẳn và thỉnh thoảng tái phát.
- Thời gian phục hồi sức khỏe (đã có thể sinh hoat và làm việc một cách bình thường): tuỳ theo nguyên nhân, tình trạng sức khỏe và độ tuổi, thường là:
+ Với người bình thường bị mắc bệnh bán cấp và cấp tính: 01 – 04 tuần với người lớn và trẻ độ tuổi học đường: 01 tháng đến vài tháng với trẻ dưới 7tuổi và người già.
+ Với người mắc bệnh mạn tính bị tái phát: 01 – 02 tuần trong trường hợp bệnh tái phát có thể chữa được; không xác định được trong trừơng hợp đã thành bệnh nặng.
- Tử vong là hậu quả của ngộ độc cấp rất nặng, ngộ độc cấp không được cứ chữa kịp thời hoặc hậu quả của nhiễm độc tiềm ẩn kéo dài đã dẫn đến bệnh hiểm nghèo không cứu chữa được.
10 NGUYÊN TẮC VÀNG CỦA WHO VỀ AN TOÀN VỆ SINH THỰC PHẨM
(Cho người làm bếp)
Nguyên tắc 1.
Chọn thực phẩm an toàn. Chọn thực phẩm tươi. rau, quả ăn sống phải được ngâm và rửa kỹ bằng nước sạch. Quả nên gọt vỏ trước khi ăn. Thực phẩm đông lạnh để tan đá, rồi làm đông đá lại là kém an toàn.
Nguyên tắc 2.
Nấu chín kỹ thức ăn. Nấu chín kỹ hoàn toàn thức ăn, là bảo đảm nhiệt độ trung tâm thực phẩm phải đạt tới trên 70° C.
Nguyên tắc 3.
Ăn ngay sau khi nấu. Hãy ăn ngay sau khi vừa nấu xong, vì thức ăn càng để lâu thì càng nguy hiểm.
Nguyên tắc 4.
Bảo quản cẩn thận các thức ăn đã nấu chính. Muốn giữ thức ăn quá 5 tiếng đồng hồ, cần phải giữ liên tục nóng trên 60° C hoặc lạnh dưới 10° C. Thức ăn cho trẻ nhỏ không nên dùng lại.
Nguyên tắc 5.
Nấu lại thức ăn thật kỹ. Các thức ăn chín dùng lại sau 5 tiếng, nhất thiết phải được đun kỹ lại.
Nguyên tắc 6.
Tránh ô nhiễm chéo giữa thức ăn chín và sống, với bề mặt bẩn. Thức ăn đã được nấu chính có thể bị nhiễm mầm bệnh do tiếp xúc trực tiếp với thức ăn sống hoặc gián tiếp với các bề mặt bẩn (như dùng chung dao, thớt để chế biến thực phẩm sống và chín).
Nguyên tắc 7.
Rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn và sau mỗi lần gián đoạn để làm việc khác. Nếu bạn bị nhiễm trùng ở bàn tay, hãy băng kỹ và kín vết thương nhiễm trùng đó trước khi chế biến thức ăn.
Nguyên tắc 8.
Giữ sạch các bề mặt chế biến thức ăn. Do thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn, bất kỳ bề mặt nào dùng để chế biến thức ăn cũng phải được giữ sạch. Khăn lau bát đĩa cần phải được luộc nước sôi và thay thường xuyên trước khi sử dụng lại.
Nguyên tắc 9.
Che đậy thực phẩm để tránh côn trùng và các động vật khác. Che đậy giữ thua75c phẩm trong hộp kín, chạn, tủ kính, lồng bàn... Đó là cách bảo vệ tốt nhấy. Khăn đã dùng che đậy thức ăn chín phải được giặt sạch lại.
Nguyên tắc 9.
Sử dụng nguồn nước sạch an toàn. Nước sạch là nước không màu, mùi, vị lạ và không chứa mầm bệnh. hãy đun sôi trước khi làm đá uống. Đặc biệt cẩm thận với nguồn nước dùng nấu thức ăn cho trẻ nhỏ.

An toàn vệ sinh thực phẩm cần hướng tới trẻ em


Đó là nhận xét của bà Pascale Brudon, chuyên gia thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại lễ kết thúc dự án “An toàn thực phẩm tại Việt Nam” diễn ra sáng nay tại khách sạn Sofitel, Hà Nội.
Theo bà Brudon, phần lớn các trường hợp ngộ độc thực phẩm tại Việt Nam đều có liên quan tới trẻ em, và khả năng lây nhiễm của các em rất cao. Chính vì vậy, WHO đưa ra khuyến cáo, cần tập trung tăng cường công tác truyền thông về chất lượng thực phẩm tại các trường tiểu học và trung học, nhất là tại các vùng còn khó khăn.
Sau 1 năm rưỡi hoạt động, bà Brudon cho biết, dự án “An toàn thực phẩm tại Việt Nam” đã đạt được các mục tiêu đề ra ban đầu gồm: hỗ trợ củng cố chính sách, luật pháp về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm; phát triển hệ thống giám sát các bệnh do thực phẩm gây ra và xây dựng năng lực thông tin, giáo dục, truyền thông và đào tạo về an toàn thực phẩm.
Theo phát biểu của Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Trí Liêm, công tác giám sát chất lượng thực phẩm của Việt Nam còn rất yếu, nên sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực này đóng vai trò quan trọng. “Qua đó, Cục Quản lý chất lượng Vệ sinh an toàn thực phẩm Việt Nam được tiếp cận các trang thiết bị hiện đại phục vụ cho việc theo dõi, giám sát và đánh giá chất lượng thực phẩm”, ông nói.
Tham dự lễ kết thúc dự án còn có đại diện Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) - nhà tài trợ, Cục quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và các cơ quan báo chí trong và ngoài nước.
Hiện nay, cùng với các loại thực phẩm chế biến sẵn, dịch vụ thức ăn đường phố ngày càng phát triển. Các dịch vụ này thuận tiện cho người tiêu dùng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm.
Giết mổ gà, vịt trong điều kiện không đủ tiêu chuẩn vệ sinh.
Trong những năm gần đây, khi nền kinh tế nước ta chuyển sang cơ chế thị trường, các loại thực phẩm chế biến sẵn ngày càng nhiều, đặc biệt là dịch vụ thức ăn đường phố ngày càng phát triển.
Thức ăn đường phố thuận tiện cho người tiêu dùng, nhưng cũng chứa đựng nhiều nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm. Năm 2002 đội kiểm tra Vệ sinh An toàn thực phẩm (VSATTP) đã kiểm tra 371 bếp ăn tập thể, cơ sở đạt yêu cầu vệ sinh là 85%. Trong 53 mẫu bánh phở được xét nghiệm vẫn còn 48,2% số mẫu chưa đạt tiêu chuẩn về lý - hóa; 79 mẫu tương ớt tại các quầy phở có 85% số mẫu không đạt yêu cầu. Xét nghiệm phẩm mầu trong bánh kẹo, bỏng, kem, nước giải khát vẫn còn 5/94 mẫu không đạt yêu cầu. Trong 50 mẫu chè thập cẩm các loại phát hiện 6 mẫu sử dụng cy-clam-ma-ty (chất tạo ngọt) không được phép sử dụng.
Hiện tại, tình hình VSATTP ở một số nơi đang ở mức báo động. Nhiều phẩm mầu không được phép dùng trong chế biến thức ăn cũng đang bị lạm dụng để pha chế nước giải khát, sản xuất bánh kẹo, chế biến thức ăn sẵn, nhiều loại thịt bán trên thị trường không qua kiểm tra thú y. Tình hình sản xuất thực phẩm giả, không bảo đảm chất lượng, không theo đúng thành phần nguyên liệu đã đăng ký, nhãn hàng và quảng cáo không đúng sự thật vẫn luôn xảy ra... Từ năm 2000 đến nay, mỗi năm hàng nghìn lượt người phải cấp cứu tại các bệnh viện vì ngộ độc thực phẩm. Điển hình là vụ ngộ độc do sử dụng nước đá tại huyện Thống Nhất tỉnh Đồng Nai năm 2001 với 1.825 người ngộ độc. Trong hai tuần từ 27-2 đến 12-3-2003 đã có 16 vụ ngộ độc cấp tính xảy ra làm hơn 800 người phải đến bệnh viện cấp cứu. Mới đây nhất, ngày 19-3-2003 một số người dân ở hai xã Bắc An và Hoàng Hoa Thám, huyện Chí Linh (Hải Dương) đi ăn cưới, có 56 người bị ngộ độc, nguyên nhân là do ăn bánh dày giò trong cỗ cưới... Điều đáng chú ý là các vụ ngộ độc cũng xảy ra nhiều ở học sinh các trường phổ thông, mẫu giáo và bếp ăn tập thể.
Còn những món ăn rất "bắt mắt" được bày bán ở ngoài đường cũng là điều rất đáng quan tâm. Nếu bạn đi ngang phố Thợ Nhuộm, sẽ thấy những chiếc bánh ga tô được trang trí đủ mầu, xanh, đỏ, tím, vàng; qua phố Hàng Than có bánh su-sê đỏ thẫm, bánh cốm xanh ngắt, bánh đậu xanh vàng ngậy... Ngày rằm, mồng một, các bà nội trợ tân tiến ngại thổi xôi có thể đi chợ Hàng Bè, Hàng Da hay chợ Hôm - Đức Viên để mua xôi thổi sẵn. Bên cạnh xôi vò, xôi vừng, xôi đậu xanh, xôi trắng, nhiều chị em thích mua đĩa xôi gấc đỏ tươi để có nhiều "lộc". Khi mua ít có ai nghĩ: đĩa xôi đỏ tươi, bên trên điểm xuyết những sợi dừa nạo mầu trắng trông thật hấp dẫn không phải làm toàn bằng gấc mà người bán hàng vì tham lãi cao đã thay gấc bằng một loại phẩm mầu.
Những món ăn trên thật đẹp, nhưng khi ăn vào thì hãy cẩn thận! Bởi các món ăn đều được nhuộm loại phẩm mầu không rõ tung tích, thậm chí là phẩm nhuộm vải hay mầu để vẽ. Ngay cả vàng sắt (là chất làm véc-ni đánh bóng gỗ) cũng được dùng để nhuộm vàng những chú gà làm sẵn hoặc cho vào nồi nước dùng phở tạo nên lớp "mỡ gà" béo ngậy. Việc sử dụng phẩm mầu tùy tiện không được phép, gây ra không ít trường hợp ngộ độc.
Trong những năm qua, được sự quan tâm và chỉ đạo của Bộ Y tế, Cục Quản lý Chất lượng vệ sinh An toàn thực phẩm, Viện Dinh dưỡng, UBND TP Hà Nội tăng cường công tác quản lý VSATTP, từng bước có hiệu quả rõ rệt. Các đoàn kiểm tra đã phối hợp với cảnh sát kinh tế, công an thành phố Hà Nội phát hiện xử lý nhiều trường hợp... Tuy nhiên vấn đề VSATTP vẫn là điều đáng lo, nhất là vào những ngày hè, chưa kể vi phạm trật tự đường phố và an toàn giao thông.
BIỆN PHÁP VỆ SINH CHỦ YẾU ĐỀ PHÒNG NHIỄM BẨN THỰC PHẨM
  1. Vệ sinh cá nhân.
  2. Vệ sinh môi trường.
  3. Vệ sinh nguyên liệu và nguồn nước sạch.
  4. Vệ sinh dụng cụ chế biến (dao, thớt, đũa, thìa đã tiêp xúc với thực phẩm sống không để tiếp xúc với thực phẩm chín cho ăn trực tiếp).
  5. Vệ sinh dụng cụ ăn uống: bát, đĩam tìa, cốc... phải được rửa sạch.
  6. Kiểm soát cả quá trình chế biến (làm sạch, tránh nhiễm bẩn, tuân thủ chế độ xử lý nhiệt về thời gian và nhiệt độ).
  7. Khám sức khỏe định kỳ nhằm loại rừ các bệnh lân lan (ghẻ, lở, mụn) và các bệnh truyền nhiễm (lao, tả, thương hàn. lỵ...).
  8. Giáo dục kiến thức về vệ sinh thực phẩm cho người xử lý thực phẩm, nhưng quan trọng hơn cả là ý thức của họ thực hành các hiểu biết vào suốt quá trình chọn nguyên liệu thực phẩm và chế biến bảo quản thực phẩm.
VAI TRÒ CỦA CÁ NHÂN
  1. Điều kiện sức khỏe. Không mắc bệnh có thể là nguồn nhiễm bẩn thực phẩm, gồm các bệnh ngoài da dễ lây lan, bệnh truyền nhiễm qua đường tiếp xúc, tiêu hóa, hô hấp.
  1. Vệ sinh cá nhân
  • Trang phục: Quần áo, mũ chùm đầu, khẩu trang, găng tay, ủng, tạp dề
  • Đồ trang sức đeo tay: nhẫn, vòng, đồng hồ
  • Móng tay phải được cắt ngắn, không sơn
  • Rửa tay ạch bằng xà phòng hoặc chất khử trùng trước khi vào khu chế biến
  • Không khạc nhổ, ăn uống, hút thuốc, ho, nói ta ... trong khu vực chế biến trực tiếp
  • Không mang , mặc đồ dùng cá nhân vào khu vực chế biến.
Ý thức trách nhiệm về nhiệm vụ và hành vi tại vị trí làm việc và trong cơ sở.

1 comment: