1.California ban hành luật cấm dùng dầu chiên “trans fat”
Kể từ hôm Thứ Sáu 25/7, California trở thành tiểu bang đầu tiên trên toàn nước Mỹ cấm sử dụng chất béo không tốt, dẫn tới bệnh tim mạch, thường được gọi là dầu chiên “trans fat”, tại các nơi nấu ăn công cộng.
Thống Ðốc Arnold Schwarzenegger ký nghị định cấm tất cả các tiệm ăn và tất cả các nơi cung cấp thực phẩm dùng loại dầu (oil, margarine, shortening) có chứa chất béo “trans fat”. Cơ sở nào vi phạm sẽ bị phạt từ $25 đến $1,000. Tuy nhiên, thực phẩm đóng hộp được miễn trừ.
Thời gian gần đây, hai thành phố New York và Philadelphia đã cấm dùng “chất béo trans fat” và chưa có tiểu bang nào khác đưa ra quyết định như California vừa làm.“Trans fat” là tên rất phổ biến của một loại chất béo bão hòa (saturated fat) được sử dụng tại các hệ thống tiệm ăn nhanh (fast food) để chiên khoai, chiên thịt, cá. Hầu hết các loại “trans fat” đều là chất béo kỹ nghệ (nhiều người quen gọi là dầu chiên) đã được sản xuất theo công thức thêm một số phân tử hydrogen vào các loại dầu thực vật chưa bão hòa (unsaturated fat), làm cho chúng trở nên bão hòa hơn (more saturated).
Loại chất béo (dầu chiên) kỹ nghệ này chịu đựng độ nóng cao hơn và lâu hư hơn nên rất lợi cho các tiệm ăn hay cơ sở nấu ăn hơn. “Trans fat” cũng có trong các sản phẩm về sữa và thịt nhưng với mức độ rất thấp.
So với các loại chất béo khác, “trans fat” vừa không cần thiết lại cũng không tốt lành gì. Các nhà khoa học từng khuyến cáo từ nhiều năm qua là chất béo “trans fat” rất có hại khi nó làm gia tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.Năm 2005, mạng lưới các nhà hàng Mc Donald’s, đã buộc phải thừa nhận rằng, họ đã không thực hiện lới hứa giảm lượng chất béo trans trong dầu rán các món ăn; và đã bị phạt 7 triệu USD. Từ tháng Giêng năm 2006, chính phủ liên bang buộc các nhà sản xuất thực phẩm phải liệt kê có bao nhiêu phần trăm chất béo “trans fat” trên sản phẩm.Tại Anh, chất béo trans đang bị buộc phải “biến” khỏi những sản phẩm mang thương hiệu các siêu thị: Tesco, Sainsbury’s và Co-op. Những hãng quan trọng nhất: Kellog’s, United Biscuit, Nestle và Cadbury Schweppes có nghĩa vụ giảm thiểu, hoặc loại bỏ hoàn toàn chất béo trans ra khỏi các mặt hàng của mình. Cứ theo đà tiến triển như hiện nay, các siêu thị tai vương quốc Anh sẽ có cơ may đuổi kịp các đồng nghiệp Mỹ, nơi trên những quầy bán sản phẩm ăn liền và bánh ngọt đều có treo biển báo: “Đã hết chất béo trans”.
Tại Việt Nam hiện nay, theo điều tra sơ bộ của Tạp chí TP&ĐS, trên thị trường đang lưu hành khá nhiều sản phẩm có thể chứa chất béo trans do các Doanh nghiệp tại Việt Nam sản xuất hoặc nhập khẩu từ nước ngoài vào (mà nhiều nhà sản xuất, nhập khẩu đã “né” không ghi thành phần trans fat trên nhãn hàng hoá). Trong khi chờ các cơ quan quản lý Nhà nước xem xét , đề xuất với Chính phủ chủ trương cấm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông và sử dụng các sản phẩm thực phẩm có chứa chất béo trans; người tiêu dùng cần hết sức cảnh giác và cẩn trọng khi chọn lựa, sử dụng thực phẩm chế biến để tự bảo vệ sức khoẻ của mình.
Các nhà khoa học nói dầu chiên “trans fat” làm tăng mức độ “LDL cholesterol” hay loại “cholesterol xấu” mà thứ này bám dần dần vào mạch máu tới một ngày quá nhiều sẽ làm nghẽn mạch, có thể chết.
Khoảng 16 triệu người ở Hoa Kỳ bị các loại bệnh về tim mạch hàng năm trong đó khoảng nửa triệu người chết vì nghẽn mạch (coronary heart desease).
Theo một bản tin của Hiệp Hội Tim Hoa Kỳ (American Heart Association) khoảng 310,000 người mắc bệnh tim mạch chết khi đưa tới phòng cấp cứu của bệnh viện.
Bệnh tim mạch là chứng bệnh có nhiều người chết nhất tại Hoa Kỳ.
(Theo ABC News)
2.6 vấn đề ảnh hưởng tới sức khỏe trẻ em
Con bạn đang ở độ tuổi thanh, thiếu niên, nhi đồng, lứa tuổi đang phát triển về cơ thể cũng như tâm sinh lý rất phức tạp. Vậy nên là cha mẹ, chúng ta cần phải tìm hiểu những thông tin về sức khỏe cũng như diễn biến tâm lý của trẻ để chăm sóc con mình có sự phát triển lành mạnh.
1. Vấn đề tâm lý
Con bạn đang ở độ tuổi lớn, việc chuẩn bị mọi kiến thức để chăm sóc sức khỏe và tâm lý cho con là điều bạn cần lưu tâm
Ngày nay, trong lứa tuổi học sinh trung, tiểu học đã và đang tồn tại vấn đề tâm lý nổi cộm trái ngược nhau: Từ nhút nhát, mắc cở quá đáng tới thích chơi trò bạo lực, hỗn láo, lỳ lợm, bồn chồn lo lắng, trầm cảm... thậm chí chán sống.
Đặc biệt là với những trẻ mắc các chứng bệnh sinh lý như đái dầm, đa động hoặc khi phải đối mặt với các áp lực quá lớn về thi lên lớp, thi tốt nghiệp, yêu sớm...
Các nhà tâm lý học dự tính rằng, vấn đề tâm lý ở thanh thiếu niên nhi đồng phức tạp có xu thế rác rưởi toàn cầu hóa như ngày nay mặc sức xâm nhập vào lớp trẻ trước sự tiếp tay của một bộ phận lớp già vụ lợi, biến chất, bởi vậy xã hội, nhà trường và gia đình cần hợp sức quan tâm hơn tới vấn đề này.
2. Suy dinh dưỡng và béo phì
Ngày nay mức sống của nhân dân nói chung đã được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, hiện tượng trẻ em suy dinh dưỡng cũng không hiếm, nhất là trong cư dân vùng sâu, vùng xa và trong cư dân nông thôn nói chung, ngay cả ở một số thành phố lớn, trong học sinh tiểu học và trung học 6-8 tuổi, tình trạng suy dinh dưỡng ở các mức độ khác nhau cũng chiếm tỷ lệ khoảng 6% - 7%.
Tuy nhiên các trường hợp suy dinh dưỡng ở trẻ em thành thị phần nhiều không phải do năng lượng protein hấp thu vào cơ thể hàng ngày quá ít, mà do tình trạng "Học sinh giàu vượt...sướng" bằng cách ăn kiêng, khảnh ăn, lấy ăn quà vặt thay cho bữa ăn chính ép cân để có thể hình mô - đen thời thượng.
So với duy dinh dưỡng thời vấn nạn béo phì lại càng nghiêm trọng, tệ hại hơn. Béo phì ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh cả về thể chất và tinh thần ở trẻ em, trẻ em quá bụ bẫm sẽ dẫn tới chứng béo phì (Obesity) ở tuổi trưởng thành mà béo phì ở tuổi trưởng thành là nguyên nhân số một dẫn tới các chứng bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, động mạch vành...
3. Cận thị
Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này? Do phụ tải bài vở trên lớp quá nặng nề, do xem sách quá nhiều chỉ là một phần, nhưg phần "chí mạng" hơn cả là xem TV, thao tác máy tính, truy cập internet và hàng đầu là trò chơi điện tử, nhất là với các Game thủ suốt đêm ngày mê mết với Người Nhện, Siêu nhân, Cao bồi không gian...và "dán mắt" vào màn huỳnh quang nhấp nháy liên hồi trong thời gian dài là nguyên nhân chủ yếu khiến thanh thiếu niên, nhi đồng cận thị.
Trước kia trọng điểm ngăn chặn chứng cận thị là ở trẻ em sau 9 tuổi, thì ngày nay người ta đã phải chuyển trọng tâm đề phòng chữa trị cận thị cho trẻ em ngay ở tuổi mẫu giáo và vào cấp 1. Bởi vậy mà các vị phụ huynh để tâm uốn nắn, hạn chế trẻ sử dụng mắt (đọc, xem) quá mức. "Giàu hai con mắt" vì tương lai con em chúng ta, xin các bậc phụ huynh hãy đặc biệt chú ý.
4. Khoang miệng Vấn đề răng miệng của trẻ cũng cần được quan tâm kĩ lưỡng
Sâu răng (Decayed tood) là căn bệnh phổ biến ở trẻ em, nếu không điều trị kịp thời dễ bị biến chứng. Có nhiều đứa trẻ do giữ vệ sinh răng miệng không tốt, khiến tuổi còn nhỏ đã hỏng răng vĩnh viễn.
Nếu phát hiện răng bị sâu, mẻ phải kịp thời điều trị, vá đắp, cho dù đó là răng sữa nhưng cũng phải vá đắp, bởi răng sữa rụng qúa nhiều trong thời gian ngắn sẽ làm răng khôn (răng vĩnh viễn) mọc lên xiêu vẹo không đều. Ngoài ra, năng lực gặm nhấm giảm cũng dễ dẫn tới chứng bệnh khoang miệng.
5. Tè dầm Nhiều người cho rằng trẻ em đái dầm (enurosis) là chuyện thường lớn lên sẽ hết. Chuyện không đơn giản như vậy. Chứng đái dầm nếu không được chữa trị dứt điểm ngay từ tuổi ấu thơ chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển bình thường cả về mặt sinh lý và tâm lý của trẻ, vậy nên các bậc phụ huynh phải đặc biệt lưu tâm, cảnh giác.
6. "Nghèo" máu Vấn đề "nghèo" máu (anemia) với tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em thành thị luôn có điểm giống nhau, loại chứng "nghèo" máu này không phải do đói kém, thiếu thực phẩm gây nên, mà là liên quan đến thói quen ăn uống và kém hiểu biết về dinh dưỡng gây nên.
Ví dụ, chưa chắc bà mẹ nào cũng biết rằng xào nấu thức ăn bằng chảo gang sẽ vô hình chung cung cấp cho trẻ nhiều nguyên tố sắt (Fe), thành phần tạo máu không thể thiếu. Lại nữa, trước bữa ăn, cho trẻ uống nước cam cắt, ăn cà chua có thể thúc đấy quá trình hấp thu Fe, còn uống nước chè sau bữa ăn lại cản trở sự hấp thu Fe của cơ thể.
Ngoài ra, trong sữa, trứng gà tuy rất giàu Fe, nhưng lại khó hấp thu, mà Fe chứa trong thịt nạc, gan lợn, trong rau chân vịt (spicach) lại rất dễ được hấp thu.
3.Vệ sinh an toàn thực phẩm
Các nước luôn đặt vấn đề tuyên truyền, giáo dục về VSATTP lên hàng đầu, thực hiện thường xuyên, liên tục: ở nhiều nước Châu âu, để đảm bảo VSATTP, biện pháp giáo dục được áp dụng ngay từ khi còn học trong trường phổ thông, khi lên đại học và ra ngoài cuộc sống. Còn ở ta(VN)?
Năm nào ngành chức năng cũng có "Tháng hành động về VSATTP" với những chủ đề "rất kêu", ví dụ như "Người sản xuất kinh doanh thực phẩm có lương tâm" hay "Hãy là người tiêu dùng thông thái"..., nhưng những vụ vi phạm vẫn diễn ra thường xuyên. Ngay tại chợ Bến Thành (TP. Hồ Chí Minh), cơ quan chức năng cho phép mở chợ ẩm thực ngoài đường trong khi không có nguồn nước dẫn tới để rửa chén, không có nhà vệ sinh... Vì thế, bên cạnh việc giáo dục người tiêu dùng, nhà sản xuất, cần phải nâng cao nhận thức của cả lực lượng chức năng. Tại Singapore, khi mở quán ăn hay một xe bán thực phẩm lưu động, bạn phải học qua lớp tìm hiểu các quy định về VSATTP. Lớp này được tổ chức thường xuyên tại nhiều nơi, đến tận cấp phường. Khi đã biết mà vẫn vi phạm thì sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Hàng quán của bạn cũng sẽ được kiểm tra và cấp giấy chứng nhận. Cách làm này, Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng. Theo ông Somchai, Phó văn phòng quốc gia về Tiêu chuẩn nông sản và thực phẩm, trước năm 2001, nông sản Thái Lan gặp phải những vấn đề như xu hướng bệnh do ngộ độc thực phẩm gia tăng; tranh chấp về an toàn thực phẩm và yêu cầu chất lượng trong thương mại thực phẩm; các luật và quy định kiểm soát thực phẩm không đồng bộ... Để đối phó với vấn đề này, Thái Lan đã đề ra chiến lược “Từ đồng ruộng tới bàn ăn”, thực hiện theo dõi các quy trình: nhập khẩu (kiểm tra đầu vào vật liệu thô, thực phẩm chế biến); sản xuất ngoài đồng ruộng (đăng ký, chứng nhận tiêu chuẩn, kiểm tra tại ruộng); thiết bị (kiểm tra, tư vấn, chứng nhận vật liệu thô và cây trồng); đầu ra (kiểm tra, chứng nhận hàng hoá); cuối cùng là thị trường (đàm phán nước ngoài, thận trọng trong nước). Nước láng giềng Trung Quốc cũng có những chính sách nhằm đảm bảo VSATTP rất hay như mỗi cơ quan phụ trách một mắt xích quy chế: Bộ Nông nghiệp quản lý nhà nước về các nông sản chính; Hiệp hội Chứng nhận và cấp chứng quản lý sản xuất lương thực và ngành chế biến; Bộ Y tế quản lý ngành tiêu dùng; Tập đoàn Công nghiệp ô tô Thượng Hải (SAIC) quản lý ngành vận tải thực phẩm và Cơ quan Quản lý dược - thực phẩm Trung Quốc (SFDA) chịu trách nhiệm chung về VSATTP. Nhờ vậy, tiêu chuẩn thực phẩm quốc gia và ngành đã áp dụng cho hơn 3.000 mặt hàng thực phẩm chế biến và gần 4.000 mặt hàng nông sản, đề ra tiêu chuẩn thanh tra, vệ sinh thực phẩm. Kiểm soát chặt chẽ thực phẩm nhập khẩu Nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe con người, đồng thời bảo vệ ngành sản xuất và chế biến trong nước, Nhật Bản áp dụng Luật VSATTP, Luật Chống gây nhiễm và kiểm soát các loại dịch bệnh, Luật Ngoại thương và Ngoại hối, Luật Thương mại với những quy định chặt chẽ, chỉ cho phép nhập vào Nhật Bản những loại thực phẩm đảm bảo VSATTP. Những loại thực phẩm không được phép nhập vào Nhật Bản bao gồm: thực phẩm chứa các thành phần độc tố hoặc có hại, hoặc bị nghi vấn có chứa độc tố; thực phẩm bị thối rữa hoặc hư hỏng; thực phẩm không đáp ứng được tiêu chuẩn và đặc điểm kỹ thuật trong quá trình chế biến, công thức hoặc nguyên liệu chế biến; thực phẩm sử dụng chất phụ gia quá mức cho phép; thực phẩm không kèm theo các chứng từ chứng minh. Một số mặt hàng thực phẩm còn phải đáp ứng đầy đủ các quy định kiểm tra nghiêm ngặt khác mới được nhập vào Nhật Bản như: không chứa các côn trùng gây bệnh hoặc có hại tới sức khỏe con người có trong thịt và cá tươi, các sản phẩm thịt chế biến như hamberger, xúc xích..., trái cây, rau quả hoặc ngũ cốc. Nước này còn quy định giấy phép nhập khẩu đối với một số loài cá đánh bắt tại các vùng duyên hải và rong biển ăn được. Ngoài ra, còn có một số ít các mặt hàng nằm trong diện quản lý nhập khẩu theo quy định của Luật Ngoại thương và Ngoại hối yêu cầu quota nhập khẩu, phải được đồng ý trước của Bộ trưởng phụ trách chuyên ngành. Các mặt hàng này bao gồm: cá đánh bắt ở vùng duyên hải Nhật Bản; con điệp (động vật có vỏ như trai, sò), mực ống; rong biển ăn được. Cũng giống như Nhật Bản, Mỹ kiểm soát rất chặt chẽ nguồn thực phẩm nhập khẩu. Để có thể đưa thực phẩm vào thị trường Mỹ, các doanh nghiệp phải cung cấp thông tin trên nhãn mác về thành phần dinh dưỡng, nhà sản xuất phải ghi thêm hàm lượng axit béo chuyển hoá (TFA) ngay sau dòng về hàm lượng axít béo no (saturated) và chesterol. Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về nhập khẩu thực phẩm, với những quy định chặt chẽ. Ngoài quy định của FDA, còn có các quy định riêng của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) và Cục Nghề cá Mỹ (NMFS) đối với một số mặt hàng nông, thủy sản. FDA cho biết, ở Mỹ chỉ quy định những kháng sinh được phép sử dụng, còn tất cả những kháng sinh khác ngoài danh mục đều bị cấm. Hiện chỉ có 6 loại kháng sinh được Mỹ cho phép sử dụng là chorionic, gonadotropin, formalin solution, tricaine methanesulfonate, oxytetracyline, sulfamerazine và hỗn hợp sulfadimethoxine/ormetoprim. Cuối năm 2007, Tổng thống Mỹ còn ký một đạo luật quy định từ ngày 01/07/2012, tất cả các lô hàng nhập khẩu vào Mỹ từ bất kỳ quốc gia nào đều phải được chiếu X. quang tại cảng trước khi hàng hoá xuống tàu nhằm đảm bảo VSATTP.
4.Bệnh cao huyết áp Trong năm vừa qua Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra 10 yếu tố ảnh hưởng rất lớn sức khỏe con người và có thể làm giảm tuổi thọ từ 10 đến 20 tuổi. Trong 10 yếu tố này thì ngoài cao huyết áp còn có hút thuốc lá, nghiện rượu, mỡ trong máu cao, béo phì… nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy tỉ lệ người bệnh cao huyết áp đã không ngừng gia tăng và biến chứng của bệnh cao huyết áp đã gây tử vong và tàn phế cho những người mắc chứng bệnh này ngày càng nhiều. Từ đó nhiều nghiên cứu về cao huyết áp được thực hiện. Từ những nghiên cứu này các nhà khoa học đã đưa ra nhiều khuyến cáo hữu ích, những phương cách điều trị cũng như cách phòng ngừa hữu hiệu các biến chứng của bệnh cao huyết áp.Trong bài này chúng ta sẽ đề cập đến các vấn đề liên đến cao huyết áp như:
Thứ 1: Phân loại hiện nay về cao huyết áp
Thứ 2: Những lưu ý khi bị cao huyết áp.
Thứ 3: Quan niệm hiện nay về điều trị bệnh cao huyết áp.Hiện nay có một số bảng phân loại khác nhau về cao huyết áp nhưng bảng phân loại của Tổ chức Y tế thế giới vẫn là tiêu chuẩn đầu tay của hầu hết thầy thuốc trên thế giới.
Theo định nghĩa và phân độ cao huyết áp của Tổ chức Y tế Thế giới:
* Gọi là có huyết áp bình thường khi: số huyết áp thấp hơn 130 mmHg trong giới hạn này nều số huyết áp thấp hơn 120/80 mmHg thì được gọi số huyết áp lý tưởng, trong đó 120 gọi là số trên và 80 gọi là số huyết áp duới, trị số huyết áp này rất tốt cho sức khỏe.
* Gọi là có huyết áp bình thường cao khi: số huyết áp trên từ 130 đến 139 mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 85 đến đến 89 mmHg.
* Gọi là cao huyết áp độ 1 hay cao huyết áp độ nhẹ khi: số huyết áp trên từ 140 đến 159 mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 90 đến 99mmHg.
* Gọi là cao huyết áo độ 2 hay cao huyết áp độ trung bình khi: số huyết áp trên từ 160 đến 179mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 100 đến 109mmHg.
* Gọi là cao huyết áp độ 3 hay cao huyết áp độ nặng khi: số huyết áp trên từ 180mmHg trở lên hoặc số huyết áp dưới từ 110mmHg trở lên.Do vậy khi biết mình bị cao huyết áp bà con nên biết rõ số huyết áp trên và số huyết áp dưới và cũng nên hỏi bác sĩ là mình bị cao huyết áp độ nào thuộc độ nặng hay nhẹ.Khi số huyết áp trên và dưới thuộc 2 độ khác nhau thì chọn độ theo số huyết áp cao hơn.
Ngoài cách phân độ như trên của Tổ chức Y tế thế giới thì gần đây Hoa Kỳ cũng vừa đưa ra cách phân độ khác trong đó người có số huyết áp ở mức bình thường hay bình thường cao tức số huyết áp trên từ 120 đến 139mmHg hay số huyết áp dưới từ 80 đến 89 mmHg đều bị gọi là tiền cao huyết áp. Cách gọi tiền cao huyết áp này dã gây nhiều hoang mang ảnh hưởng xấu đến tâm lý người bệnh. Bởi vì người có số huyết áp 120/80mmHg được xem như là số huyết áp lý tưởng thì nay lại bị gọi là tiền cao huyết áp theo cách phân loại này.Để đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp không chỉ dựa vào trị số huyết áp mà còn dựa vào các yếu tố gọi là yếu tố nguy cơ, tổn thương nội tạng do cao huyết áp hoặc bệnh đi kèm theo để phân loại mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp.
Ngày nay nhiều nhà khoa học đã xác định được 8 yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch là:
1. Số huyết áp trên hoặc số huyết áp dưới cao từ độ 1 đến độ 3.
2. Nam trên 55 tuổi.
3. Nữ trên 65 tuổi
4. Hút thuốc lá
5. Rối loạn chuyển hóa mỡ hoặc bị bệnh đái tháo đường loại 2. Choloesterol toàn phần trên 250 mg% hoặc cholesterol gây hại tên là LDL-c cao hơn 155mg% hoặc cholesterol bảo vệ tên là HDL-c thấp hơn 40mg% ở nam hay 48mg% ở nữ.
6. Gia đình có người mắc bệnh tim mạch sớm: nam dười 55tuổi nữ dưới 65 tuổi.
7. Béo phì vòng bụng tức bụng quá to: nam có vòng bụng trên 102 cm hoặc nữ có vòng bụng trên 88 cm.
8. Tăng trong máu một loại protein có tên là C-creactive.
Tổn thương nội tạng do cao huyết áp
+ Dày tâm thất trái (trên điện tâm đồ, siêu âm tim, Xquang tin)
+ Có đạm trong nước tiểu (1,2-2mg%)
+ Tổn thương đáy mắt: xuất huyết, xuất tiết võng mạc, phù gai thị.Có bệnh đi kèm:
+ Tai biến mạch máu não: xuất huyết não, nhũn não, thiếu máu não thoáng qua.
+ Đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim sung huyết.+ Suy thận (creatinin/máu trên 2mg%), bệnh thận do tiểu đường.
+ Phình động mạch chủ.
Dựa vào các yếu tố này Tổ chức Sức khỏe Thế giới phân cao huyết áp ra các nhóm như sau:
1. Nhóm cao huyết áp ít nguy hiểm:
- Nam tuổi dưới 55, nữ tuổi dưới 65
- Cao huyết áp độ I không có yếu tố nguy cơ đi kèm.
2. Nhóm cao huyết áp nguy hiểm trung bình:
- Cao huyết áp độ I, II.
- Có ít hơn 2 yếu tố nguy cơ
3. Nhóm cao huyết áp nguy hiểm cao:
- Cao huyết áp độ I, II
- Có kèm theo trên 3 yếu tố nguy cơ,
- Hoặc cao huyết áp độ III mà không có yếu tố nguy cơ.
4. Nhóm cao huyết áp rất nguy hiểm:
- Cao huyết áp độ III kèm theo ít nhất 1 yếu tố nguy cơ hay có bệnh tim mạch, tiểu đường đi kèm hoặc cơ thể bị tổn thương do cao huyết áp.Từ việc phân nhóm giúp cho người bệnh có thái độ điều trị kịp thời và tích cực.Do vậy khi biết mình bị cao huyết áp bà con phải thực hiện các xét nghiệm cơ bản sau đây để đủ yếu tố xác định mình thuộc nhóm cao huyết áp nào :
7 xét nghiệm cơ bản cần thực hiện:
1. Đếm lượng hồng cầu trong máu.
2. Đo lượng đường trong máu.
3. Đo chức năng thận.
4. Đo các thành phần mỡ trong máu.
5. Đo điện tâm đồ.
6. Chụp X quang tim phổi.
7. Siêu âm tim nếu có điều kiện.Như vậy người thuộc nhóm nguy hiểm càng cao thì nguy cơ xấu cho sức khỏe càng cao. Tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ chúng ta có thể làm thuyên giảm hay mất hẳn như: hút thuốc lá, béo phì vòng bụng mỡ trong máu cao, đái tháo đường.Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chúng ta có thể loại bỏ được, bỏ hút thuốc lá mang lại các lợi ích sau cho sức khỏe:
Lợi ích tức thì:- 20 phút sau ngưng hút thuốc lá huyết áp, mạch và nhiệt độ trở về bình thường.- Sau 24 giờ các cơn đau tim bắt đầu giảm.
- Sau 48 giờ ăn uống thấy ngon miệng hơn- Sau 72 giờ phế quản dãn ra hơn, hô hấp dễ dàng hơn, lượng không khí hít thở tăng nhiều hơn.
- Sau 1 – 9 tháng giảm được những cơn ho, tình trạng thở ngắn và thiếu hơi thở.Lợi ích lâu dài:
- Sau vài tháng ngưng hút thuốc lá nguy cơ bệnh mạch vành tim bắt đầu giảm rõ rệt và sau 3-5 năm trở về giống như người chưa hút thuốc lá.
- Sau 10 năm ngưng hút thuốc lá nguy cơ ung thư phổi giảm 30-50%, sau 15 năm nguy cơ ung thư phổi giống như người chưa hút thuốc lá.
- Ngưng hút thuốc lá còn làm giảm nguy cơ ung thư khác như ung thư thanh quản, thực quản, tụy tạng, bàng quang.
- Ngưng hút thuốc lá còn làm giảm các bệnh lý khác như tai biến mạch máu não, tắc mạch máu ở chân, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm phổi và cải thiện được tình trạng khí phế thủng, viêm phế quản.
- Ở bệnh nhân tiểu đường ngưng hút thuốc lá làm giảm biến chứng tim mạch và tai biến mạch máu não.
Như vậy sau khi đã xác định được mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp trong điều trị ta cần lưu ý:Mục tiêu điều trị cao huyết áp phải đạt được:
- Giảm tối đa các tai biến của cao huyết áp lên cơ thể.
- Đưa huyết áp về dưới 130/85mmHg ở bệnh nhân tuổi trung niên hoặc có bệnh tiểu đường.
- Đưa huyết áp về dưới 140/90mmHg ở người cao tuổi.
Các biện pháp thực hiện:
+ Điều trị không dùng thuốc: thay đổi một số thói quen trong cuộc sống để có tác dụng tốt cho huyết áp.
+ Điều trị dùng thuốc: sử dụng các nhóm thuốc hạ huyết áp và những lưu ý.
Vấn đề thay đổi lối sống có tác dụng:
. Phòng ngừa cao huyết áp và các bệnh tim mạch khác.
. Làm hạ huyết áp trong những trường hợp cao huyết áp nhẹ.
. Làm giảm liều thuốc cần dùng và làm tăng tác dụng của thuốc.. Giảm thiểu những yếu tố nguy cơ có thể được.
Thay đổi lối sống gồm các vấn đề sau đây:
1. Ngưng hút thuốc lá: giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch và bệnh đường hô hấp. Nếu việc ngưng hút thuốc gặp khó khăn có thể dùng nicotin.
2. Giảm cân nặng: Trong trươờg hợp bị thừa cân nặng, nếu giảm cân được thì giúp cho việc điều trị hạ huyết áp dễ dàng hơn. Ngoài ra còn tác dụng tốt cho bệnh tiểu đường, mỡ trong máu cao, dầy thất trái.
3. Uống rượu: Uống quá nhiều rượu đến say xỉn rất dễ bị tai biến mạch máu não nhưng uống ít rượu không quá 2 lon bia mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
4. Ăn lạt: Ăn lạt bằng cách giảm từ 2 muỗng café muối mỗi ngày xuống còn 1 muỗng café mỗi ngày có thể giúp giảm số huyết áp trên xuống còn 4-6 mmHg. Người cao huyết áp Nên kiêng cử muối chỉ ăn mỗi ngày khoảng 6g muối khoảng 1 muỗng cà phê.
5. Điều trị dùng thuốc:
* Nguyên tắc:
- Dùng liều thấp ban đầu với 1 loại thuốc.
- Kết hợp 2 loại thuốc khi cần hiệu quả hạ huyết áp tối đa: nên cộng thêm liều nhỏ thuốc thứ 2 hơn là tăng liều thuốc đang dùng.
- Nếu thuốc được chọn đầu tiên có hiệu quả kém hoặc có nhiều tác dụng phụ thì đổi nhóm thuốc khác không cần tăng liều hoặc phối hợp thêm thuốc thứ 2.
- Nên dùng loại thuốc có tác dụng kéo dài cả ngày.
Lợi ích của việc điều trị cao huyết áp:
* Khi hạ được số huyết áp trên 10 – 14mmHg và số huyết áp dưới 5-6 mmHg có thể làm giảm được 2/5 nguy cơ tai biến mạch máu não, 1/6 nguy cơ bệnh mạch vành và 1/3 nguy cơ bệnh tim mạch.
* Cao huyết áp độ I điều trị với 1 loại thuốc cần giảm số huyết áp trên 10mmHg, số huyết áp dưới 5mmHg.
* Cao huyết áp độ II, III cần điều trị để giảm số huyết áp trên 20mmHg, số huyết áp dưới 10mHg, hoặc hơn nữa cần phải kết hợp nhiều thuốc.
Chọn lựa thuốc hạ áp:
Phụ thuộc vào các yếu tố sau đây:
- Yếu tố kinh tế - xã hội và thuốc có sẵn ở nhiều nước khác nhau.
- Yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch.
- Tổn thương cơ quan đích và các bệnh tim mạch, tiểu đường, thận đi kèm.
- Tương tác với những thuốc khác.Bà con cần bỏ đi quan niệm sai lầm cho rằng uống thường xuyên thuốc hạ áp sẽ bị lờn thuốc từ đó xuất hiện quan niệm chỉ uống thuốc khi huyết áp cao và ngừng thuốc khi huyết áp về bình thường. Cách điều trị này rất dễ bị các tai biến nguy hiểm của cao huyết áp. Hầu hết các loại thuốc mới hiện nay khi dùng lâu dài dưới sự chỉ định, theo dõi của bác sĩ đều mang lại lợi ích cho tim mạch và phòng ngừa được các biến chứng của cao huyết áp.Như vậy cao huyết áp là bệnh ngày càng phổ biến, sau khi đã xác định tình trạng huyết áp chúng ta cần thực hiện một số xét nghiệm, xác dịnh những bệnh đi kèm, tổn thương cơ quan nội tạng trong cơ thể. Để trên cơ sở đó chúng ta phân nhóm mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp để có thái độ phù hợp khi điều trị hạ áp. Trong điều trị không dùng thuốc, có thể đưa huyết áp về bình thường trong các trường hợp huyết áp bình thường cao, cao huyết áp mức độ nhẹ. Trong điều trị nếu người bệnh tuân thủ đúng các hướng dẫn của bác sĩ thì người bệnh sẽ thấy mình có cuộc sống thoải mái bình thường không phải lo âu về biến chứng của bệnh cao huyết áp. Bài nói đến đây là hết, cám ơn sự chú ý theo dõi của quý vị và các bạn.
Bs.Ths Phan Hữu PhướcThạc sĩ lão khoa – BV. Nguyễn Trãi
5.Bệnh tim mạch & Rối loạn mỡ máu (Dyslipidemia)
Rối loạn mỡ máu là tên gọi một số bệnh do xáo trộn các chất mỡ trong máu: hoặc quá nhiều hoặc quá ít các chất lipoprotein. Bệnh thường biểu hiện qua độ tăng cholesterol, tăng loại lipoprotein "xấu" (LDL), tăng loại triglyceride hoặc thiếu loại lipoprotein "tốt" (HDL).
Cholesterol
Cholesterol là một chất mềm, bóng như sáp, tìm thấy trong các loại mỡ trong máu. Mỗi ngày cơ thể con người (nhất là gan) chế tạo ra khoảng 1g cholesterol. Phần lớn, cholesterol được đem vào cơ thể qua thức ăn như tròng đỏ trứng, thịt, cá, đồ biển, sữa nguyên chất. Trái cây, rau cải, đậu, hạt không có cholesterol.
Cholesterol là một phần quan trọng của cơ thể, được dùng trong cấu tạo của màng tế bào, của một số hormone và một số các công dụng khác trong cơ thể. Nhưng có quá nhiều cholesterol trong máu là một nguy cơ lớn, có khả năng gây bệnh về tim mạch, nhất là nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não.
Vì là chất mỡ, không hòa tan trong nước được, cholesterol và các chất mỡ như triglycerides, phải kết hợp với những khối tạp dễ tan trong nước là lipoprotein để dễ di chuyển trong máu. Vì thế, khi xét nghiệm lượng mỡ trong máu, ngoài tổng số cholesterol, người ta còn phân tích cholesterol theo các loại lipoprotein trong máu.Tăng mức cholesterol, hay đúng hơn, tăng LDL-cholesterol (LDL-c) là nguyên nhân chính của chứng xơ vữa làm nghẽn mạch vành tim đem đến chứng đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, chết bất ngờ, và suy tim. Hiện nay, khoa học khẳng định hoàn toàn rằng giảm lượng LDL-c trong máu sẽ đem đến giảm cơ hội bệnh mạch vành tim.
Ngoài ra, nếu số Triglycerides cao và HDL-c thấp sẽ làm tăng độ nguy hại của LDL-c, do đó hai chất này phải được lưu ý.
Triglycerides
Khi Triglycerides (TG) tăng sẽ có biểu hiện tăng Very-Low-Density-Lipoprotein-Cholesterol (VLDL-c). Do đó, hai chất này có thể được coi như đồng dạng. Khi TG tăng đến 4mmol/L, cơ hội bệnh tim lên đến 25% (Nhưng khi tăng quá 4mmol/L cơ hội cũng chỉ nằm ở 25%).
Tăng TG có thể là do:
bệnh mỡ máu di truyền (familial combined hyperlipoproteinaemia),
chứng cao mỡ loại 3 (type 3 hyperlipoproteinemia - chứng này do tăng Intermediate-Density-Lipoprotein-Cholesterol (IDL-c), dạng mỡ trước khi chuyển hóa thành LDL-c)
Một chứng bệnh hiếm là tăng chất thải của chylomicron cũng làm tăng cơ hội bệnh vành tim, nhưng không rõ tỉ lệ là bao nhiêu.
HDL-c Khi HDL-c tụt thấp sẽ làm tăng cơ hội bệnh vành tim, nhưng ngược lại, không có cuộc nghiên cứu nào khẳng định được rằng điều trị gây tăng HDL-c sẽ làm bệnh khả quan hơn. Tuy nhiên, trong cuộc khảo cứu Apo A1 Milano cho thấy chuyền HDL-c apoproprotein vào máu đem đến thuyên giảm của xơ vữa trong động mạch.
HDL-c là một yếu tố liên hệ tim mạch quan trọng nhất là khi bị giảm xuống dưới 1.0mmol/L. Ở hai bệnh nhân có cùng lượng LDL-c và TG, bệnh nhân có HDL-c mức 0.5mmol/L có cơ hội bệnh tim mạch gấp 3 lần bệnh nhân có HDL-c ở mức 1.2mmol/L.
Ngay cả khi LDL-c nằm ở mức tốt (<2.5mmol/l),>Lipoprotein(a)
Lipoprotein(a) là một chất giống như LDL-c nhưng có chất apoprotein đặc biệt đính vào. Khoảng năm 1985, khoa học đã biết tăng lipoprotein(a) trên 300 mg/dL làm tăng 3 lần cơ hội bệnh tim mạch, độc lập với những yếu tố nguy cơ khác. Đây là một chứng bệnh di truyền, không thể điều trị bằng thay đổi cách ăn uống hay tập thể thao, và chưa có thuốc trị công nghiệm.Lipoprotein là tập hợp những khối tạp gồm mỡ và đạm trong máu dùng cho việc chuyên tải cholesterol và triglycerides. Chất mỡ phospholipid bọc bên ngoài có khả năng hòa nước, chất mỡ nằm bên trong lõi có kèm chất apoprotein. Các mô trong cơ thể có thể nhận ra chất apoprotein và tiếp nhận lipoprotein.
Lipoprotein được chia làm nhiều loại tùy theo tỷ trọng (density).
HDL-c (tỷ trọng cao) - khoảng 1 phần 3 tổng số cholesterol được mang trong HDL. Giới y học cho rằng HDL thường đem cholesterol ra khỏi động mạch trở về gan và sau đó bài tiết ra khỏi cơ thể. Một số khác còn cho rằng HDL "hốt" cholesterol ứ thừa trong các mảng xơ vữa và làm chậm sự phát triển của những mảng này. Vì thế, HDL thường có mệnh danh là loại "cholesterol có ích". HDL càng thấp thì cơ hội bị bệnh tim mạch càng cao, và ngược lại, HDL cao có thể làm giảm cơ hội bị bệnh tim mạch.
IDL-c (tỷ trọng trung)
LDL-c (tỷ trọng thấp) - ngược lại với HDL, LDL có mệnh danh là "cholesterol xấu". Khi có quá nhiều LDL, cholesterol bị đưa vào các màng của động mạch, dấn dần làm hẹp đường kính của mạch. Sau đó, kết hợp với các chất khác trong màng của thành động mạch tạo thành những mảng xơ vữa (tiếng Anh: atherosclerosis). Những mảng này có thễ bị rạn nứt làm cho thành động mạch không được trơn tru. Khi chảy qua những chỗ "gồ ghề" này, dòng máu dễ bị hỗn lọan không đều, trì trệ và dễ đông lại thành cục máu đông (thrombus). Cục máu đông này có thể phát triển theo kiểu "phù sa bồi đắp", lớp lớp chồng lên nhau, có lúc dầy đủ để làm nghẽn động mạch. Nếu trường hợp này xảy ra trong động mạch vành tim thì kết quả là nghẽn mạch tim, gây chứng nhồi máu cơ tim. Trong trường hợp cục máu đông bị sút ra khỏi thành động mạch, trôi theo dòng máu cho đến khi kẹt vào một mạch có đường kính nhỏ và hơn làm nghẽn mạch ấy. Nếu chẳng may đấy là mạch dẫn máu của não thì kết quả là chứng tai biến mạch máu não.
VLDL-c (tỷ trọng cực thấp)
Điều trị
Trên thực tế thì có ba dạng chính cần điều trị:
Tăng tổng số cholesterol (đa số là do tăng LDL-c)
Tăng nhiều loại mỡ (thường là tăng VLDL-c và LDL-c)
HDL-c thấp (hiếm hơn)
Thông thường, tổng số Choletserol và TG nên được xét nghiệm dựa theo lượng LDL-c và HDL-c.
Điều trị thường đi theo các bước : điều độ ăn uống ↔ sửa đổi lối sống → thuốc thực phẩm → dược phẩm
Khi bắt đầu chữa phải có mục tiêu rõ ràng để biết công nghiệm điều trị như thế nào. Thí dụ, người không có bệnh thì sẽ mục tiêu khác với người đã có bệnh hay người có nhiều cơ hội bệnh. Xem bảng trên.
Chú giải (*): "tương đương" - Một số người tuy chưa bị bệnh mạch vành tim nhưng có đủ các điều kiện nguy cơ như trong gia đình có người bị bệnh, đái tháo đường với biến chứng có albunim trong nước tiểu (microalbuminuria), cộng với hai trong ba yếu tố khác như béo phì, hút thuốc lá, tăng huyết áp. Những người này được liệt vào hạng "tương đương" coi như đã có bệnh tim mạch. Những người có bệnh động mạch ở nơi khác như tay, chân, não v.v... cũng coi như sẽ có bệnh mạch vành tim trong 5-10 năm sau.
6.Những bài thuốc chữa đái tháo đường Huyền sâm
Theo y học cổ truyền, đái tháo đường thuộc phạm trù chứng “tiêu khát”. Đặc trưng của bệnh là uống nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều và sụt cân...
Lương y Phạm Như Tá (TP.HCM) cho biết, nguyên tắc chung điều trị bệnh đái tháo đường chủ yếu là bổ hư.
Với trường hợp phế vị âm hư - biểu hiện khát nhiều, thích uống nước lạnh, miệng lưỡi khô, tiểu nhiều lần, lượng nước tiểu nhiều, lưỡi đỏ rêu vàng... Phép trị ở trường hợp này là "Thanh dưỡng phế vị", dùng bài "Nhân sâm bạch hổ thang' gia giảm, gồm các vị: nhân sâm 8-10g, sinh địa 12g, thiên hoa phấn 12g, ngọc trúc, thiên môn, mạch môn, địa cốt bì, đơn sâm, đơn bì (cùng 12g), thạch cao (sống) 40-60g, tri mẫu 10g, cam thảo tươi 4g. Đem sắc (nấu) uống. Tùy trường hợp mà gia giảm khác nhau.
Hoặc dùng bài "Mạch môn đông thang gia giảm", gồm các vị: hoàng cầm, mạch môn, cát căn (cùng 15g), tri mẫu, trúc diệp, ô mai, lô căn (cùng 10g), thiên hoa phấn, sa sâm (cùng 20g). Nếu trường hợp thận âm hư - biểu hiện khát và uống nhiều, tiểu nhiều và tiểu nhiều lần, lòng bàn chân tay nóng, váng đầu, mệt mỏi, đau lưng, mỏi gối, lưỡi đỏ... Phép trị ở trường hợp này là "Tư thận, dưỡng âm, thanh nhiệt, sinh tân", dùng bài "Lục vị địa hoàng hoàn gia giảm", gồm các vị: sinh địa, sơn dược (cùng 20g), đơn bì, bạch linh, mạch đông, thiên hoa phấn, huyền sâm, sơn thù nhục (cùng 12g), tang phiêu tiêu 10g, ngũ vị tử, cam thảo (cùng 4g).
Trường hợp thận dương hư - thường bệnh lâu ngày, âm hư dẫn đến dương hư, thường người mệt mỏi, sợ lạnh, uống nhiều, tiểu nhiều, sắc mặt sạm khô, kém tươi nhuận, đau lưng, váng đầu chóng mặt, lưỡi nhợt rêu dày trắng... Phép trị cho trường hợp này là, ôn bổ thận dương, dùng bài kim quỹ thận khí hoàn, hoặc lộc nhung hoàn gia giảm, gồm các vị: sinh địa 34g, thục địa 24g, hoài sơn, nữ trinh tử, đơn bì (đều 12g), bạch linh, trạch tả (cùng 10g), phụ tử, nhục quế (đều 6g), đỗ trọng 15g, xương bồ 3g, tang phiêu tiêu 14g, sinh huỳnh kỳ 16g, lộc nhung 2g.
Cách nấu những bài thuốc trên: cho các vị thuốc vào cùng 4 chén nước, nấu còn 3 chén; nước thứ hai cho vào cùng 3 chén nước, nấu còn nửa chén. Hòa hai nước lại chia làm 3 lần dùng trong ngày, lúc còn nóng ấm.
7.Trị thiếu máu do thiếu sắt bằng... nước mắm
Rối loạn kinh nguyệt hay xảy ra ở nữ giới khi đến tuổi phát dục có hành kinh...Theo Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế, thiếu máu dinh dưỡng (TMDD) ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người ở mọi lứa tuổi. Trẻ em TMDD sẽ kém thông minh, kết quả học tập giảm sút.
Đối với phụ nữ thì TMDD là nguyên nhân gây ra tình trạng giảm trí nhớ, giảm khả năng nhận thức, bị thiếu máu trầm trọng khi có thai, tăng nguy cơ sảy thai, đẻ non, đẻ con nhỏ yếu và băng huyết khi sinh đẻ. Nguyên nhân chính dẫn đến bị TMDD là do thiếu sắt.
Thiếu sắt do chế độ ăn không đủ chất, cơ thể hấp thụ kém, do nhu cầu tăng cao của cơ thể (đặc biệt ở phụ nữ khi có thai, trẻ em trong thời kỳ tăng trưởng); ngoài ra thiếu sắt còn do tình trạng mất máu (do kinh nguyệt ở phụ nữ) và do nhiễm giun (đặc biệt là giun móc). PGS.TS Nguyễn Công Khẩn, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng - Bộ Y tế cho biết: “Ở Việt Nam, tỷ lệ phụ nữ thiếu máu do thiếu sắt khi mang thai khoảng 30- 45%, với phụ nữ vào độ tuổi sinh đẻ là 30%. Trẻ em dưới 5 tuổi ở nước ta tỷ lệ này dao động từ 30 - 50%. Thiếu máu do thiếu sắt không những có hại cho phụ nữ và trẻ nhỏ mà còn ảnh hưởng đến cả nam giới, vì nó sẽ ảnh hưởng đến cơ bắp và làm giảm năng suất lao động”.
Trước thực trạng thiếu máu do thiếu sắt khá phổ biến ở nước ta, Bộ Y tế đã giao cho Viện Dinh dưỡng là cơ quan chủ quản, đảm nhiệm việc thiết kế và triển khai Chương trình “Bổ sung chất sắt vào nước mắm” trong chiến lược Dinh dưỡng Quốc gia 2001 – 2008, nhằm làm giảm tỷ lệ thiếu máu do thiếu sắt trong cộng đồng dân cư, đặc biệt là ở phụ nữ và trẻ em. Bà Xu Ling Zhi, cán bộ Ngân hàng Thế giới, Chủ nhiệm dự án này tại Việt Nam cho biết: “Dự án đã bắt đầu triển khai thực hiện trong 3 năm nay với tổng số tiền là 3 triệu đôla Mỹ và sẽ tiếp tục trong 2 năm nữa. Hy vọng sau khi kết thúc dự án này, sẽ có thêm nhiều nhà tài trợ khác ở Việt Nam và trên thế giới quan tâm đến việc tiếp nối dự án này”.
Sau khi tìm hiểu và điều tra, Viện Dinh dưỡng đã chọn một công ty tại Khánh Hòa có đủ điều kiện và năng lực để thực hiện dự án trên. Nước mắm sắt dinh dưỡng lần đầu tiên được đưa ra thị trường có 2 loại sản phẩm: nước mắm sắt dinh dưỡng 15 độ đạm và 30 độ đạm với giá cả hợp lý như loại mắm thường cùng loại. Việc thêm chất sắt vào nước mắm sẽ không làm đổi màu, mùi vị của nước mắm ban đầu. Sản phẩm nước mắm sắt dinh dưỡng đầu tiên được phân phối tại 7 tỉnh, thành là Hà Nội, Khánh Hòa, Bình Định, TP.HCM, Kiên Giang, Bình Thuận, Vũng Tàu.
“Chúng ta đã thực hiện thành công việc bổ sung chất i-ốt vào muối ăn. Và nay với Chương trình “Bổ sung chất sắt vào nước mắm” này sẽ góp phần tăng các vi chất dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày của người dân, nhằm cải thiện giống nòi của người Việt Nam chúng ta. Đây là phương án thiết thực nhất trong tình hình hiện nay, vì nước mắm là một trong những thực phẩm truyền thống luôn hiện diện trên bàn ăn của nhân dân ta”. PGS.TS Nguyễn Công Khẩn cho biết thêm.
8.Nước Măng Cụt
(Bs Thú y Nguyễn thượng Chánh & Ds Nguyễn ngọc Lan)
Đối với người từng sống ở Việt Nam thì măng cụt (Garcinia mangostana) cũng chẳng phải là một loại trái cây xa lạ gì. Ngược lại, dân Bắc Mỹ và Âu châu thì có khác vì rất ít người đã từng nghe nói đến loại trái cây nhiệt đới nầy mà họ gọi là mangosteen. Chưa hết, theo truyền thuyết ngày xưa, Nữ hoàng Victoria bên Anh quốc đã từng ra lệnh cho người nào mang về từ Đông Nam Á một loại trái cây tuyệt ngon thì sẽ được bà ta trọng thưởng. Cuối cùng, trái măng cụt đã được Nữ hoàng chọn. Bởi lẽ này, măng cụt còn được mệnh danh là nữ hoàng của các loài trái cây (Queen of fruits). Người ta tự hỏi có phải sầu riêng là vua của các loài trái cây (King of fruits) chăng?Vài năm gần đây, măng cụt đã trở thành một mặt hàng mà con buôn khai thác triệt để để hốt bạc cũng như trước đây họ đã từng làm với một vài loại sản phẩm khác như nha đam (aloe vera), thuốt tỏi, thuốc nghệ, nấm linh chi, canh dưỡng sinh, v.v... Không gì hữu hiệu bằng lối khuyến mãi thật tinh vi, rất khoa học và táo bạo để mê hoặc người tiêu thụ. Theo như các lời quảng cáo, thì nước măng cụt là một loại thức uống siêu hạng nhờ tính bổ dưỡng vô song vì nó rất giàu các chất kháng oxy hóa (antioxidants) mà đặc biệt là xanthones có khả năng phòng trị rất nhiều bệnh tật. Một trong rất nhiều loại nước măng cụt nổi tiếng trên thế giới phải kể đến nước măng cụt có tên thương mãi là xanGo do Hoa Kỳ sản xuất. Mỗi chai xanGo 25oz (750ml) giá bán lẻ lối 40$ ngang ngửa với giá một chai rượu whisky... Đúng là vốn một mà lời mười. Công ty xanGo làm ăn theo kiểu tổ chức đại lý phân phối (distributor) khắp mọi nơi. Chính các đại lý distributors là những thành viên đứng mũi chịu sào trực tiếp bán sản phẩm tới tay người tiêu thụ. Càng gạ gẫm bạn bè, bà con và người quen biết để bán được nhiều xanGo thì người distributor càng được mau lên đẳng cấp với mức lời càng cao hơn. XanGo hiện có mặt trên 16 quốc gia.Nhờ sử dụng Network marketing mà nước măng cụt xanGo đã phát triển rất nhanh. Trụ sở chính của công ty xanGo được đặt tại tiểu bang Utah, Hoa Kỳ. Theo đà phát triển hiện nay, thương vụ của xanGo được ước đoán sẽ lến đến một tỷ dollars vào năm 2010.Nếu thật sự như lời ghi trong quảng cáo, nước măng cụt phòng trị được bá bệnh thì có thể trong vòng một chục năm nữa các bác sĩ, dược sĩ, đông y sĩ có lẽ phải đổi nghề khác kiếm ăn mà thôi vì chẳng còn ai bệnh hoạn gì nữa. Ngoài xanGo ra, trên thị trường hiện nay cũng còn rất nhiều loại nước măng cụt khác mang những tên như nước măng cụt Zambroza (Canada), Mango-Xan (Hoa Kỳ), v.v...Nói chung, các nhà sản xuất đều khai thác ý niệm khoa học rất ăn khách hiện nay, đó là các chất vitamines, chất kháng oxy hóa (antioxidants)... Cty xanGo có một đội ngũ khoa học gia làm việc cho họ. Đây là bộ tham mưu cố vấn về vấn đề dinh dưỡng, sức khỏe và trị liệu nhằm mục đích viết bài trong chiều hướng đề cao và quảng cáo vô điều kiện cho sản phẩm nước măng cụt xanGo. Sau đây là thành phần của bộ tham mưu khoa học của công ty xanGo: Kenneth J.Finland D.C, Vaugh Johnson D.O, Albert Miller MD, David Morton PhD, Robert C. Stone DO, J. Frederic Templeman MD, Amod Tootla MD và Sam Walters N.M.D... Có lẽ mấy nhân vật nầy đều có phần hùn hạp quan trọng trong công ty (?). Khéo ăn khéo nói là được, ngọt mật chết ruồi mà! Ai tin thì ráng mà chịu, miễn sao công ty hốt bạc là được.http://www.yduocngaynay.com/8-8%20TK_NgTChanh_Ir_Rationnel.html
xanGo juice có chứa những gì?
Theo nhãn hiệu của xanGo chúng ta thấy có ghi những loại trái cây sau đây: Mangosteen whole fruit juice, apple fruit juice, pear fruit juice, grape fruit juice, pear fruit puree, rasberry fruit juice, blueberry fruit juice, cranberry fruit juice, cherry fruit juice.Đó, các bạn thấy không, chỉ toàn là nước trái cây không mà họ bán một chai tới 40$ lận. Theo ý riêng của tác giả, bạn nên để 40$ ra chợ WalMart hay Costco mua một cái máy xay sinh tố (blender). Mỗi ngày nên mua đủ loại trái cây và légumes về quay uống và đồng thời cũng phải nhớ tập thể dục 30 phút. Cam đoan sau 3 tháng, bạn sẽ cảm thấy kết quả tốt cho sức khỏe, da dẻ sẽ hồng hào tươi mát hơn mà chẳng tốn bao nhiêu tiền hết. http://www.khoahoc.net/baivo/nguyenthuongchanh/080606-raucaitraicay.htmhttp://www.yduocngaynay.com/8-8TK_NgTChanh_Gymn.htm
Măng cụt trong kho tàng thuốc dân gian Việt Nam
Tại nông thôn Việt Nam, vỏ măng cụt rất đắng thường được bà con mình nấu uống cầm tiêu chảy và rối loạn tiêu hóa, nhưng nếu uống nhiều quá có thể bị bón. Chính tác giả ngày xưa cũng đôi khi cho heo uống nước vỏ măng cụt để trị tiêu chảy. Có lẽ nhờ vỏ măng cụt có chứa chất chát tannin làm săn ruột nên rất hữu hiệu trong trường hợp nầy.Vỏ măng cụt có tính tiêu độc, sát trùng, diệt khuẩn và sát nấm. Người Hoa dùng vỏ măng cụt phơi khô, xay nhuyễn thành bột để sử dụng trong trường hợp bị kiết lỵ, giúp giảm tiêu chảy, trị viêm bọng đái, xáo trộn đường tiết niệu và lậu mủ. Rễ măng cụt được dùng để điều hòa kinh nguyệt. Nếu dùng ở dạng kem thoa thì để trị các bệnh ngoài da ,v.v...Măng cụt chỉ quý ở cái vỏ mà thôiChính vỏ măng cụt mới có chứa nhiều dưỡng chất và antioxidants chẳng hạn như xanthones, gartanin, 8 desoxygartanin và normangostin. Trong hoạt động biến dưỡng, cơ thể tạo ra những chất phế thải còn gọi là gốc tự do (free radicals). Đây là những phần tử bất ổn định thường xâm nhập vào tế bào và tấn công chất DNA làm thiệt hại tế bào và đồng thời làm gia tăng tốc độ lão hóa của nó. XanGo company cho rằng sản phẩm nước măng cụt của họ là tốt nhất nhờ có ORAC (oxygen radical absorbance capacity) tức là khả năng hấp thụ hóa giải free radicals rất cao so với những loại nước măng cụt do các công ty khác sản xuất.Các chất kháng oxy hoá có nhiều trong rau cải, trái cây (như chất xanthones trong trường hợp măng cụt) và chúng có tác dụng ngăn cản hoạt động của các gốc tự do nhờ vậy bảo vệ tế bào.Các antioxidants cũng còn có thể là những vitamins như vitamin E, vitamin C và chất sélénium, v.v...Một lối quảng cáo khuyến mãi tiếp thị rất khoa học và rất hữu hiệuCác bạn hãy vào Internet thử tìm các chữ Mangosteen và xanGo là sẽ hết hồn luôn. Hết trang nầy tiếp nối trang web khác, toàn là quảng cáo đề cao ca tụng mangosteen không hà, nhưng hầu như chả thấy một bài viết hay một khảo cứu nào viết bởi một tạp chí khoa học nổi tiếng và đáng tin cậy cổ võ việc sử dụng nước măng cụt để phòng và trị bệnh cả. Theo người viết, xanGo chẳng qua cũng chỉ là một loại nước sinh tố hay nước trái cây khác như nước mít, nước xoài, nước sa pô chê, v.v... mà thôi. Bổ thì có bổ nhưng quảng cáo của cty xanGo đã đi quá xa, bán ảo tưởng để móc túi thiên hạ với giá bán quá đắt. Vậy mà cũng có cả khối người tin thì cũng lạ. Có những quảng cáo nói rằng, nước măng cụt có thể trị được rất nhiều bệnh như mệt mỏi, ulcer bao tử, viêm sưng, viêm khớp, bệnh cao huyết áp, bệnh về mắt như glaucoma (tăng nhãn áp) và cataract (cườm), bệnh loãng xương, nhiễm trùng, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, bệnh điên loạn (dementia), cancer; bảo vệ tim mạch; tăng sức; giúp tế bào phát triển tốt; chống lão hoá; ngừa dị ứng; tăng cường sức miễn dịch; ngừa chứng xơ cứng mạch máu (atherosclerosis); v.v...Để tự bảo vệ về mặt pháp lý, Cty xanGo đã cẩn thận cho ghi thêm câu thòng là, những điều kê trong quảng cáo đã không được cơ quan Thực phẩm Dược phẩm FDA xét đoán “...The statements have not been evaluated by the FDA. This product is not intended to diagnose, cure or prevent any diseases...” Trong một tuần báo Việt ngữ tại Canada, chúng ta có thể đọc được những lời quảng cáo rất hấp dẫn của các distributors chuyên phân phối nước măng cụt xanGo và họ cũng không quên rào đón bằng câu “...Chúng tôi chỉ muốn dùng bài viết này cho mục đích giáo dục, không phải cho mục đích chuẩn trị hoặc chữa bệnh...”(TB số 938 trang 171).Cơ quan FDA đã từng gởi văn thư chính thức đến Cty xanGo cảnh cáo họ không có quyền quản cáo ẩu và lố bịch về tính cách trị bệnh (health claims) của sản phẩm xanGo. Sản phẩm nầy chỉ là một loại thức uống không hơn không kém mà thôi.Bà Wendy Marcason, một nhà dinh dưỡng học, trong tập chí 2006 Journal of the American Dietetic Association, đã duyệt xét kiểm tra lại tất các nghiên cứu về nước măng cụt và bà ta cho biết là không tìm thấy có báo cáo thí nghiệm nào nói về sự lợi ích của nước măng cụt ở người hết. Bà còn cho biết thêm là chỉ thấy toàn những mẩu chuyện đồn đại (anecdote, rumor) về tính trị bệnh ngoại hạng của nước măng cụt mà thôi. Bà Marcason khuyên chúng ta lúc này chỉ nên mua những loại nước sinh tố rẻ tiền cũng tốt rồi, chớ đừng vì lời quảng cáo mà bỏ ra 3-4 chục bạc để mua một loại nước ép chỉ đáng giá có vài dollars thì thật là lãng phí vô cùng!Năm 2005, thông cáo của tổ chức New York’s Memorial Sloan Kettering Cancer Center cũng đã nghi ngờ về khả năng trị liệu của nước măng cụt như những lời quảng cáo đã được ghi trên sản phẩm xanGo.Kết luậnNước măng cụt chỉ là một loại nước trái cây hay nước sinh tố không hơn không kém. Còn chuyện nó có thể phòng trị được nhiều loại bệnh tật thì còn cần phải xét lại. Không những chỉ có nước măng cụt mà thôi, một số nhà sản xuất thuốc thiên nhiên tại Canada và Hoa Kỳ còn khai thác triệt để vỏ măng cụt, xay nhuyễn ra thành bột, vô viên con nhọng hay viên nang (capsule) và bán mỗi lọ 90 viên với giá là 20$ kèm theo lời quảng cáo tương tợ theo kiểu nước măng cụt.Với giá bán ra 40$ cho một chai xanGo, người viết thấy rằng quá đắt hay nói một cách khác thì đó rõ ràng là giá cắt cổ người tiêu thụ.Theo đà này, các nước vùng Đông Nam Á, như Malaysia, Thailand, Philippines, Indonesia và Việt Nam sẽ giàu to vì nhờ vào kỹ nghệ đóng hộp măng cụt gởi bán cho dân Á châu và người tị nạn Việt Nam sinh sống tại Bắc Mỹ và Âu châu. Còn phần vỏ, thì đem sấy khô xuất cảng sang Trung quốc hoặc các nước Tây phương hay Hoa Kỳ để các nhà kỹ nghệ, vừa làm cao đơn hoàn tán, vừa làm thuốc viên, vừa...úm ba la chế biến ra nước măng cụt vạn năng cứu nhân độ thế, và đồng thời cũng vừa để...hốt dollars xài chơi, khoẻ ru bà rù./. Tài liệu tham khảo:- Dr Susan Biali MD. Mangosteen : Queen of Fruit or King of Hype? The Medical Post; Nov 27-2007- Mangosteen fruit juice - Why the hype?http://www.gardeningtipsnideas.com/2006/03/mangosteen_fruit_juice_why_the_hype.html- FDA warns xanGo juice makerhttp://www.gardeningtipsnideas.com/2006/03/mangosteen_fruit_juice_why_the_hype.html- World Headquarters for Mangosteen educationhttp://www.mangosteentools.com/- Võ quang Yến. Măng cụt, Giáng Tiên Mùa Đông. khoahoc.net 29/9/2005http://www.khoahoc.net/baivo/voquangyen/290905-mangcut.htm
Montreal, Jan 03, 2008
Bs Thú Y Nguyễn Thượng Chánh và Ds Nguyễn Ngọc Lan-Copyright, 2007. (Muốn phổ biến bài viết này, cần xin phép tác giả và xin ghi rõ nguồn Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com)
Kể từ hôm Thứ Sáu 25/7, California trở thành tiểu bang đầu tiên trên toàn nước Mỹ cấm sử dụng chất béo không tốt, dẫn tới bệnh tim mạch, thường được gọi là dầu chiên “trans fat”, tại các nơi nấu ăn công cộng.
Thống Ðốc Arnold Schwarzenegger ký nghị định cấm tất cả các tiệm ăn và tất cả các nơi cung cấp thực phẩm dùng loại dầu (oil, margarine, shortening) có chứa chất béo “trans fat”. Cơ sở nào vi phạm sẽ bị phạt từ $25 đến $1,000. Tuy nhiên, thực phẩm đóng hộp được miễn trừ.
Thời gian gần đây, hai thành phố New York và Philadelphia đã cấm dùng “chất béo trans fat” và chưa có tiểu bang nào khác đưa ra quyết định như California vừa làm.“Trans fat” là tên rất phổ biến của một loại chất béo bão hòa (saturated fat) được sử dụng tại các hệ thống tiệm ăn nhanh (fast food) để chiên khoai, chiên thịt, cá. Hầu hết các loại “trans fat” đều là chất béo kỹ nghệ (nhiều người quen gọi là dầu chiên) đã được sản xuất theo công thức thêm một số phân tử hydrogen vào các loại dầu thực vật chưa bão hòa (unsaturated fat), làm cho chúng trở nên bão hòa hơn (more saturated).
Loại chất béo (dầu chiên) kỹ nghệ này chịu đựng độ nóng cao hơn và lâu hư hơn nên rất lợi cho các tiệm ăn hay cơ sở nấu ăn hơn. “Trans fat” cũng có trong các sản phẩm về sữa và thịt nhưng với mức độ rất thấp.
So với các loại chất béo khác, “trans fat” vừa không cần thiết lại cũng không tốt lành gì. Các nhà khoa học từng khuyến cáo từ nhiều năm qua là chất béo “trans fat” rất có hại khi nó làm gia tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.Năm 2005, mạng lưới các nhà hàng Mc Donald’s, đã buộc phải thừa nhận rằng, họ đã không thực hiện lới hứa giảm lượng chất béo trans trong dầu rán các món ăn; và đã bị phạt 7 triệu USD. Từ tháng Giêng năm 2006, chính phủ liên bang buộc các nhà sản xuất thực phẩm phải liệt kê có bao nhiêu phần trăm chất béo “trans fat” trên sản phẩm.Tại Anh, chất béo trans đang bị buộc phải “biến” khỏi những sản phẩm mang thương hiệu các siêu thị: Tesco, Sainsbury’s và Co-op. Những hãng quan trọng nhất: Kellog’s, United Biscuit, Nestle và Cadbury Schweppes có nghĩa vụ giảm thiểu, hoặc loại bỏ hoàn toàn chất béo trans ra khỏi các mặt hàng của mình. Cứ theo đà tiến triển như hiện nay, các siêu thị tai vương quốc Anh sẽ có cơ may đuổi kịp các đồng nghiệp Mỹ, nơi trên những quầy bán sản phẩm ăn liền và bánh ngọt đều có treo biển báo: “Đã hết chất béo trans”.
Tại Việt Nam hiện nay, theo điều tra sơ bộ của Tạp chí TP&ĐS, trên thị trường đang lưu hành khá nhiều sản phẩm có thể chứa chất béo trans do các Doanh nghiệp tại Việt Nam sản xuất hoặc nhập khẩu từ nước ngoài vào (mà nhiều nhà sản xuất, nhập khẩu đã “né” không ghi thành phần trans fat trên nhãn hàng hoá). Trong khi chờ các cơ quan quản lý Nhà nước xem xét , đề xuất với Chính phủ chủ trương cấm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông và sử dụng các sản phẩm thực phẩm có chứa chất béo trans; người tiêu dùng cần hết sức cảnh giác và cẩn trọng khi chọn lựa, sử dụng thực phẩm chế biến để tự bảo vệ sức khoẻ của mình.
Các nhà khoa học nói dầu chiên “trans fat” làm tăng mức độ “LDL cholesterol” hay loại “cholesterol xấu” mà thứ này bám dần dần vào mạch máu tới một ngày quá nhiều sẽ làm nghẽn mạch, có thể chết.
Khoảng 16 triệu người ở Hoa Kỳ bị các loại bệnh về tim mạch hàng năm trong đó khoảng nửa triệu người chết vì nghẽn mạch (coronary heart desease).
Theo một bản tin của Hiệp Hội Tim Hoa Kỳ (American Heart Association) khoảng 310,000 người mắc bệnh tim mạch chết khi đưa tới phòng cấp cứu của bệnh viện.
Bệnh tim mạch là chứng bệnh có nhiều người chết nhất tại Hoa Kỳ.
(Theo ABC News)
2.6 vấn đề ảnh hưởng tới sức khỏe trẻ em
Con bạn đang ở độ tuổi thanh, thiếu niên, nhi đồng, lứa tuổi đang phát triển về cơ thể cũng như tâm sinh lý rất phức tạp. Vậy nên là cha mẹ, chúng ta cần phải tìm hiểu những thông tin về sức khỏe cũng như diễn biến tâm lý của trẻ để chăm sóc con mình có sự phát triển lành mạnh.
1. Vấn đề tâm lý
Con bạn đang ở độ tuổi lớn, việc chuẩn bị mọi kiến thức để chăm sóc sức khỏe và tâm lý cho con là điều bạn cần lưu tâm
Ngày nay, trong lứa tuổi học sinh trung, tiểu học đã và đang tồn tại vấn đề tâm lý nổi cộm trái ngược nhau: Từ nhút nhát, mắc cở quá đáng tới thích chơi trò bạo lực, hỗn láo, lỳ lợm, bồn chồn lo lắng, trầm cảm... thậm chí chán sống.
Đặc biệt là với những trẻ mắc các chứng bệnh sinh lý như đái dầm, đa động hoặc khi phải đối mặt với các áp lực quá lớn về thi lên lớp, thi tốt nghiệp, yêu sớm...
Các nhà tâm lý học dự tính rằng, vấn đề tâm lý ở thanh thiếu niên nhi đồng phức tạp có xu thế rác rưởi toàn cầu hóa như ngày nay mặc sức xâm nhập vào lớp trẻ trước sự tiếp tay của một bộ phận lớp già vụ lợi, biến chất, bởi vậy xã hội, nhà trường và gia đình cần hợp sức quan tâm hơn tới vấn đề này.
2. Suy dinh dưỡng và béo phì
Ngày nay mức sống của nhân dân nói chung đã được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, hiện tượng trẻ em suy dinh dưỡng cũng không hiếm, nhất là trong cư dân vùng sâu, vùng xa và trong cư dân nông thôn nói chung, ngay cả ở một số thành phố lớn, trong học sinh tiểu học và trung học 6-8 tuổi, tình trạng suy dinh dưỡng ở các mức độ khác nhau cũng chiếm tỷ lệ khoảng 6% - 7%.
Tuy nhiên các trường hợp suy dinh dưỡng ở trẻ em thành thị phần nhiều không phải do năng lượng protein hấp thu vào cơ thể hàng ngày quá ít, mà do tình trạng "Học sinh giàu vượt...sướng" bằng cách ăn kiêng, khảnh ăn, lấy ăn quà vặt thay cho bữa ăn chính ép cân để có thể hình mô - đen thời thượng.
So với duy dinh dưỡng thời vấn nạn béo phì lại càng nghiêm trọng, tệ hại hơn. Béo phì ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh cả về thể chất và tinh thần ở trẻ em, trẻ em quá bụ bẫm sẽ dẫn tới chứng béo phì (Obesity) ở tuổi trưởng thành mà béo phì ở tuổi trưởng thành là nguyên nhân số một dẫn tới các chứng bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, động mạch vành...
3. Cận thị
Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này? Do phụ tải bài vở trên lớp quá nặng nề, do xem sách quá nhiều chỉ là một phần, nhưg phần "chí mạng" hơn cả là xem TV, thao tác máy tính, truy cập internet và hàng đầu là trò chơi điện tử, nhất là với các Game thủ suốt đêm ngày mê mết với Người Nhện, Siêu nhân, Cao bồi không gian...và "dán mắt" vào màn huỳnh quang nhấp nháy liên hồi trong thời gian dài là nguyên nhân chủ yếu khiến thanh thiếu niên, nhi đồng cận thị.
Trước kia trọng điểm ngăn chặn chứng cận thị là ở trẻ em sau 9 tuổi, thì ngày nay người ta đã phải chuyển trọng tâm đề phòng chữa trị cận thị cho trẻ em ngay ở tuổi mẫu giáo và vào cấp 1. Bởi vậy mà các vị phụ huynh để tâm uốn nắn, hạn chế trẻ sử dụng mắt (đọc, xem) quá mức. "Giàu hai con mắt" vì tương lai con em chúng ta, xin các bậc phụ huynh hãy đặc biệt chú ý.
4. Khoang miệng Vấn đề răng miệng của trẻ cũng cần được quan tâm kĩ lưỡng
Sâu răng (Decayed tood) là căn bệnh phổ biến ở trẻ em, nếu không điều trị kịp thời dễ bị biến chứng. Có nhiều đứa trẻ do giữ vệ sinh răng miệng không tốt, khiến tuổi còn nhỏ đã hỏng răng vĩnh viễn.
Nếu phát hiện răng bị sâu, mẻ phải kịp thời điều trị, vá đắp, cho dù đó là răng sữa nhưng cũng phải vá đắp, bởi răng sữa rụng qúa nhiều trong thời gian ngắn sẽ làm răng khôn (răng vĩnh viễn) mọc lên xiêu vẹo không đều. Ngoài ra, năng lực gặm nhấm giảm cũng dễ dẫn tới chứng bệnh khoang miệng.
5. Tè dầm Nhiều người cho rằng trẻ em đái dầm (enurosis) là chuyện thường lớn lên sẽ hết. Chuyện không đơn giản như vậy. Chứng đái dầm nếu không được chữa trị dứt điểm ngay từ tuổi ấu thơ chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển bình thường cả về mặt sinh lý và tâm lý của trẻ, vậy nên các bậc phụ huynh phải đặc biệt lưu tâm, cảnh giác.
6. "Nghèo" máu Vấn đề "nghèo" máu (anemia) với tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em thành thị luôn có điểm giống nhau, loại chứng "nghèo" máu này không phải do đói kém, thiếu thực phẩm gây nên, mà là liên quan đến thói quen ăn uống và kém hiểu biết về dinh dưỡng gây nên.
Ví dụ, chưa chắc bà mẹ nào cũng biết rằng xào nấu thức ăn bằng chảo gang sẽ vô hình chung cung cấp cho trẻ nhiều nguyên tố sắt (Fe), thành phần tạo máu không thể thiếu. Lại nữa, trước bữa ăn, cho trẻ uống nước cam cắt, ăn cà chua có thể thúc đấy quá trình hấp thu Fe, còn uống nước chè sau bữa ăn lại cản trở sự hấp thu Fe của cơ thể.
Ngoài ra, trong sữa, trứng gà tuy rất giàu Fe, nhưng lại khó hấp thu, mà Fe chứa trong thịt nạc, gan lợn, trong rau chân vịt (spicach) lại rất dễ được hấp thu.
3.Vệ sinh an toàn thực phẩm
Các nước luôn đặt vấn đề tuyên truyền, giáo dục về VSATTP lên hàng đầu, thực hiện thường xuyên, liên tục: ở nhiều nước Châu âu, để đảm bảo VSATTP, biện pháp giáo dục được áp dụng ngay từ khi còn học trong trường phổ thông, khi lên đại học và ra ngoài cuộc sống. Còn ở ta(VN)?
Năm nào ngành chức năng cũng có "Tháng hành động về VSATTP" với những chủ đề "rất kêu", ví dụ như "Người sản xuất kinh doanh thực phẩm có lương tâm" hay "Hãy là người tiêu dùng thông thái"..., nhưng những vụ vi phạm vẫn diễn ra thường xuyên. Ngay tại chợ Bến Thành (TP. Hồ Chí Minh), cơ quan chức năng cho phép mở chợ ẩm thực ngoài đường trong khi không có nguồn nước dẫn tới để rửa chén, không có nhà vệ sinh... Vì thế, bên cạnh việc giáo dục người tiêu dùng, nhà sản xuất, cần phải nâng cao nhận thức của cả lực lượng chức năng. Tại Singapore, khi mở quán ăn hay một xe bán thực phẩm lưu động, bạn phải học qua lớp tìm hiểu các quy định về VSATTP. Lớp này được tổ chức thường xuyên tại nhiều nơi, đến tận cấp phường. Khi đã biết mà vẫn vi phạm thì sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Hàng quán của bạn cũng sẽ được kiểm tra và cấp giấy chứng nhận. Cách làm này, Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng. Theo ông Somchai, Phó văn phòng quốc gia về Tiêu chuẩn nông sản và thực phẩm, trước năm 2001, nông sản Thái Lan gặp phải những vấn đề như xu hướng bệnh do ngộ độc thực phẩm gia tăng; tranh chấp về an toàn thực phẩm và yêu cầu chất lượng trong thương mại thực phẩm; các luật và quy định kiểm soát thực phẩm không đồng bộ... Để đối phó với vấn đề này, Thái Lan đã đề ra chiến lược “Từ đồng ruộng tới bàn ăn”, thực hiện theo dõi các quy trình: nhập khẩu (kiểm tra đầu vào vật liệu thô, thực phẩm chế biến); sản xuất ngoài đồng ruộng (đăng ký, chứng nhận tiêu chuẩn, kiểm tra tại ruộng); thiết bị (kiểm tra, tư vấn, chứng nhận vật liệu thô và cây trồng); đầu ra (kiểm tra, chứng nhận hàng hoá); cuối cùng là thị trường (đàm phán nước ngoài, thận trọng trong nước). Nước láng giềng Trung Quốc cũng có những chính sách nhằm đảm bảo VSATTP rất hay như mỗi cơ quan phụ trách một mắt xích quy chế: Bộ Nông nghiệp quản lý nhà nước về các nông sản chính; Hiệp hội Chứng nhận và cấp chứng quản lý sản xuất lương thực và ngành chế biến; Bộ Y tế quản lý ngành tiêu dùng; Tập đoàn Công nghiệp ô tô Thượng Hải (SAIC) quản lý ngành vận tải thực phẩm và Cơ quan Quản lý dược - thực phẩm Trung Quốc (SFDA) chịu trách nhiệm chung về VSATTP. Nhờ vậy, tiêu chuẩn thực phẩm quốc gia và ngành đã áp dụng cho hơn 3.000 mặt hàng thực phẩm chế biến và gần 4.000 mặt hàng nông sản, đề ra tiêu chuẩn thanh tra, vệ sinh thực phẩm. Kiểm soát chặt chẽ thực phẩm nhập khẩu Nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe con người, đồng thời bảo vệ ngành sản xuất và chế biến trong nước, Nhật Bản áp dụng Luật VSATTP, Luật Chống gây nhiễm và kiểm soát các loại dịch bệnh, Luật Ngoại thương và Ngoại hối, Luật Thương mại với những quy định chặt chẽ, chỉ cho phép nhập vào Nhật Bản những loại thực phẩm đảm bảo VSATTP. Những loại thực phẩm không được phép nhập vào Nhật Bản bao gồm: thực phẩm chứa các thành phần độc tố hoặc có hại, hoặc bị nghi vấn có chứa độc tố; thực phẩm bị thối rữa hoặc hư hỏng; thực phẩm không đáp ứng được tiêu chuẩn và đặc điểm kỹ thuật trong quá trình chế biến, công thức hoặc nguyên liệu chế biến; thực phẩm sử dụng chất phụ gia quá mức cho phép; thực phẩm không kèm theo các chứng từ chứng minh. Một số mặt hàng thực phẩm còn phải đáp ứng đầy đủ các quy định kiểm tra nghiêm ngặt khác mới được nhập vào Nhật Bản như: không chứa các côn trùng gây bệnh hoặc có hại tới sức khỏe con người có trong thịt và cá tươi, các sản phẩm thịt chế biến như hamberger, xúc xích..., trái cây, rau quả hoặc ngũ cốc. Nước này còn quy định giấy phép nhập khẩu đối với một số loài cá đánh bắt tại các vùng duyên hải và rong biển ăn được. Ngoài ra, còn có một số ít các mặt hàng nằm trong diện quản lý nhập khẩu theo quy định của Luật Ngoại thương và Ngoại hối yêu cầu quota nhập khẩu, phải được đồng ý trước của Bộ trưởng phụ trách chuyên ngành. Các mặt hàng này bao gồm: cá đánh bắt ở vùng duyên hải Nhật Bản; con điệp (động vật có vỏ như trai, sò), mực ống; rong biển ăn được. Cũng giống như Nhật Bản, Mỹ kiểm soát rất chặt chẽ nguồn thực phẩm nhập khẩu. Để có thể đưa thực phẩm vào thị trường Mỹ, các doanh nghiệp phải cung cấp thông tin trên nhãn mác về thành phần dinh dưỡng, nhà sản xuất phải ghi thêm hàm lượng axit béo chuyển hoá (TFA) ngay sau dòng về hàm lượng axít béo no (saturated) và chesterol. Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về nhập khẩu thực phẩm, với những quy định chặt chẽ. Ngoài quy định của FDA, còn có các quy định riêng của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) và Cục Nghề cá Mỹ (NMFS) đối với một số mặt hàng nông, thủy sản. FDA cho biết, ở Mỹ chỉ quy định những kháng sinh được phép sử dụng, còn tất cả những kháng sinh khác ngoài danh mục đều bị cấm. Hiện chỉ có 6 loại kháng sinh được Mỹ cho phép sử dụng là chorionic, gonadotropin, formalin solution, tricaine methanesulfonate, oxytetracyline, sulfamerazine và hỗn hợp sulfadimethoxine/ormetoprim. Cuối năm 2007, Tổng thống Mỹ còn ký một đạo luật quy định từ ngày 01/07/2012, tất cả các lô hàng nhập khẩu vào Mỹ từ bất kỳ quốc gia nào đều phải được chiếu X. quang tại cảng trước khi hàng hoá xuống tàu nhằm đảm bảo VSATTP.
4.Bệnh cao huyết áp Trong năm vừa qua Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra 10 yếu tố ảnh hưởng rất lớn sức khỏe con người và có thể làm giảm tuổi thọ từ 10 đến 20 tuổi. Trong 10 yếu tố này thì ngoài cao huyết áp còn có hút thuốc lá, nghiện rượu, mỡ trong máu cao, béo phì… nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy tỉ lệ người bệnh cao huyết áp đã không ngừng gia tăng và biến chứng của bệnh cao huyết áp đã gây tử vong và tàn phế cho những người mắc chứng bệnh này ngày càng nhiều. Từ đó nhiều nghiên cứu về cao huyết áp được thực hiện. Từ những nghiên cứu này các nhà khoa học đã đưa ra nhiều khuyến cáo hữu ích, những phương cách điều trị cũng như cách phòng ngừa hữu hiệu các biến chứng của bệnh cao huyết áp.Trong bài này chúng ta sẽ đề cập đến các vấn đề liên đến cao huyết áp như:
Thứ 1: Phân loại hiện nay về cao huyết áp
Thứ 2: Những lưu ý khi bị cao huyết áp.
Thứ 3: Quan niệm hiện nay về điều trị bệnh cao huyết áp.Hiện nay có một số bảng phân loại khác nhau về cao huyết áp nhưng bảng phân loại của Tổ chức Y tế thế giới vẫn là tiêu chuẩn đầu tay của hầu hết thầy thuốc trên thế giới.
Theo định nghĩa và phân độ cao huyết áp của Tổ chức Y tế Thế giới:
* Gọi là có huyết áp bình thường khi: số huyết áp thấp hơn 130 mmHg trong giới hạn này nều số huyết áp thấp hơn 120/80 mmHg thì được gọi số huyết áp lý tưởng, trong đó 120 gọi là số trên và 80 gọi là số huyết áp duới, trị số huyết áp này rất tốt cho sức khỏe.
* Gọi là có huyết áp bình thường cao khi: số huyết áp trên từ 130 đến 139 mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 85 đến đến 89 mmHg.
* Gọi là cao huyết áp độ 1 hay cao huyết áp độ nhẹ khi: số huyết áp trên từ 140 đến 159 mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 90 đến 99mmHg.
* Gọi là cao huyết áo độ 2 hay cao huyết áp độ trung bình khi: số huyết áp trên từ 160 đến 179mmHg hoặc số huyết áp dưới từ 100 đến 109mmHg.
* Gọi là cao huyết áp độ 3 hay cao huyết áp độ nặng khi: số huyết áp trên từ 180mmHg trở lên hoặc số huyết áp dưới từ 110mmHg trở lên.Do vậy khi biết mình bị cao huyết áp bà con nên biết rõ số huyết áp trên và số huyết áp dưới và cũng nên hỏi bác sĩ là mình bị cao huyết áp độ nào thuộc độ nặng hay nhẹ.Khi số huyết áp trên và dưới thuộc 2 độ khác nhau thì chọn độ theo số huyết áp cao hơn.
Ngoài cách phân độ như trên của Tổ chức Y tế thế giới thì gần đây Hoa Kỳ cũng vừa đưa ra cách phân độ khác trong đó người có số huyết áp ở mức bình thường hay bình thường cao tức số huyết áp trên từ 120 đến 139mmHg hay số huyết áp dưới từ 80 đến 89 mmHg đều bị gọi là tiền cao huyết áp. Cách gọi tiền cao huyết áp này dã gây nhiều hoang mang ảnh hưởng xấu đến tâm lý người bệnh. Bởi vì người có số huyết áp 120/80mmHg được xem như là số huyết áp lý tưởng thì nay lại bị gọi là tiền cao huyết áp theo cách phân loại này.Để đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp không chỉ dựa vào trị số huyết áp mà còn dựa vào các yếu tố gọi là yếu tố nguy cơ, tổn thương nội tạng do cao huyết áp hoặc bệnh đi kèm theo để phân loại mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp.
Ngày nay nhiều nhà khoa học đã xác định được 8 yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch là:
1. Số huyết áp trên hoặc số huyết áp dưới cao từ độ 1 đến độ 3.
2. Nam trên 55 tuổi.
3. Nữ trên 65 tuổi
4. Hút thuốc lá
5. Rối loạn chuyển hóa mỡ hoặc bị bệnh đái tháo đường loại 2. Choloesterol toàn phần trên 250 mg% hoặc cholesterol gây hại tên là LDL-c cao hơn 155mg% hoặc cholesterol bảo vệ tên là HDL-c thấp hơn 40mg% ở nam hay 48mg% ở nữ.
6. Gia đình có người mắc bệnh tim mạch sớm: nam dười 55tuổi nữ dưới 65 tuổi.
7. Béo phì vòng bụng tức bụng quá to: nam có vòng bụng trên 102 cm hoặc nữ có vòng bụng trên 88 cm.
8. Tăng trong máu một loại protein có tên là C-creactive.
Tổn thương nội tạng do cao huyết áp
+ Dày tâm thất trái (trên điện tâm đồ, siêu âm tim, Xquang tin)
+ Có đạm trong nước tiểu (1,2-2mg%)
+ Tổn thương đáy mắt: xuất huyết, xuất tiết võng mạc, phù gai thị.Có bệnh đi kèm:
+ Tai biến mạch máu não: xuất huyết não, nhũn não, thiếu máu não thoáng qua.
+ Đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim sung huyết.+ Suy thận (creatinin/máu trên 2mg%), bệnh thận do tiểu đường.
+ Phình động mạch chủ.
Dựa vào các yếu tố này Tổ chức Sức khỏe Thế giới phân cao huyết áp ra các nhóm như sau:
1. Nhóm cao huyết áp ít nguy hiểm:
- Nam tuổi dưới 55, nữ tuổi dưới 65
- Cao huyết áp độ I không có yếu tố nguy cơ đi kèm.
2. Nhóm cao huyết áp nguy hiểm trung bình:
- Cao huyết áp độ I, II.
- Có ít hơn 2 yếu tố nguy cơ
3. Nhóm cao huyết áp nguy hiểm cao:
- Cao huyết áp độ I, II
- Có kèm theo trên 3 yếu tố nguy cơ,
- Hoặc cao huyết áp độ III mà không có yếu tố nguy cơ.
4. Nhóm cao huyết áp rất nguy hiểm:
- Cao huyết áp độ III kèm theo ít nhất 1 yếu tố nguy cơ hay có bệnh tim mạch, tiểu đường đi kèm hoặc cơ thể bị tổn thương do cao huyết áp.Từ việc phân nhóm giúp cho người bệnh có thái độ điều trị kịp thời và tích cực.Do vậy khi biết mình bị cao huyết áp bà con phải thực hiện các xét nghiệm cơ bản sau đây để đủ yếu tố xác định mình thuộc nhóm cao huyết áp nào :
7 xét nghiệm cơ bản cần thực hiện:
1. Đếm lượng hồng cầu trong máu.
2. Đo lượng đường trong máu.
3. Đo chức năng thận.
4. Đo các thành phần mỡ trong máu.
5. Đo điện tâm đồ.
6. Chụp X quang tim phổi.
7. Siêu âm tim nếu có điều kiện.Như vậy người thuộc nhóm nguy hiểm càng cao thì nguy cơ xấu cho sức khỏe càng cao. Tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ chúng ta có thể làm thuyên giảm hay mất hẳn như: hút thuốc lá, béo phì vòng bụng mỡ trong máu cao, đái tháo đường.Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chúng ta có thể loại bỏ được, bỏ hút thuốc lá mang lại các lợi ích sau cho sức khỏe:
Lợi ích tức thì:- 20 phút sau ngưng hút thuốc lá huyết áp, mạch và nhiệt độ trở về bình thường.- Sau 24 giờ các cơn đau tim bắt đầu giảm.
- Sau 48 giờ ăn uống thấy ngon miệng hơn- Sau 72 giờ phế quản dãn ra hơn, hô hấp dễ dàng hơn, lượng không khí hít thở tăng nhiều hơn.
- Sau 1 – 9 tháng giảm được những cơn ho, tình trạng thở ngắn và thiếu hơi thở.Lợi ích lâu dài:
- Sau vài tháng ngưng hút thuốc lá nguy cơ bệnh mạch vành tim bắt đầu giảm rõ rệt và sau 3-5 năm trở về giống như người chưa hút thuốc lá.
- Sau 10 năm ngưng hút thuốc lá nguy cơ ung thư phổi giảm 30-50%, sau 15 năm nguy cơ ung thư phổi giống như người chưa hút thuốc lá.
- Ngưng hút thuốc lá còn làm giảm nguy cơ ung thư khác như ung thư thanh quản, thực quản, tụy tạng, bàng quang.
- Ngưng hút thuốc lá còn làm giảm các bệnh lý khác như tai biến mạch máu não, tắc mạch máu ở chân, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm phổi và cải thiện được tình trạng khí phế thủng, viêm phế quản.
- Ở bệnh nhân tiểu đường ngưng hút thuốc lá làm giảm biến chứng tim mạch và tai biến mạch máu não.
Như vậy sau khi đã xác định được mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp trong điều trị ta cần lưu ý:Mục tiêu điều trị cao huyết áp phải đạt được:
- Giảm tối đa các tai biến của cao huyết áp lên cơ thể.
- Đưa huyết áp về dưới 130/85mmHg ở bệnh nhân tuổi trung niên hoặc có bệnh tiểu đường.
- Đưa huyết áp về dưới 140/90mmHg ở người cao tuổi.
Các biện pháp thực hiện:
+ Điều trị không dùng thuốc: thay đổi một số thói quen trong cuộc sống để có tác dụng tốt cho huyết áp.
+ Điều trị dùng thuốc: sử dụng các nhóm thuốc hạ huyết áp và những lưu ý.
Vấn đề thay đổi lối sống có tác dụng:
. Phòng ngừa cao huyết áp và các bệnh tim mạch khác.
. Làm hạ huyết áp trong những trường hợp cao huyết áp nhẹ.
. Làm giảm liều thuốc cần dùng và làm tăng tác dụng của thuốc.. Giảm thiểu những yếu tố nguy cơ có thể được.
Thay đổi lối sống gồm các vấn đề sau đây:
1. Ngưng hút thuốc lá: giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch và bệnh đường hô hấp. Nếu việc ngưng hút thuốc gặp khó khăn có thể dùng nicotin.
2. Giảm cân nặng: Trong trươờg hợp bị thừa cân nặng, nếu giảm cân được thì giúp cho việc điều trị hạ huyết áp dễ dàng hơn. Ngoài ra còn tác dụng tốt cho bệnh tiểu đường, mỡ trong máu cao, dầy thất trái.
3. Uống rượu: Uống quá nhiều rượu đến say xỉn rất dễ bị tai biến mạch máu não nhưng uống ít rượu không quá 2 lon bia mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
4. Ăn lạt: Ăn lạt bằng cách giảm từ 2 muỗng café muối mỗi ngày xuống còn 1 muỗng café mỗi ngày có thể giúp giảm số huyết áp trên xuống còn 4-6 mmHg. Người cao huyết áp Nên kiêng cử muối chỉ ăn mỗi ngày khoảng 6g muối khoảng 1 muỗng cà phê.
5. Điều trị dùng thuốc:
* Nguyên tắc:
- Dùng liều thấp ban đầu với 1 loại thuốc.
- Kết hợp 2 loại thuốc khi cần hiệu quả hạ huyết áp tối đa: nên cộng thêm liều nhỏ thuốc thứ 2 hơn là tăng liều thuốc đang dùng.
- Nếu thuốc được chọn đầu tiên có hiệu quả kém hoặc có nhiều tác dụng phụ thì đổi nhóm thuốc khác không cần tăng liều hoặc phối hợp thêm thuốc thứ 2.
- Nên dùng loại thuốc có tác dụng kéo dài cả ngày.
Lợi ích của việc điều trị cao huyết áp:
* Khi hạ được số huyết áp trên 10 – 14mmHg và số huyết áp dưới 5-6 mmHg có thể làm giảm được 2/5 nguy cơ tai biến mạch máu não, 1/6 nguy cơ bệnh mạch vành và 1/3 nguy cơ bệnh tim mạch.
* Cao huyết áp độ I điều trị với 1 loại thuốc cần giảm số huyết áp trên 10mmHg, số huyết áp dưới 5mmHg.
* Cao huyết áp độ II, III cần điều trị để giảm số huyết áp trên 20mmHg, số huyết áp dưới 10mHg, hoặc hơn nữa cần phải kết hợp nhiều thuốc.
Chọn lựa thuốc hạ áp:
Phụ thuộc vào các yếu tố sau đây:
- Yếu tố kinh tế - xã hội và thuốc có sẵn ở nhiều nước khác nhau.
- Yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch.
- Tổn thương cơ quan đích và các bệnh tim mạch, tiểu đường, thận đi kèm.
- Tương tác với những thuốc khác.Bà con cần bỏ đi quan niệm sai lầm cho rằng uống thường xuyên thuốc hạ áp sẽ bị lờn thuốc từ đó xuất hiện quan niệm chỉ uống thuốc khi huyết áp cao và ngừng thuốc khi huyết áp về bình thường. Cách điều trị này rất dễ bị các tai biến nguy hiểm của cao huyết áp. Hầu hết các loại thuốc mới hiện nay khi dùng lâu dài dưới sự chỉ định, theo dõi của bác sĩ đều mang lại lợi ích cho tim mạch và phòng ngừa được các biến chứng của cao huyết áp.Như vậy cao huyết áp là bệnh ngày càng phổ biến, sau khi đã xác định tình trạng huyết áp chúng ta cần thực hiện một số xét nghiệm, xác dịnh những bệnh đi kèm, tổn thương cơ quan nội tạng trong cơ thể. Để trên cơ sở đó chúng ta phân nhóm mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp để có thái độ phù hợp khi điều trị hạ áp. Trong điều trị không dùng thuốc, có thể đưa huyết áp về bình thường trong các trường hợp huyết áp bình thường cao, cao huyết áp mức độ nhẹ. Trong điều trị nếu người bệnh tuân thủ đúng các hướng dẫn của bác sĩ thì người bệnh sẽ thấy mình có cuộc sống thoải mái bình thường không phải lo âu về biến chứng của bệnh cao huyết áp. Bài nói đến đây là hết, cám ơn sự chú ý theo dõi của quý vị và các bạn.
Bs.Ths Phan Hữu PhướcThạc sĩ lão khoa – BV. Nguyễn Trãi
5.Bệnh tim mạch & Rối loạn mỡ máu (Dyslipidemia)
Rối loạn mỡ máu là tên gọi một số bệnh do xáo trộn các chất mỡ trong máu: hoặc quá nhiều hoặc quá ít các chất lipoprotein. Bệnh thường biểu hiện qua độ tăng cholesterol, tăng loại lipoprotein "xấu" (LDL), tăng loại triglyceride hoặc thiếu loại lipoprotein "tốt" (HDL).
Cholesterol
Cholesterol là một chất mềm, bóng như sáp, tìm thấy trong các loại mỡ trong máu. Mỗi ngày cơ thể con người (nhất là gan) chế tạo ra khoảng 1g cholesterol. Phần lớn, cholesterol được đem vào cơ thể qua thức ăn như tròng đỏ trứng, thịt, cá, đồ biển, sữa nguyên chất. Trái cây, rau cải, đậu, hạt không có cholesterol.
Cholesterol là một phần quan trọng của cơ thể, được dùng trong cấu tạo của màng tế bào, của một số hormone và một số các công dụng khác trong cơ thể. Nhưng có quá nhiều cholesterol trong máu là một nguy cơ lớn, có khả năng gây bệnh về tim mạch, nhất là nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não.
Vì là chất mỡ, không hòa tan trong nước được, cholesterol và các chất mỡ như triglycerides, phải kết hợp với những khối tạp dễ tan trong nước là lipoprotein để dễ di chuyển trong máu. Vì thế, khi xét nghiệm lượng mỡ trong máu, ngoài tổng số cholesterol, người ta còn phân tích cholesterol theo các loại lipoprotein trong máu.Tăng mức cholesterol, hay đúng hơn, tăng LDL-cholesterol (LDL-c) là nguyên nhân chính của chứng xơ vữa làm nghẽn mạch vành tim đem đến chứng đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, chết bất ngờ, và suy tim. Hiện nay, khoa học khẳng định hoàn toàn rằng giảm lượng LDL-c trong máu sẽ đem đến giảm cơ hội bệnh mạch vành tim.
Ngoài ra, nếu số Triglycerides cao và HDL-c thấp sẽ làm tăng độ nguy hại của LDL-c, do đó hai chất này phải được lưu ý.
Triglycerides
Khi Triglycerides (TG) tăng sẽ có biểu hiện tăng Very-Low-Density-Lipoprotein-Cholesterol (VLDL-c). Do đó, hai chất này có thể được coi như đồng dạng. Khi TG tăng đến 4mmol/L, cơ hội bệnh tim lên đến 25% (Nhưng khi tăng quá 4mmol/L cơ hội cũng chỉ nằm ở 25%).
Tăng TG có thể là do:
bệnh mỡ máu di truyền (familial combined hyperlipoproteinaemia),
chứng cao mỡ loại 3 (type 3 hyperlipoproteinemia - chứng này do tăng Intermediate-Density-Lipoprotein-Cholesterol (IDL-c), dạng mỡ trước khi chuyển hóa thành LDL-c)
Một chứng bệnh hiếm là tăng chất thải của chylomicron cũng làm tăng cơ hội bệnh vành tim, nhưng không rõ tỉ lệ là bao nhiêu.
HDL-c Khi HDL-c tụt thấp sẽ làm tăng cơ hội bệnh vành tim, nhưng ngược lại, không có cuộc nghiên cứu nào khẳng định được rằng điều trị gây tăng HDL-c sẽ làm bệnh khả quan hơn. Tuy nhiên, trong cuộc khảo cứu Apo A1 Milano cho thấy chuyền HDL-c apoproprotein vào máu đem đến thuyên giảm của xơ vữa trong động mạch.
HDL-c là một yếu tố liên hệ tim mạch quan trọng nhất là khi bị giảm xuống dưới 1.0mmol/L. Ở hai bệnh nhân có cùng lượng LDL-c và TG, bệnh nhân có HDL-c mức 0.5mmol/L có cơ hội bệnh tim mạch gấp 3 lần bệnh nhân có HDL-c ở mức 1.2mmol/L.
Ngay cả khi LDL-c nằm ở mức tốt (<2.5mmol/l),>Lipoprotein(a)
Lipoprotein(a) là một chất giống như LDL-c nhưng có chất apoprotein đặc biệt đính vào. Khoảng năm 1985, khoa học đã biết tăng lipoprotein(a) trên 300 mg/dL làm tăng 3 lần cơ hội bệnh tim mạch, độc lập với những yếu tố nguy cơ khác. Đây là một chứng bệnh di truyền, không thể điều trị bằng thay đổi cách ăn uống hay tập thể thao, và chưa có thuốc trị công nghiệm.Lipoprotein là tập hợp những khối tạp gồm mỡ và đạm trong máu dùng cho việc chuyên tải cholesterol và triglycerides. Chất mỡ phospholipid bọc bên ngoài có khả năng hòa nước, chất mỡ nằm bên trong lõi có kèm chất apoprotein. Các mô trong cơ thể có thể nhận ra chất apoprotein và tiếp nhận lipoprotein.
Lipoprotein được chia làm nhiều loại tùy theo tỷ trọng (density).
HDL-c (tỷ trọng cao) - khoảng 1 phần 3 tổng số cholesterol được mang trong HDL. Giới y học cho rằng HDL thường đem cholesterol ra khỏi động mạch trở về gan và sau đó bài tiết ra khỏi cơ thể. Một số khác còn cho rằng HDL "hốt" cholesterol ứ thừa trong các mảng xơ vữa và làm chậm sự phát triển của những mảng này. Vì thế, HDL thường có mệnh danh là loại "cholesterol có ích". HDL càng thấp thì cơ hội bị bệnh tim mạch càng cao, và ngược lại, HDL cao có thể làm giảm cơ hội bị bệnh tim mạch.
IDL-c (tỷ trọng trung)
LDL-c (tỷ trọng thấp) - ngược lại với HDL, LDL có mệnh danh là "cholesterol xấu". Khi có quá nhiều LDL, cholesterol bị đưa vào các màng của động mạch, dấn dần làm hẹp đường kính của mạch. Sau đó, kết hợp với các chất khác trong màng của thành động mạch tạo thành những mảng xơ vữa (tiếng Anh: atherosclerosis). Những mảng này có thễ bị rạn nứt làm cho thành động mạch không được trơn tru. Khi chảy qua những chỗ "gồ ghề" này, dòng máu dễ bị hỗn lọan không đều, trì trệ và dễ đông lại thành cục máu đông (thrombus). Cục máu đông này có thể phát triển theo kiểu "phù sa bồi đắp", lớp lớp chồng lên nhau, có lúc dầy đủ để làm nghẽn động mạch. Nếu trường hợp này xảy ra trong động mạch vành tim thì kết quả là nghẽn mạch tim, gây chứng nhồi máu cơ tim. Trong trường hợp cục máu đông bị sút ra khỏi thành động mạch, trôi theo dòng máu cho đến khi kẹt vào một mạch có đường kính nhỏ và hơn làm nghẽn mạch ấy. Nếu chẳng may đấy là mạch dẫn máu của não thì kết quả là chứng tai biến mạch máu não.
VLDL-c (tỷ trọng cực thấp)
Điều trị
Trên thực tế thì có ba dạng chính cần điều trị:
Tăng tổng số cholesterol (đa số là do tăng LDL-c)
Tăng nhiều loại mỡ (thường là tăng VLDL-c và LDL-c)
HDL-c thấp (hiếm hơn)
Thông thường, tổng số Choletserol và TG nên được xét nghiệm dựa theo lượng LDL-c và HDL-c.
Điều trị thường đi theo các bước : điều độ ăn uống ↔ sửa đổi lối sống → thuốc thực phẩm → dược phẩm
Khi bắt đầu chữa phải có mục tiêu rõ ràng để biết công nghiệm điều trị như thế nào. Thí dụ, người không có bệnh thì sẽ mục tiêu khác với người đã có bệnh hay người có nhiều cơ hội bệnh. Xem bảng trên.
Chú giải (*): "tương đương" - Một số người tuy chưa bị bệnh mạch vành tim nhưng có đủ các điều kiện nguy cơ như trong gia đình có người bị bệnh, đái tháo đường với biến chứng có albunim trong nước tiểu (microalbuminuria), cộng với hai trong ba yếu tố khác như béo phì, hút thuốc lá, tăng huyết áp. Những người này được liệt vào hạng "tương đương" coi như đã có bệnh tim mạch. Những người có bệnh động mạch ở nơi khác như tay, chân, não v.v... cũng coi như sẽ có bệnh mạch vành tim trong 5-10 năm sau.
6.Những bài thuốc chữa đái tháo đường Huyền sâm
Theo y học cổ truyền, đái tháo đường thuộc phạm trù chứng “tiêu khát”. Đặc trưng của bệnh là uống nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều và sụt cân...
Lương y Phạm Như Tá (TP.HCM) cho biết, nguyên tắc chung điều trị bệnh đái tháo đường chủ yếu là bổ hư.
Với trường hợp phế vị âm hư - biểu hiện khát nhiều, thích uống nước lạnh, miệng lưỡi khô, tiểu nhiều lần, lượng nước tiểu nhiều, lưỡi đỏ rêu vàng... Phép trị ở trường hợp này là "Thanh dưỡng phế vị", dùng bài "Nhân sâm bạch hổ thang' gia giảm, gồm các vị: nhân sâm 8-10g, sinh địa 12g, thiên hoa phấn 12g, ngọc trúc, thiên môn, mạch môn, địa cốt bì, đơn sâm, đơn bì (cùng 12g), thạch cao (sống) 40-60g, tri mẫu 10g, cam thảo tươi 4g. Đem sắc (nấu) uống. Tùy trường hợp mà gia giảm khác nhau.
Hoặc dùng bài "Mạch môn đông thang gia giảm", gồm các vị: hoàng cầm, mạch môn, cát căn (cùng 15g), tri mẫu, trúc diệp, ô mai, lô căn (cùng 10g), thiên hoa phấn, sa sâm (cùng 20g). Nếu trường hợp thận âm hư - biểu hiện khát và uống nhiều, tiểu nhiều và tiểu nhiều lần, lòng bàn chân tay nóng, váng đầu, mệt mỏi, đau lưng, mỏi gối, lưỡi đỏ... Phép trị ở trường hợp này là "Tư thận, dưỡng âm, thanh nhiệt, sinh tân", dùng bài "Lục vị địa hoàng hoàn gia giảm", gồm các vị: sinh địa, sơn dược (cùng 20g), đơn bì, bạch linh, mạch đông, thiên hoa phấn, huyền sâm, sơn thù nhục (cùng 12g), tang phiêu tiêu 10g, ngũ vị tử, cam thảo (cùng 4g).
Trường hợp thận dương hư - thường bệnh lâu ngày, âm hư dẫn đến dương hư, thường người mệt mỏi, sợ lạnh, uống nhiều, tiểu nhiều, sắc mặt sạm khô, kém tươi nhuận, đau lưng, váng đầu chóng mặt, lưỡi nhợt rêu dày trắng... Phép trị cho trường hợp này là, ôn bổ thận dương, dùng bài kim quỹ thận khí hoàn, hoặc lộc nhung hoàn gia giảm, gồm các vị: sinh địa 34g, thục địa 24g, hoài sơn, nữ trinh tử, đơn bì (đều 12g), bạch linh, trạch tả (cùng 10g), phụ tử, nhục quế (đều 6g), đỗ trọng 15g, xương bồ 3g, tang phiêu tiêu 14g, sinh huỳnh kỳ 16g, lộc nhung 2g.
Cách nấu những bài thuốc trên: cho các vị thuốc vào cùng 4 chén nước, nấu còn 3 chén; nước thứ hai cho vào cùng 3 chén nước, nấu còn nửa chén. Hòa hai nước lại chia làm 3 lần dùng trong ngày, lúc còn nóng ấm.
7.Trị thiếu máu do thiếu sắt bằng... nước mắm
Rối loạn kinh nguyệt hay xảy ra ở nữ giới khi đến tuổi phát dục có hành kinh...Theo Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế, thiếu máu dinh dưỡng (TMDD) ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người ở mọi lứa tuổi. Trẻ em TMDD sẽ kém thông minh, kết quả học tập giảm sút.
Đối với phụ nữ thì TMDD là nguyên nhân gây ra tình trạng giảm trí nhớ, giảm khả năng nhận thức, bị thiếu máu trầm trọng khi có thai, tăng nguy cơ sảy thai, đẻ non, đẻ con nhỏ yếu và băng huyết khi sinh đẻ. Nguyên nhân chính dẫn đến bị TMDD là do thiếu sắt.
Thiếu sắt do chế độ ăn không đủ chất, cơ thể hấp thụ kém, do nhu cầu tăng cao của cơ thể (đặc biệt ở phụ nữ khi có thai, trẻ em trong thời kỳ tăng trưởng); ngoài ra thiếu sắt còn do tình trạng mất máu (do kinh nguyệt ở phụ nữ) và do nhiễm giun (đặc biệt là giun móc). PGS.TS Nguyễn Công Khẩn, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng - Bộ Y tế cho biết: “Ở Việt Nam, tỷ lệ phụ nữ thiếu máu do thiếu sắt khi mang thai khoảng 30- 45%, với phụ nữ vào độ tuổi sinh đẻ là 30%. Trẻ em dưới 5 tuổi ở nước ta tỷ lệ này dao động từ 30 - 50%. Thiếu máu do thiếu sắt không những có hại cho phụ nữ và trẻ nhỏ mà còn ảnh hưởng đến cả nam giới, vì nó sẽ ảnh hưởng đến cơ bắp và làm giảm năng suất lao động”.
Trước thực trạng thiếu máu do thiếu sắt khá phổ biến ở nước ta, Bộ Y tế đã giao cho Viện Dinh dưỡng là cơ quan chủ quản, đảm nhiệm việc thiết kế và triển khai Chương trình “Bổ sung chất sắt vào nước mắm” trong chiến lược Dinh dưỡng Quốc gia 2001 – 2008, nhằm làm giảm tỷ lệ thiếu máu do thiếu sắt trong cộng đồng dân cư, đặc biệt là ở phụ nữ và trẻ em. Bà Xu Ling Zhi, cán bộ Ngân hàng Thế giới, Chủ nhiệm dự án này tại Việt Nam cho biết: “Dự án đã bắt đầu triển khai thực hiện trong 3 năm nay với tổng số tiền là 3 triệu đôla Mỹ và sẽ tiếp tục trong 2 năm nữa. Hy vọng sau khi kết thúc dự án này, sẽ có thêm nhiều nhà tài trợ khác ở Việt Nam và trên thế giới quan tâm đến việc tiếp nối dự án này”.
Sau khi tìm hiểu và điều tra, Viện Dinh dưỡng đã chọn một công ty tại Khánh Hòa có đủ điều kiện và năng lực để thực hiện dự án trên. Nước mắm sắt dinh dưỡng lần đầu tiên được đưa ra thị trường có 2 loại sản phẩm: nước mắm sắt dinh dưỡng 15 độ đạm và 30 độ đạm với giá cả hợp lý như loại mắm thường cùng loại. Việc thêm chất sắt vào nước mắm sẽ không làm đổi màu, mùi vị của nước mắm ban đầu. Sản phẩm nước mắm sắt dinh dưỡng đầu tiên được phân phối tại 7 tỉnh, thành là Hà Nội, Khánh Hòa, Bình Định, TP.HCM, Kiên Giang, Bình Thuận, Vũng Tàu.
“Chúng ta đã thực hiện thành công việc bổ sung chất i-ốt vào muối ăn. Và nay với Chương trình “Bổ sung chất sắt vào nước mắm” này sẽ góp phần tăng các vi chất dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày của người dân, nhằm cải thiện giống nòi của người Việt Nam chúng ta. Đây là phương án thiết thực nhất trong tình hình hiện nay, vì nước mắm là một trong những thực phẩm truyền thống luôn hiện diện trên bàn ăn của nhân dân ta”. PGS.TS Nguyễn Công Khẩn cho biết thêm.
8.Nước Măng Cụt
(Bs Thú y Nguyễn thượng Chánh & Ds Nguyễn ngọc Lan)
Đối với người từng sống ở Việt Nam thì măng cụt (Garcinia mangostana) cũng chẳng phải là một loại trái cây xa lạ gì. Ngược lại, dân Bắc Mỹ và Âu châu thì có khác vì rất ít người đã từng nghe nói đến loại trái cây nhiệt đới nầy mà họ gọi là mangosteen. Chưa hết, theo truyền thuyết ngày xưa, Nữ hoàng Victoria bên Anh quốc đã từng ra lệnh cho người nào mang về từ Đông Nam Á một loại trái cây tuyệt ngon thì sẽ được bà ta trọng thưởng. Cuối cùng, trái măng cụt đã được Nữ hoàng chọn. Bởi lẽ này, măng cụt còn được mệnh danh là nữ hoàng của các loài trái cây (Queen of fruits). Người ta tự hỏi có phải sầu riêng là vua của các loài trái cây (King of fruits) chăng?Vài năm gần đây, măng cụt đã trở thành một mặt hàng mà con buôn khai thác triệt để để hốt bạc cũng như trước đây họ đã từng làm với một vài loại sản phẩm khác như nha đam (aloe vera), thuốt tỏi, thuốc nghệ, nấm linh chi, canh dưỡng sinh, v.v... Không gì hữu hiệu bằng lối khuyến mãi thật tinh vi, rất khoa học và táo bạo để mê hoặc người tiêu thụ. Theo như các lời quảng cáo, thì nước măng cụt là một loại thức uống siêu hạng nhờ tính bổ dưỡng vô song vì nó rất giàu các chất kháng oxy hóa (antioxidants) mà đặc biệt là xanthones có khả năng phòng trị rất nhiều bệnh tật. Một trong rất nhiều loại nước măng cụt nổi tiếng trên thế giới phải kể đến nước măng cụt có tên thương mãi là xanGo do Hoa Kỳ sản xuất. Mỗi chai xanGo 25oz (750ml) giá bán lẻ lối 40$ ngang ngửa với giá một chai rượu whisky... Đúng là vốn một mà lời mười. Công ty xanGo làm ăn theo kiểu tổ chức đại lý phân phối (distributor) khắp mọi nơi. Chính các đại lý distributors là những thành viên đứng mũi chịu sào trực tiếp bán sản phẩm tới tay người tiêu thụ. Càng gạ gẫm bạn bè, bà con và người quen biết để bán được nhiều xanGo thì người distributor càng được mau lên đẳng cấp với mức lời càng cao hơn. XanGo hiện có mặt trên 16 quốc gia.Nhờ sử dụng Network marketing mà nước măng cụt xanGo đã phát triển rất nhanh. Trụ sở chính của công ty xanGo được đặt tại tiểu bang Utah, Hoa Kỳ. Theo đà phát triển hiện nay, thương vụ của xanGo được ước đoán sẽ lến đến một tỷ dollars vào năm 2010.Nếu thật sự như lời ghi trong quảng cáo, nước măng cụt phòng trị được bá bệnh thì có thể trong vòng một chục năm nữa các bác sĩ, dược sĩ, đông y sĩ có lẽ phải đổi nghề khác kiếm ăn mà thôi vì chẳng còn ai bệnh hoạn gì nữa. Ngoài xanGo ra, trên thị trường hiện nay cũng còn rất nhiều loại nước măng cụt khác mang những tên như nước măng cụt Zambroza (Canada), Mango-Xan (Hoa Kỳ), v.v...Nói chung, các nhà sản xuất đều khai thác ý niệm khoa học rất ăn khách hiện nay, đó là các chất vitamines, chất kháng oxy hóa (antioxidants)... Cty xanGo có một đội ngũ khoa học gia làm việc cho họ. Đây là bộ tham mưu cố vấn về vấn đề dinh dưỡng, sức khỏe và trị liệu nhằm mục đích viết bài trong chiều hướng đề cao và quảng cáo vô điều kiện cho sản phẩm nước măng cụt xanGo. Sau đây là thành phần của bộ tham mưu khoa học của công ty xanGo: Kenneth J.Finland D.C, Vaugh Johnson D.O, Albert Miller MD, David Morton PhD, Robert C. Stone DO, J. Frederic Templeman MD, Amod Tootla MD và Sam Walters N.M.D... Có lẽ mấy nhân vật nầy đều có phần hùn hạp quan trọng trong công ty (?). Khéo ăn khéo nói là được, ngọt mật chết ruồi mà! Ai tin thì ráng mà chịu, miễn sao công ty hốt bạc là được.http://www.yduocngaynay.com/8-8%20TK_NgTChanh_Ir_Rationnel.html
xanGo juice có chứa những gì?
Theo nhãn hiệu của xanGo chúng ta thấy có ghi những loại trái cây sau đây: Mangosteen whole fruit juice, apple fruit juice, pear fruit juice, grape fruit juice, pear fruit puree, rasberry fruit juice, blueberry fruit juice, cranberry fruit juice, cherry fruit juice.Đó, các bạn thấy không, chỉ toàn là nước trái cây không mà họ bán một chai tới 40$ lận. Theo ý riêng của tác giả, bạn nên để 40$ ra chợ WalMart hay Costco mua một cái máy xay sinh tố (blender). Mỗi ngày nên mua đủ loại trái cây và légumes về quay uống và đồng thời cũng phải nhớ tập thể dục 30 phút. Cam đoan sau 3 tháng, bạn sẽ cảm thấy kết quả tốt cho sức khỏe, da dẻ sẽ hồng hào tươi mát hơn mà chẳng tốn bao nhiêu tiền hết. http://www.khoahoc.net/baivo/nguyenthuongchanh/080606-raucaitraicay.htmhttp://www.yduocngaynay.com/8-8TK_NgTChanh_Gymn.htm
Măng cụt trong kho tàng thuốc dân gian Việt Nam
Tại nông thôn Việt Nam, vỏ măng cụt rất đắng thường được bà con mình nấu uống cầm tiêu chảy và rối loạn tiêu hóa, nhưng nếu uống nhiều quá có thể bị bón. Chính tác giả ngày xưa cũng đôi khi cho heo uống nước vỏ măng cụt để trị tiêu chảy. Có lẽ nhờ vỏ măng cụt có chứa chất chát tannin làm săn ruột nên rất hữu hiệu trong trường hợp nầy.Vỏ măng cụt có tính tiêu độc, sát trùng, diệt khuẩn và sát nấm. Người Hoa dùng vỏ măng cụt phơi khô, xay nhuyễn thành bột để sử dụng trong trường hợp bị kiết lỵ, giúp giảm tiêu chảy, trị viêm bọng đái, xáo trộn đường tiết niệu và lậu mủ. Rễ măng cụt được dùng để điều hòa kinh nguyệt. Nếu dùng ở dạng kem thoa thì để trị các bệnh ngoài da ,v.v...Măng cụt chỉ quý ở cái vỏ mà thôiChính vỏ măng cụt mới có chứa nhiều dưỡng chất và antioxidants chẳng hạn như xanthones, gartanin, 8 desoxygartanin và normangostin. Trong hoạt động biến dưỡng, cơ thể tạo ra những chất phế thải còn gọi là gốc tự do (free radicals). Đây là những phần tử bất ổn định thường xâm nhập vào tế bào và tấn công chất DNA làm thiệt hại tế bào và đồng thời làm gia tăng tốc độ lão hóa của nó. XanGo company cho rằng sản phẩm nước măng cụt của họ là tốt nhất nhờ có ORAC (oxygen radical absorbance capacity) tức là khả năng hấp thụ hóa giải free radicals rất cao so với những loại nước măng cụt do các công ty khác sản xuất.Các chất kháng oxy hoá có nhiều trong rau cải, trái cây (như chất xanthones trong trường hợp măng cụt) và chúng có tác dụng ngăn cản hoạt động của các gốc tự do nhờ vậy bảo vệ tế bào.Các antioxidants cũng còn có thể là những vitamins như vitamin E, vitamin C và chất sélénium, v.v...Một lối quảng cáo khuyến mãi tiếp thị rất khoa học và rất hữu hiệuCác bạn hãy vào Internet thử tìm các chữ Mangosteen và xanGo là sẽ hết hồn luôn. Hết trang nầy tiếp nối trang web khác, toàn là quảng cáo đề cao ca tụng mangosteen không hà, nhưng hầu như chả thấy một bài viết hay một khảo cứu nào viết bởi một tạp chí khoa học nổi tiếng và đáng tin cậy cổ võ việc sử dụng nước măng cụt để phòng và trị bệnh cả. Theo người viết, xanGo chẳng qua cũng chỉ là một loại nước sinh tố hay nước trái cây khác như nước mít, nước xoài, nước sa pô chê, v.v... mà thôi. Bổ thì có bổ nhưng quảng cáo của cty xanGo đã đi quá xa, bán ảo tưởng để móc túi thiên hạ với giá bán quá đắt. Vậy mà cũng có cả khối người tin thì cũng lạ. Có những quảng cáo nói rằng, nước măng cụt có thể trị được rất nhiều bệnh như mệt mỏi, ulcer bao tử, viêm sưng, viêm khớp, bệnh cao huyết áp, bệnh về mắt như glaucoma (tăng nhãn áp) và cataract (cườm), bệnh loãng xương, nhiễm trùng, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, bệnh điên loạn (dementia), cancer; bảo vệ tim mạch; tăng sức; giúp tế bào phát triển tốt; chống lão hoá; ngừa dị ứng; tăng cường sức miễn dịch; ngừa chứng xơ cứng mạch máu (atherosclerosis); v.v...Để tự bảo vệ về mặt pháp lý, Cty xanGo đã cẩn thận cho ghi thêm câu thòng là, những điều kê trong quảng cáo đã không được cơ quan Thực phẩm Dược phẩm FDA xét đoán “...The statements have not been evaluated by the FDA. This product is not intended to diagnose, cure or prevent any diseases...” Trong một tuần báo Việt ngữ tại Canada, chúng ta có thể đọc được những lời quảng cáo rất hấp dẫn của các distributors chuyên phân phối nước măng cụt xanGo và họ cũng không quên rào đón bằng câu “...Chúng tôi chỉ muốn dùng bài viết này cho mục đích giáo dục, không phải cho mục đích chuẩn trị hoặc chữa bệnh...”(TB số 938 trang 171).Cơ quan FDA đã từng gởi văn thư chính thức đến Cty xanGo cảnh cáo họ không có quyền quản cáo ẩu và lố bịch về tính cách trị bệnh (health claims) của sản phẩm xanGo. Sản phẩm nầy chỉ là một loại thức uống không hơn không kém mà thôi.Bà Wendy Marcason, một nhà dinh dưỡng học, trong tập chí 2006 Journal of the American Dietetic Association, đã duyệt xét kiểm tra lại tất các nghiên cứu về nước măng cụt và bà ta cho biết là không tìm thấy có báo cáo thí nghiệm nào nói về sự lợi ích của nước măng cụt ở người hết. Bà còn cho biết thêm là chỉ thấy toàn những mẩu chuyện đồn đại (anecdote, rumor) về tính trị bệnh ngoại hạng của nước măng cụt mà thôi. Bà Marcason khuyên chúng ta lúc này chỉ nên mua những loại nước sinh tố rẻ tiền cũng tốt rồi, chớ đừng vì lời quảng cáo mà bỏ ra 3-4 chục bạc để mua một loại nước ép chỉ đáng giá có vài dollars thì thật là lãng phí vô cùng!Năm 2005, thông cáo của tổ chức New York’s Memorial Sloan Kettering Cancer Center cũng đã nghi ngờ về khả năng trị liệu của nước măng cụt như những lời quảng cáo đã được ghi trên sản phẩm xanGo.Kết luậnNước măng cụt chỉ là một loại nước trái cây hay nước sinh tố không hơn không kém. Còn chuyện nó có thể phòng trị được nhiều loại bệnh tật thì còn cần phải xét lại. Không những chỉ có nước măng cụt mà thôi, một số nhà sản xuất thuốc thiên nhiên tại Canada và Hoa Kỳ còn khai thác triệt để vỏ măng cụt, xay nhuyễn ra thành bột, vô viên con nhọng hay viên nang (capsule) và bán mỗi lọ 90 viên với giá là 20$ kèm theo lời quảng cáo tương tợ theo kiểu nước măng cụt.Với giá bán ra 40$ cho một chai xanGo, người viết thấy rằng quá đắt hay nói một cách khác thì đó rõ ràng là giá cắt cổ người tiêu thụ.Theo đà này, các nước vùng Đông Nam Á, như Malaysia, Thailand, Philippines, Indonesia và Việt Nam sẽ giàu to vì nhờ vào kỹ nghệ đóng hộp măng cụt gởi bán cho dân Á châu và người tị nạn Việt Nam sinh sống tại Bắc Mỹ và Âu châu. Còn phần vỏ, thì đem sấy khô xuất cảng sang Trung quốc hoặc các nước Tây phương hay Hoa Kỳ để các nhà kỹ nghệ, vừa làm cao đơn hoàn tán, vừa làm thuốc viên, vừa...úm ba la chế biến ra nước măng cụt vạn năng cứu nhân độ thế, và đồng thời cũng vừa để...hốt dollars xài chơi, khoẻ ru bà rù./. Tài liệu tham khảo:- Dr Susan Biali MD. Mangosteen : Queen of Fruit or King of Hype? The Medical Post; Nov 27-2007- Mangosteen fruit juice - Why the hype?http://www.gardeningtipsnideas.com/2006/03/mangosteen_fruit_juice_why_the_hype.html- FDA warns xanGo juice makerhttp://www.gardeningtipsnideas.com/2006/03/mangosteen_fruit_juice_why_the_hype.html- World Headquarters for Mangosteen educationhttp://www.mangosteentools.com/- Võ quang Yến. Măng cụt, Giáng Tiên Mùa Đông. khoahoc.net 29/9/2005http://www.khoahoc.net/baivo/voquangyen/290905-mangcut.htm
Montreal, Jan 03, 2008
Bs Thú Y Nguyễn Thượng Chánh và Ds Nguyễn Ngọc Lan-Copyright, 2007. (Muốn phổ biến bài viết này, cần xin phép tác giả và xin ghi rõ nguồn Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com)
ReplyDeleteđại lý vé máy bay eva air
vé máy bay giá rẻ đi mỹ khuyến mãi
korean airlines
vé máy bay đi mỹ bao nhiêu tiền
Vé máy bay đi canada
Những Chuyến Đi Cuộc Đời
Du Lich Tu Tuc
Tri Thức Du Lịch
vé máy bay đi canada