Wednesday, October 12, 2011

Sức khỏe của chúng ta(12)

Tẩy trắng răng: Con dao hai lưỡi
Các bệnh về răng miệng là nỗi khổ của đại bộ phận người dân nước ta, ảnh hưởng không nhỏ đến tính thẩm mỹ của “một góc con người”. Vì vậy, có một hàm răng trắng đẹp là niềm mơ ước của nhiều người.Hiện nay, mong ước này đã trở thành hiện thực chỉ trong vòng 1 giờ với phương pháp tẩy trắng răng cấp tốc. Thế nhưng, cũng không ít người vì không tìm đến những cơ sở răng hàm mặt uy tín nên “giấc mơ trắng răng” vụt biến thành ác mộng.Rước hoạ vì tẩy trắng răngGặp chị Kim Oanh - nhà ở phố Hoàng Đạo Thành tại phòng khám của BV Răng Hàm Mặt TW, chị kể: Cách đây khoảng 2 tháng, người nhà chị đi Sài Gòn ra mua cho chị một hộp thuốc tẩy trắng răng, nói là của Mỹ. Trên vỏ hộp cũng như tờ hướng dẫn bên trong đều không có tiếng Việt, chị Oanh cũng chỉ đọc được vài từ tiếng Anh bập bõm nhưng người nhà của chị khẳng định thuốc này không có hại vì bạn bè của chị ấy dùng loại này nhiều rồi, kết quả rất tốt.Tin lời, chị Oanh dùng thuốc theo hướng dẫn của chị người nhà. Mỗi tối trước khi đi ngủ, chị lại nhỏ một ít thuốc vào máng đựng thuốc (đeo vừa khít hàm) đến sáng hôm sau. Tuy nhiên, dùng được vài hôm chị thấy nhức buốt hết hàm răng, nhai những thứ hơi cứng một chút hoặc đồ chua là thấy buốt lên tận óc, lợi bị sưng tấy, chân răng chảy máu. Đi khám, có cầm theo hộp thuốc, chị được các bác sĩ cho biết: Do thành phần chất tẩy trắng răng có rất nhiều Carboxyl, chất này khi lọt vào các ống ngà của răng sẽ gây ê buốt. Thêm vào đó, chị Oanh đã sử dụng quá liều lượng khiến cho cảm giác ê buốt càng tăng lên. Không những thế, chị đã để cho thuốc tẩy trắng răng dính vào lợi, khiến lợi bị sưng, viêm gây đau. Tất cả những hậu quả này là do chị Oanh đã tự ý sử dụng thuốc tẩy trắng răng mà không đi khám bác sĩ, không theo chỉ dẫn của bác sĩ. Trong khi đó, chị Nguyễn Thị Liên (Hải Phòng) đã từng đi tẩy trắng răng cấp tốc ở một phòng nha nhưng do thấy hiệu quả làm trắng răng không được như ý nên mua thuốc về tẩy thêm. Tương tự như chị Oanh, sau khi ngậm thuốc tại nhà 2 ngày, chị Liên thấy nhức buốt cả hàm răng, ăn gì cũng thấy đau. Khi đi khám chị được biết mình đã sử dụng thuốc quá liều nên làm ảnh hưởng đến răng. Bệnh nhân Nguyễn Trung Hải (Hà Nội) thì tìm đến BV Răng Hàm Mặt TW bởi sau khi dùng thuốc tẩy trắng răng, cả hàm răng của anh trở nên xám xịt. Tưởng mua phải thuốc dởm nên anh Hải mang cả vỉ thuốc đến bệnh viện cho bác sĩ xem nhưng khi nghe bác sĩ phân tích, anh mới vỡ lẽ thủ phạm là chất Amalgam - một chất được dùng để trám răng sâu gây ra. Do thành phần của Amalgam có bạc, thuốc tẩy là chất oxy hoá nên khi tác dụng với nhau, hai chất này sẽ tạo ra ôxit bạc có màu nâu xám hoặc đen.Tẩy trắng răng thế nào cho đúng?Theo bác sĩ Hoàng Thị Bình Minh - Phó Trưởng khoa Điều trị - Bệnh viện Răng Hàm Mặt TW: "Thuốc tẩy trắng răng cần được sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ, nếu không có thể gây hại cho răng". Mặt khác, không phải bất kỳ ai muốn cũng có thể thực hiện tẩy trắng răng bởi điều kiện để được tẩy trắng răng là răng không bị hư, sâu, vỡ nhiều hoặc có các mảng trám răng lớn.Đối với trường hợp răng nhiễm sắc, chỉ nhận tẩy những người có độ nhiễm từ trung bình đến nhẹ. Ngoài ra, tẩy trắng răng còn chống chỉ định trong các trường hợp: Mắc các bệnh về răng miệng như viêm lợi cấp, răng quá nhạy cảm, mòn cổ răng, những người đang bị bệnh toàn thân (như bệnh tiểu đường), phụ nữ đang có thai (vì khi mang thai nướu rất nhạy cảm)… Dưới 18 tuổi cũng không nên tẩy trắng răng tại phòng nha vì vùng tuỷ, ống ngà lớn, khi ngậm thuốc sẽ ngấm nhanh dễ kích thích tuỷ hơn, ê buốt răng nhiều hơn. Tuy nhiên, việc tẩy răng đang được thực hiện tràn lan tại các phòng nha tư nhân. Nhiều bác sĩ tẩy răng cho bất cứ ai có nhu cầu mà không giải thích cho họ về những nguy cơ có thể gặp. Nguy hiểm hơn, nhiều bệnh nhân tự mua thuốc tẩy bán sẵn tại các siêu thị, nhà thuốc về để tẩy. Và hậu quả tất yếu đã xảy ra như với những trường hợp nêu trên. Thêm vào đó, nếu mua phải thuốc dởm, thuốc có thành phần độc hại thì sẽ rất nguy hiểm.Tại Anh đã phát hiện nhiều mẫu thuốc làm trắng răng lưu hành trên thị trường có chứa chất tẩy trắng độc hại, cấm sử dụng, trong đó có chất hoá học được dùng để tẩy tóc đen cho những người muốn nhuộm tóc vàng. Các chất này là thủ phạm gây lở môi, viêm lợi và kích ứng răng (cảm thấy ê buốt răng khi ăn đồ chua, nóng). Một số sản phẩm thì chứa chất làm trắng răng cao gấp… hàng trăm lần mức độ cho phép. Chính vì vậy, theo bác sĩ Bình Minh: "Tẩy trắng răng chỉ được thực hiện tại các bệnh viện chuyên về Răng Hàm Mặt hoặc các phòng nha có uy tín. Trước khi tẩy trắng răng, bệnh nhân cần được khám xem có mắc bệnh về răng miệng không, nếu có thì cần chữa khỏi các bệnh này mới có thể tiến hành tẩy trắng răng được". Các nha sĩ cũng căn cứ vào độ đen xỉn của răng cần tẩy để sử dụng thuốc có nồng độ phù hợp. Để chuẩn bị tẩy, nha sĩ dùng một loại chất dẻo lấy dấu răng, tạo ra một hàm răng giả có kích thước và hình dáng giống hệt hàm răng người cần tẩy để làm máng tẩy. Bệnh nhân được cạo vôi răng để lấy đi các chất bẩn và đánh bóng răng. Sau đó, bác sĩ cho thuốc tẩy vào máng để lồng vào răng. Bệnh nhân cần đeo máng này 2 - 3 giờ mỗi ngày, trong vòng 3 - 4 tuần và có thể tự thực hiện ở nhà. Nếu sau khi đeo máng vài ngày, bệnh nhân cảm thấy ê buốt răng thì cần đến gặp nha sĩ để được cho thuốc làm giảm sự ê buốt này.Bác sĩ Hoàng Thị Bình Minh cho biết: Ngoài tẩy trắng răng tại nhà, bệnh nhân có thể lựa chọn phương pháp tẩy trắng răng cấp tốc tại phòng mạch (bằng ánh sáng laser, plasma… ). Bệnh nhân và các bác sĩ đều được đeo kính để tránh khả năng thuốc bắn vào mắt. Răng bệnh nhân được cách ly bằng dụng cụ banh miệng thích hợp, lợi của bệnh nhân được che phủ bằng một loại composite đặc biệt để không bị dính thuốc tẩy răng. Tất cả các răng được chiếu ánh sáng laser, có khả năng kích hoạt tăng tác dụng khử màu của thuốc tẩy răng. Thời gian bệnh nhân ngồi trên ghế lâu hay mau tuỳ thuộc vào mức độ sẫm màu của răng, thường từ 30 phút đến 1 giờ. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn còn tỏ ra nghi ngại rằng khi sử dụng phương pháp này, độ nhạy cảm của răng có thể tăng hơn khi sử dụng phương pháp tẩy tại nhà (do thuốc tác dụng nhanh và mạnh hơn dưới ánh sáng laser). Ngoài ra, còn có phương pháp tẩy trắng răng bằng ánh sáng đèn plasma. Việc che phủ lợi và bôi thuốc lên mặt răng giống như phương pháp tẩy răng bằng ánh sáng laser, nhưng phương pháp này không dùng ánh sáng laser mà dùng ánh sáng cường độ cao để làm tăng khả năng xuyên thấm của thuốc qua men răng. Hiệu quả tương đương phương pháp sử dụng ánh sáng laser nhưng thời gian ngồi trên ghế răng lâu hơn, thường từ 1 - 2 giờ và cũng rẻ tiền hơn phương pháp sử dụng ánh sáng laser. Nếu không thể làm trắng răng bằng thuốc tẩy (do rơi vào một trong những trường hợp chống chỉ định nêu trên), có thể chọn một số biện pháp khác như đắp răng bằng composite (độ bền khoảng 2 - 3 năm) hoặc bọc sứ. Răng sứ rất bền nhưng chi phí cao, lại phải mài răng cho thật nhỏ trước khi bọc. Đắp composite rẻ hơn nhiều nhưng lại dễ sứt, dễ vỡ nếu không giữ gìn, răng cũng có vẻ dày hơn.Răng sau tẩy không thể trắng vĩnh viễnTheo thống kê của Viện Răng Hàm Mặt TW, 99,4% dân số Việt Nam mắc các bệnh về răng miệng, tập trung vào các bệnh như viêm lợi kèm theo cao răng, có túi mủ quanh răng hoặc bị viêm lợi nhẹ…Tỷ lệ sâu răng ở độ tuổi dưới 18 là gần 90% (với 2,84 chiếc răng sâu/người); từ 33 - 44 tuổi là hơn 80% (với 4,7 chiếc răng sâu/người) và trên 45 tuổi tỷ lệ này là 90% (8,43 chiếc răng sâu/người).Bác sĩ Bình Minh nhấn mạnh: Hiệu quả của kỹ thuật tẩy trắng răng phụ thuộc rất nhiều vào bệnh nhân. Mức độ tẩy trắng được bao nhiêu là do cấu tạo men răng, sự khoáng hoá ở răng của mỗi người quyết định. Vì thế, bệnh nhân không nên kỳ vọng răng sẽ trắng tinh sau khi tẩy.Thêm vào đó, mỗi người có một độ trắng giới hạn, nếu tẩy nhiều lần mà không trắng hơn thì có thể là đã tới giới hạn rồi, không nên tẩy trắng nữa. Ngoài ra, không phải tẩy trắng răng một lần là xong mà sau khi tẩy trắng khoảng 2 - 3 năm, răng vẫn có thể bị nhiễm màu trở lại. Thời gian bị nhiễm màu lại tuỳ thuộc vào chế độ ăn uống, chế độ chăm sóc răng miệng và bản chất răng của từng người.Răng bị sẫm màu có thể do tác động của nhiều yếu tố. Ví dụ như: Khói thuốc lá, nước chè, cà phê, cặn màu thức ăn, có thể do thuốc (như Tetracycline), do sang chấn gây rạn răng và nhiễm màu vào các vết rạn. Răng đổi màu còn do tuổi, tuổi càng cao thì răng càng sẫm màu; do hàm lượng các loại khoáng có trong nước sinh hoạt… Mức độ sáng bóng của răng còn do Gene quyết định nên một số người có màu men răng sáng bóng hơn những người khác. Vì thế, để răng lâu nhiễm sắc, bệnh nhân không nên dùng hoặc hạn chế tối đa các loại thực phẩm có phẩm màu hay màu sắc đậm như cà phê, trà, thuốc lá…Bác sĩ Bình Minh cũng lưu ý, mọi người đều cho rằng khi mọc răng mới cần giữ gìn răng nhưng thực ra, chất lượng men răng như thế nào đã được quyết định từ… 1 tháng tuổi. Khi đó đã bắt đầu thời kỳ ngấm vôi (cho đến khi kết thúc giai đoạn răng sữa) để hình thành răng vĩnh viễn. Do đó, nếu ngay từ nhỏ trẻ đã phải chịu những tác nhân có thể gây hại cho răng, nhất là dùng một số loại kháng sinh, cơ thể bị suy dinh dưỡng, viêm ruột kéo dài… sẽ không hấp thụ được đầy đủ chất dinh dưỡng để hình thành hàm răng có men răng đẹp. Vậy nên muốn có một hàm răng đẹp, trẻ ngay từ lúc mới sinh (nhất là thời kỳ từ 1 - 12 tháng tuổi) cần được nuôi dưỡng tốt, đầy đủ chất dinh dưỡng. Cần chăm sóc từ những chiếc răng sữa đầu tiên.Một điều cũng rất quan trọng để giữ gìn răng miệng là đánh răng sau các bữa ăn và nhất là trước khi đi ngủ. Đặc biệt chải răng kỹ trước khi đi ngủ sẽ giúp giảm nguy cơ sâu răng đến 25% so với chỉ chải răng 1 lần trong ngày.Thuốc nhỏ mắt - con dao hai lưỡiThuốc nhỏ mắt cloxit 0,4% chữa viêm kết mạc cho người lớn rất tốt nhưng với trẻ sơ sinh lại gây suy tuỷ dẫn đến tử vong. Thuốc atropine chữa viêm mống mắt hiệu quả nhưng nếu dùng cho bệnh nhân glaucoma thì sẽ phải mổ mắt.Trong các loại thuốc nhỏ mắt, có thứ tốt với lứa tuổi này nhưng lại nguy hiểm với lứa tuổi khác. Có thứ giúp chữa bệnh này hiệu quả nhưng lại gây hại nếu dùng chữa bệnh khác.Thuốc nhỏ mắt argyrol dùng để điều trị viêm kết mạc (viêm kết mạc cấp, viêm kết mạc bán cấp, viêm kết mạc do siêu vi khuẩn...). Thuốc rất tốt nếu trong hạn dùng. Nếu để thuốc quá lâu hoặc dùng kéo dài quá (thường không quá 10 ngày) người bệnh có thể bị nhiễm bạc ở mắt (lòng trắng của bệnh nhân có màu xám tro trông rất xấu). Ngoài ra, trong lúc sắp xếp, nó dễ bị nhầm với các lọ thuốc có iod. Cần để xa argyrol với các lọ thuốc này vì nếu nhỏ nhầm iod vào mắt sẽ gây bỏng mắt.Atropine (0,3% đến 1%) là thuốc làm giãn đồng tử, dùng điều trị viêm mống mắt, viêm mống mắt thể mi (bệnh làm giảm thị lực, cương tụ rìa, dính mống mắt). Atropine làm đứt các chỗ dính mống mắt, giải phóng lỗ đồng tử, do đó có thể làm lành bệnh viêm mống mắt thể mi. Một giọt atropine gi úp làm giãn đồng tử 7-11 ngày.Atropine là thuốc độc bảng A. Khi nhỏ cho trẻ em chú ý phòng biến chứng như đỏ mắt, co giật... Muốn tránh biến chứng đó, sau khi nhỏ phải đợi 5 giây, rồi bịt vào vùng lỗ lệ, sau đó lau số thuốc thừa đi.Bệnh nhân bị glaucoma cấp nếu nhỏ atropine thì nhãn áp tăng cao, có khi lên tới 40 mmHg, cao gấp đôi bình thường. Bệnh nhân bị đau đầu dữ dội, đồng tử giãn méo mó, nhìn đèn có quầng xanh đỏ..., bắt buộc phải mổ.Thuốc nhỏ mắt cloxit (0,4%) là kháng sinh có tác dụng tốt đối với bệnh viêm kết mạc (kết mạc phù, đỏ; có dử, sợ ánh sáng…), nhưng chỉ ở người lớn. Nhưng n ó lại rất độc hại đối với trẻ sơ sinh (bị viêm kết mạc, viêm kết mạc do lậu...). Trẻ sơ sinh nhỏ cloxit có thể bị suy tủy, dẫn đến tử vong.Cortisone 1% là thuốc chống viêm, chống dị ứng, dùng để điều trị viêm mống mắt thể mi, viêm màng bồ đào rất tốt. Nhưng khi bị viêm loét giác mạc do virus, loét giác mạc do lao, loét giác mạc do nấm... nếu nhỏ cortisone thì bệnh sẽ nặng thêm, có khi còn bị thủng giác mạc.Pilocarpin (từ 0,5% đến 5%) là thuốc làm co đồng tử, do tác động đến cơ vòng của mống mắt, làm nhãn áp hạ. Tra pilocarpin 1 lần giúp làm co đồng tử trong 8 giờ. Thuốc được dùng trong điều trị bệnh glaucoma cấp. Người bị viêm mống mắt thể mi nếu nhỏ pilocarpin thì đồng tử càng co, mống mắt càng bị dính, bít đồng tử, dẫn đến mù lòa. (TS. Phan Dẫn, Sức Khoẻ & Đời Sống)
Thuốc kháng sinh - Con dao hai lưỡi
Từ năm 1928 Alexander Fleming nhận thấy rằng vi trùng không thể sống được trong môi trường có loại nấm Penicillin notatum – Ông đã chứng minh rằng loại nấm này tiết ra một chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gọi là Penicillin và từ đó người ta dùng Penicillin để chữa bệnh.Thuốc kháng sinh luôn bán chạy (ảnh minh họa) Ảnh: Hồng VĩnhTừ khám phá đầu tiên này các nhà khoa học đã tìm ra được các kháng sinh khác từ các nấm khác.Kháng sinh được phân làm nhiều nhóm như nhóm Penicillin, cephalosparine, tetracycline, quinolone v.v… mỗi nhóm có 1 số kháng sinh khác nhau.
Những kháng sinh thường được sử dụng hiện nay trong môi trường bệnh viện và xã hội là:- Penicillin, Amoxycillin, Ampicillin.- Cephalosposin.- Erythromycin.-Tetracycline, Doxycycline.- Ciprophaxacinl.- Chloramphenicol.(chỉ kể một số thông dụng nhất hiện nay)Kháng sinh thường được sử dụng như thế nào?Phần lớn các nhiễm trùng thông thường trong sinh hoạt đời sống chữa bằng thuốc kháng sinh – một số dùng cho mắt, tai được sử dụng bằng dung dịch nhỏ giọt. Đối với các nhiễm khuẩn nặng phải sử dụng kháng sinh qua đường tiêm bắp thịt, tiêm tĩnh mạch, có khi qua đường truyền dịch nếu cần.Muốn có tác dụng tốt, thầy thuốc phải xét nghiệm máu để xác định loại vi khuẩn gây bệnh và chọn kháng sinh thích hợp càng có tác dụng tốt. Trường hợp có xét nghiệm như vậy có thể dùng kháng sinh phổ hẹp (narrow spetrum). Thông thường thì có thể sử dụng kháng sinh phổ rộng.Mỗi khi đã dùng kháng sinh phải dùng đủ liều, đủ thời gian có tác dụng và theo dõi tác dụng của kháng sinh đối với nhiễm trùng, như vậy mới có kết quả chắc chắn. Một số tác dụng phụ hay gặp là đi lỏng vì kháng sinh có thể làm thay đổi cân bằng giữa các vi khuẩn bình thường và các loại men, nấm (như Candida Allivans).
Penicillin có thể gây mẩn đỏ và có thể tuy hiếm gặp gây phản ứng dị ứng gọi là phản ứng phản vệ có thể đe dọa tính mạng người bệnh, cho nên phải hết sức thận trọng, biết được phản ứng do thuốc mà tránh loại thuốc đó.Sự lạm dụng thuốc kháng sinh thường xảy ra như thế nào?Dùng kháng sinh không đúng rất có hại:+ Gây lãng phí: Ví dụ bệnh do vi rút dùng kháng sinh không có tác dụng mà vẫn dùng kháng sinh rõ ràng là gây lãng phí.+ Có khi gây khó khăn cho chẩn đoán bệnh, ví dụ bệnh nhân vị viêm ruột thừa cấp mà dùng kháng sinh làm lu mờ các triệu chứng của bệnh gây trở ngại cho chẩn đoán bệnh, càng để xử trí bệnh chậm có hại.+ Có khi dễ bị gây phản ứng dị ứng, mẫn cảm, có khi bị phản ứng phản vệ nguy hiểm có thể chết người.+ Sử dụng kháng sinh liều cao có khả năng gây suy tủy, ví dụ trường hợp sử dụng Chloramphenicol liều cao kéo dài gây nguy hiểm cho người bệnh.+ 1 số kháng sinh như Streptomycine, Kananycin dùng liều cao, hoặc kéo dài có thể gây điếc và suy thận.+ Lạm dụng kháng sinh dễ làm cho vi khuẩn nhờn thuốc, do đó làm giảm tác dụng chữa bệnh của thuốc.Các lý do dẫn đến lạm dụng kháng sinh+ Do bệnh nhân: Có một số người bệnh tưởng rằng kháng sinh chữa được bách bệnh, nên hễ bị bệnh là dùng kháng sinh, tự mua, tự uống điều trị rất nguy hiểm.+ Do thầy thuốc: Trong thực tế hàng ngày việc sử dụng kháng sinh cũng còn dễ dàng, rộng rãi. Khi chưa xác định được căn nguyên gây bệnh, có khi theo yêu cầu của người bệnh, thầy thuốc cũng dễ sử dụng kháng sinh.+ Ở xã hội ta việc sử dụng thuốc, việc bán thuốc cũng chưa thật chặt chẽ theo quy định của Bộ Y tế cho nên để xẩy ra tình trạng dễ lạm dụng thuốc trong điều trị. Về vấn đề lạm dụng kháng sinh, từ năm 2001, Tổ chức y tế Thế giới đã có “kế hoạch toàn cầu để kiểm soát sự đề kháng của kháng sinh” và cấm lạm dụng kháng sinh. Ở nước ta Bộ Y tế cũng đã có những quy định cụ thể về sử dụng kháng sinh và cấm lạm dụng kháng sinh.(GS Lê Sỹ Liêm)
Bổ sung vitamin cho trẻ: Con dao hai lưỡi
Hiện nay, rất nhiều bậc cha mẹ có khuynh hướng thay thế những chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ em bằng những chế phẩm bổ sung vitamin bán ở siêu thị. Đặc biệt là những bậc cha mẹ quá bận rộn công việc đến nỗi không có thời gian để làm một bữa ăn “đúng điệu”.
Tuy nhiên, việc
lạm dụng vitamin bổ sung cho trẻ không theo chỉ định của thầy thuốc cũng có những tác hại mà ít ai biết được.
Trợ thủ củanhững trẻ biếng ăn
Nhiều người cho rằng việc chế biến nấu nướng dễ làm hao hụt hàm lượng chất dinh dưỡng có trong thực phẩm và dẫn đến kết quả là một số vitamin sẽ biến mất khỏi thực phẩm. Hơn nữa, trẻ em là những đối tượng cực kỳ “kén cá chọn canh”, vì thế, chúng có thể sẽ hấp thu quá ít chất dinh dưỡng để cung cấp cho nhu cầu hằng ngày. Vì vậy, nhiều bậc cha mẹ chọn lựa giải pháp cho trẻ uống
thuốc bổ hoặc bổ sung vitamin nhằm thay thế những vitamin bị “thất thoát” trong bữa ăn của chúng.
Thiếu vitamin, cơ thể trẻ dễ mắc bệnh nhưng dư thừa vitamin sẽ vô cùng nguy hại cho cơ thể vì thế cha mẹ không nên lạm dụng vitamin bổ xung cho trẻ
Vitamin là thành phần mà cơ thể cần cho các hoạt động chức năng và quá trình phát triển bình thường của cơ thể. Vì vậy già trẻ lớn bé đều cần vitamin để giữ cho cơ thể khỏe mạnh cũng như phòng ngừa bệnh tật. Do đó, nhiều chuyên gia dinh dưỡng cho rằng nếu trẻ em không thể có được đầy đủ các vitamin từ thực phẩm thì việc sử dụng các chế phẩm bổ sung vitamin là một điều cần thiết.
Thực sự, vitamin có công dụng thúc đẩy sự tăng trưởng tế bào. Vitamin cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển của các tế bào máu và những mô khác trong cơ thể. Khi trẻ em phát triển và tăng trưởng, để cho các tế bào tăng trưởng một cách hoàn hảo, trẻ em rất cần vitamin. Ngoài ra, đa phần những vitamin “hành nghề” như những chất chống ôxy hóa trong cơ thể. Vì thế, vitamin cũng đóng vai trò như một hệ thống phòng thủ, ngăn chặn tiến trình ôxy hóa trong cơ thể cũng như hạn chế hoặc vô hiệu hóa tác động có hại của những axít béo chưa bão hòa.
Các chất kháng ôxy hóa chiến đấu chống lại các gốc tự do. Nhờ đó, trẻ em được bảo vệ một cách hiệu quả với bệnh tật. Bên cạnh đó, một vài loại chế phẩm bổ sung vitamin chứa chất xơ có vai trò hỗ trợ quá trình tiêu hóa của cơ thể. Thiếu chất xơ ở trẻ em có thể gây ra những bệnh về đường ruột, thậm chí nặng hơn là chứng rối loạn tuần hoàn.
Bổ sung vitamin, dễ bị quá liều
Thiếu vitamin, cơ thể trẻ dễ mắc bệnh nhưng dư thừa vitamin sẽ vô cùng nguy hại cho cơ thể. Hãy lấy một dẫn chứng về sự thặng dư vitamin A. Nếu trẻ em được bổ sung quá nhiều vitamin A hơn liều được đề nghị sẽ bị những vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh. Một dẫn chứng khác là vitamin D, sự thặng dư vitamin D có thể làm tăng sự tái hấp thu của can xi, hậu quả sẽ làm hàm lượng can xi trong máu tăng cao. Từ đó, chức năng của những “phần mềm” trong cơ thể như tim, phổi sẽ bị suy giảm đáng kể. Vitamin bổ sung từ các dạng chế phẩm bao giờ hàm lượng cũng nhiều hơn so với vitamin có được từ thực phẩm.
Hơn nữa, nếu sử dụng vitamin không được sự giám sát ở trẻ em thường dẫn đến quá liều hoặc trẻ em sẽ bị ghiền vì các chế phẩm bào chế cho trẻ em bao giờ cũng ngọt ngào thơm tho, khiến cho trẻ em có cảm giác đó là kẹo. Điều này rất dễ dẫn đến quá liều.
Các bậc cha mẹ cũng cần nên biết rằng vitamin bao giờ cũng có hai mặt “công và tội” cũng như các loại thuốc. Vì vậy, chú ý đến bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ là một điều vô cùng quan trọng. Các chuyên gia về sức khỏe cho rằng những trẻ em được nuôi dưỡng bằng những loại thực phẩm đã được đề nghị trong tháp dinh dưỡng thì không cần thiết phải bổ sung vitamin. Vì những khẩu phần ăn như thế này đã cung cấp hầu như đầy đủ các chất dinh dưỡng mà trẻ em cần.
Theo Dược sĩ Nguyễn Bá Huy Cường

Lời khen là con dao hai lưỡi
Trẻ con rất thích được khen ngợi, nhưng lời khen đối với trẻ cũng giống như con dao hai lưỡi.Nếu bạn “hà tiện” quá sẽ khiến con mất hết niềm tin, nhưng bạn lúc nào cũng bốc con lên tận mây xanh, sẽ hình thành trong đầu trẻ những ảo tưởng không có thực về bản thân.Một bà mẹ cứ khen nức nở thằng con trai 5 tuổi khi nó lắp ghép được bộ đồ xếp hình: “Con là một thiên tài đấy, con xếp đẹp và nhanh quá. Mẹ nghĩ là bằng tuổi con không thể bạn nào xếp được như thế”. Các nhà tâm lý cho rằng, khen như thế chẳng khác nào hại con cả, vì thực tế là rất nhiều cậu bé 5 tuổi khác có thể xếp nhanh và đẹp hơn con mình. Mặt khác, khi những lời khen “trị vì” trong đầu trẻ sẽ rất khó nghe những lời nhận xét hay dạy bảo của cô giáo ở trường. Khen con không đúng chỗ có cái hại đầu tiên là tập cho con cứ mãi ngóng trông một lời khen, cho một hành động không có gì đáng để khen cả. Lời khen chỉ mang tính động viên chứ không phải là động lực cho những việc làm của trẻ. Trẻ con cần nhận lời khen để phát triển tính kỷ luật, tính kiên trì để đạt được mục tiêu khi hành động.Một khảo sát mới đây của Đại học Columbia (Mỹ) cho thấy, cách trẻ được khen và lý do được khen sẽ góp phần rất lớn, tạo ra sự khác biệt khi chúng đối diện với thử thách và chịu đựng thất bại ra sao khi lớn lên.Kết quả cho thấy, trẻ được khen vì cố gắng và làm việc vất vả sẽ bắt đầu thích các cơ hội để học hỏi. Còn trẻ được khen vì tài ba, sẽ chỉ thích phát triển tài ba để còn được khen. Điều này nhắc nhở cha mẹ đừng xoáy vào cái tôi của con mình như nét đẹp bề ngoài, sự thông minh hay tài ba thiên phú, mà chỉ nên tập trung khen vào những nỗ lực của con, dù kết quả có ra sao.
7 cách dùng sữa có thể bạn chưa biếtSữa có thể dùng để làm cho cá đông lạnh có mùi tươi ngon như vừa mới bắt. Sữa cũng có thể dùng để phục hồi vẻ đẹp cho đồ da hay gắn liền những vết nứt trên đồ sứ. Đó có thể là những cách sử dụng sữa mà bạn lần đầu tiên nghe nói.
1- Làm cá đông lạnh có mùi vị tươi ngon
Khi lấy cá ra khỏi tủ lạnh để rã đông, thay vì dùng nước ấm hay lò vi sóng, bạn hãy ngâm cá trong sữa cho đến khi lớp đá tan hết. Làm như vậy, khi chế biến, món cá đông lạnh sẽ có vị ngọt, dai và mùi đặc trưng gần như cá tươi.
Không chỉ bổ dưỡng cho sức khoẻ, sữa còn có rất nhiều công dụng hữu ích khác
2 - Hàn vết nứt trên đồ sứ
Trước khi quyết định vứt bỏ các đồ sứ bị nứt, bạn hãy thử sửa chữa chúng bằng sữa. Đặt các đồ bị nứt vào nồi, đổ ngập sữa tươi. Đun chi đến khi sữa sôi thì vặn nhỏ lửa, tiếp tục đun liu riu trong khoảng 45'. Protein trong sữa sẽ làm liền các vết nứt trên bề mặt sứ. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với những vết nứt nhỏ và nông.
3 - Đánh bóng đồ bạc
Đồ dùng, đồ trang sức bạc để lâu bị xuống màu, vàng ố có thể sáng bóng trở lại như mới sau khi được xử lý bằng sữa tươi pha thêm một chút giấm. Ngâm đồ bạc vào dung dịch trên trong khoảng nửa giờ, sau đó rửa lại bằng nước ấm có pha xà phòng. Cuối cùng đánh bóng bề mặt bạc bằng giẻ mềm.
4 - Làm dịu da bị cháy nắng và các vết côn trùng đốt
Có một phương pháp đơn giản làm dịu những vùng da bỏng rát vì phơi nắng quá lâu hoặc đau nhức do côn trùng cắn: dùng một phần sữa bột hoà với hai phần nước, thêm một vài hạt muối, trộn đều thành dạng bột nhão rồi đắp lên các vùng tổn thương. Các enzyme có trong sữa sẽ giúp trung hoà nọc độc của côn trùng, làm dịu mát những chỗ da bị cháy nắng.
5 - Tẩy trang và làm mềm da
Sữa bột có thể dùng thay thế kem tẩy trang trong những trường hợp đột xuất. Hòa 3 thìa sữa bột với một lượng nước ấm vừa đủ. Lắc đều cho đến khi thu được một hỗn hợp có độ đặc gần như kem trang điểm.
Dùng bông tẩy trang xoa đều hỗn hợp lên mặt, sau đó rửa sạch bằng nước ấm. Để làm mềm da trong mùa đông, bạn có thể hoà thêm nước tắm nửa cốc sữa bột. Protein trong sữa có tác dụng nuôi dưỡng và giữ ẩm, tạo ra một làn da mềm mại.
Dùng sữa để chăm sóc sắc đẹp sẽ giúp bạn gái có làn da mịn màng
6 - Làm mới đồ dùng bằng da
Để phục hồi vẻ đẹp cho ví hay giày da cũ, bạn hãy xoa nhẹ lên bề mặt da một chút sữa, để khô, sau đó đánh bóng bằng giẻ mềm.
7 - Tẩy vết mực trên vải
Ngâm chỗ có dính mực vào sữa qua rồi giặt bình thường, vết bẩn sẽ biến mất.

4 công dụng chưa biết của dầu ôliu
Dầu ôliu đã xuất hiện trong bếp của các bà nội trợ Việt Nam từ lâu như một thành phần không thể thiếu cho nhiều món ăn theo phong cách phương Tây. Nhưng bên cạnh vai trò là nguyên liệu trong nấu nướng, dầu ôliu còn có nhiều công dụng tuyệt vời khác mà có thể nhiều người chưa biết.
1. Làm đẹp da
Bỏ vài giọt dầu ôliu vào nước tắm hàng ngày sẽ giúp bạn có làn da mịn màng, mềm mại hơn. Dầu ôliu còn có tác dụng điều trị mụn trứng cá. Sử dụng hỗn hợp gồm 4 thìa muối tinh dầu trộn đều với 3 thìa dầu ôliu xoa đều lên mặt.
Dầu ôliu còn giúp phái nữ làm đẹp rất hữu hiệu
Giữ như vậy trong vòng 1 đến 2 phút sau đó rửa sạch mặt bằng nước ấm. Bôi hỗn hợp này mỗi ngày một lần trong một tuần, sau đó giảm xuống 2 đến 3 lần một tuần cho đến khi giảm hẳn mụn trứng cá.
Ngoài ra, dầu ôliu còn có thể sử dụng thay thế bọt cạo râu cho nam giới. Nó không những làm cho lưỡi dao cạo dễ dàng di chuyển mà còn giữ ẩm cho da, giúp bạn cạo sạch râu mà không bị rát cũng như không làm xây xước da mặt.
2. Tẩy sạch dầu mỡ và vết sơn
Nếu da bạn không may bị dính sơn hoặc dầu máy, hãy dùng một thìa dầu ôliu trộn với một thìa đường hoặc muối chà xát liên tục lên các vết bẩn trong vài phút rồi rửa lại bằng xà phòng và nước sạch.
Tất cả các vết dầu mỡ hay vết sơn sẽ biến mất, trả lại cho làn da sạch sẽ và mềm mại. Trong trường hợp sơn dính lên tóc, bạn cũng có thể làm sạch bằng cách dùng một miếng bông thấm dầu ôliu chà nhiều lần lên vết bẩn.
3. Cải thiện tóc khô
Làm nóng nửa chén dầu ôliu tinh khiết (chỉ đun dầu đến mức cảm thấy ấm tay, không đun sôi) và trải đều lên tóc, sau đó cuốn kín trong một khăn bông ấm trong 30 đến 45 phút. Xả sạch lại bằng nước và gội đầu như bình thường. Mái tóc khô ráp và dễ gẫy sẽ trở nên suôn mềm, bóng mượt.
4. Làm mới đồ đạc
Đồ gỗ dùng lâu thường xuyên bị xỉn màu, bám bẩn. Hãy khắc phụ bằng cách sử dụng dung dịch gồm 2 phần dầu ôliu và 1 phần nước cốt chanh (hoặc giấm) xịt lên bề mặt đồ đạc và giữ trong 1 hoặc 2 phút, sau đó lau lại bằng khăn mềm hoặc giấy.
Dầu ôliu còn rất hiệu quả trong việc làm sáng các đồ dùng bằng inox. Nồi, xoong, dao inox dùng lâu bị xuống nước sau khi lau nhiều lần bằng khăn tẩm dầu ôliu có thể khôi phục lại vẻ sáng bóng.
Dùng dầu ôliu chải trên những chỗ rạn, nứt của đồ da cũ, để 30 phút rồi lau lại bằng giẻ mềm sẽ giúp bề mặt đồ da trở nên mềm mại và bóng đẹp gần như mới.

Những điều chưa biết về đậu đỗ
(Dân trí) - Nghiên cứu mới đây đã công bố một số thông tin đáng ngạc nhiên về các loại đậu đỗ cũng như giá trị dinh dưỡng của chúng. >> Đậu đỗ - Món mát mùa hè
Không gây béo phì
Trước đó, đậu đỗ được xem là một trong những loại thực vật rất giàu tinh bột (cacbon hydrat) và vì thế mà chúng được xếp vào nhóm thực phẩm gây béo. Tuy nhiên, khi được nghiên cứu sâu hơn, quan điểm này đã thay đổi. Các tinh bột có trong các loại đậu đỗ là cacbon hydrat phức hợp, tức là thay vì làm tăng cân, chúng cung cấp năng lượng ổn định cho cơ bắp và não bộ.
Giàu dinh dưỡng nhất
Các loại đậu đỗ luôn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng hơn bất kỳ loại thực phẩm nào. Đó là các vi chất như: canxi, kali, vitamin B6, ma giê, folate và axit alpha - linolenic. Những vitamin này sẽ giúp “nâng cấp” sức khỏe cơ thể toàn diện.
Các hạt đậu cũng rất giàu protein mà rất hiếm gặp ở thực vật. Trong khi các loại thực vật có thể rất giàu các vitamin và khoáng chất nhưng lại luôn thiếu protein trong khi đậu đỗ lại rất giàu nguồn dinh dưỡng làm nên sự sống và duy trì các chứng năng sống trong cơ thể con người này.
Giảm nguy cơ mắc ung thư
Hơn tất cả, đậu đỗ giờ đây còn mang lại giá trị dược phẩm trong ngành công nghệ dược của Mỹ ngày nay. Những nghiên cứu mở rộng cho thấy việc ăn đậu thường xuyên sẽ giúp cơ thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì và thậm chí là cả ung thư một cách tự nhiên.
Một nghiên cứu tại ĐH Bang Michigan chỉ ra rằng những người ăn đậu đỗ thường xuyên sẽ giảm tới 22% nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cũng như các giá trị dinh dưỡng trong đậu đỗ sẽ giúp cơ thể “quản lý” các nguồn năng lượng hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ giảm cân. Tức là bạn có thể duy trì sự hoạt bát, năng động cả ngày nhờ bổ sung nguồn dinh dưỡng từ đậu đỗ.
Duy trì tuổi thanh xuân
Một trong những yếu tố làm đậu đỗ trở nên cần thiết cho sức khỏe con người đó là rất giàu chất chống ôxy hóa. Các chất chống ôxy hóa cũng là những vi chất giúp bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do. Các gốc tự do này thường tấn công các tế bào khỏe mạnh, gây ra bệnh tật và những ảnh hưởng không mong đợi như sự lão hóa và ung thư. Điều này có nghĩa rằng đậu đó có khả năng hỗ trợ, bảo vệ cơ thể khi đang mắc bệnh ung thư, cũng như giúp kéo dài tuổi xuân và tinh thần lạc quan, tươi trẻ.
Vậy loại đậu đỗ nào có nguồn dinh dưỡng quý giá nhất?
Trên thực tế, hầu hết các loại đậu đều có cùng các thành phần dinh dưỡng và vì thế cùng có những tác dụng kể trên. Tuy nhiên, một số nghiên cứu tại ĐH Bang Michigan cho thấy đậu đỗ khô giàu giá trị dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích nhất. Đó là đỗ xanh, đỗ đen, đỗ trắng và đỗ mắt cua.
Nên ăn đỗ như thế nào?
Khuyến nghị chung là 3 tách mỗi tuần nhưng một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng chỉ cần 1 tách nhỏ mỗi tuần là đủ mang lại những lợi ích tối đa cho sức khỏe.Trên thực tế, đỗ luôn “nổi danh” là món ăn kém hấp dẫn do tính chất “bứ” khi thưởng thức. Nhưng hãy xét tới các lợi ích mà nó mang lại, khi đó bạn sẽ dễ dàng chấp nhận nó, đưa nó vào thực đơn mỗi tuần của gia đình hơn. Đỗ rất rẻ tiền và dễ bảo quản nhưng lại có khả năng bảo vệ cơ thể hữu hiệu nhất, hãy nhớ điều đó nhé!

Những điều chưa biết về quả bồ kết
(Dân trí) - Bồ kết là loại quả rất quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Bồ kết được sử dụng chủ yếu trong việc làm đẹp cho mái tóc. Tuy nhiên ít người biết được những tác dụng kỳ diệu của nó trong việc tăng cường sức khoẻ và chữa bệnh. Bồ kết là loại cây sống lâu năm, thân có gai, hạt giống hình hạt đậu. Mỗi quả bồ kết trung bình có từ 30 - 40 hạt. Hạt bồ kết có chứa một hàm lượng lớn dầu thực vật. Vì vậy, gội đầu thường xuyên với bồ kết sẽ giúp tóc đen và óng ả.
Ngoài ra, trong hạt bồ kết còn có rất nhiều thành phần các chất dinh dưỡng khác, giàu năng lượng, prôtêin, đường tự nhiên, giúp nhuận tràng, thông mạch, mát gan, lợi tiểu, tiêu đờm… Các bài thuốc chữa bệnh thông thường được chế biến từ hạt bồ kết vừa đơn giản, vừa hiệu quả, không gây ra các tác dụng phụ và thích hợp với mọi người, kể cả với những người mắc bệnh tiểu đường.
Hạt bồ kết có thể sử dụng để làm thuốc chữa một số căn bệnh như:
1. Kiết lỵ
Rửa sạch 100g hạt bồ kết tươi. Bỏ vào bát sạch, cho thêm 50ml rượu trắng và để trong vòng 15 phút. Sau đó sao nhỏ lửa trong vòng 1giờ cho tới khi hạt bồ kết khô, giòn. Cho tiếp 50gr đường phèn cùng hạt bồ kết đã sao khô vào hấp cách thuỷ trong vòng 15 - 20 phút, sau đó để nguội.
Dùng 15- 20gr hạt bồ kết đã chế biến vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy sẽ giúp hệ tiêu hoá hoạt động dễ dàng, phòng tránh được các bệnh về hệ tiêu hoá như: kiết lị, bí đại tiện.
2. Đau răng
Lấy 50gr hạt bồ kết tươi đã được rửa sạch cho vào lọ thuỷ tinh. Đổ thêm 200 ml nước sôi. Đậy kín miệng lọ. Sau 3 giờ, bỏ ra lọc lấy nước. Dùng nước này để ngậm từ 2-3 lần/ngày sẽ giúp giảm đau răng một cách nhanh chóng.
3. Ho lâu ngày
Dùng 10gr hạt bồ kết, rửa sạch. Thêm 100ml nước, đun sôi từ 3-5 phút. Chắt bỏ nước. Cho thêm 50ml rượu trắng vào hạt bồ kết, ngâm trong vòng 5-7 ngày.
Liều dùng thích hợp: 1-2 thìa rượu ngâm và 3-5 hạt bồ kết/ lần. 2-3 lần/ ngày.
Lưu ý: Không nên dùng khi đói vì sẽ dễ gây ra bệnh đau dạ dày.

Công dụng làm đẹp của muối biển
Bạn chắc chắn sẽ phải ngạc nhiên khi biết rằng muối có nhiều công dụng hơn bạn từng nghĩ. Nó giúp cho bạn có một làn da mịn màng và trắng mịn.
Tẩy tế bào chết, cân bằng tâm trạng: Khi thấy mệt mỏi, stress, hãy hòa 0,5kg muối biển vào bồn tắm cùng chút tinh dầu bạc hà/sả, ngâm mình thư giãn và massage nhẹ nhàng để lớp sừng già bong tróc. (Với những vết chai chân, hay lớp sừng dày nơi khuỷu tay, có thể thoa muối trực tiếp vào vùng đó và massage để làm mềm vùng da chai).
Muối và tinh dầu không chỉ khiến da dẻ bạn mịn màng, săn chắc hơn mà còn giúp xua tan ưu phiền, mệt mỏi.
Muối biển có tác dụng tẩy tế bào chết và làm tinh thần sảng khoái
Sáng da: Lấy chút muối tinh, nhỏ vào vài giọt nước rồi xoa đều lên mặt, dùng các đầu ngón tay massage nhẹ nhàng theo vòng tròn từ dưới lên trên chừng 10 phút. Rửa lại với nước sạch. Làm đều đặn hàng ngày trước khi đi ngủ sẽ giúp da mặt bạn sáng dần lên.
Tẩy mụn: Mụn cám, mụn trứng cá ở mặt, lưng hay ngực đều có thể biến mất nhờ muối. Xông hơi hoặc tắm nước nóng để lỗ chân lông giãn nở, chà muối mịn lên những vùng bị mụn rồi dùng miếng mút hoặc khăn tắm massage nhẹ nhàng rồi tắm hoặc làm sạch.
Cải thiện da nhờn: Muối có khả năng kỳ diệu trong việc điều tiết chất nhờn. Hoà muối với chút nước, bôi lên vùng chữ T trên khuôn mặt massage nhẹ nhàng từ dưới lên trên để muối khô lại, rồi rửa lại bằng nước sạch. Làm thường xuyên sẽ thấy da giảm độ bóng nhờn đáng kể và săn chắc.
Săn da, giải độc tố cho sản phụ: Rang nóng muối hạt, cho vào túi vải chườm lên mặt, vùng bụng của phụ nữ mới sinh để giải bớt độc tố cho cơ thể và giúp da mặt săn chắc, bụng sẽ thon gọn hơn. Bạn cũng có thể cải thiện tình trạng nhũ hoa chảy xệ sau khi sinh bằng cách dùng 200g muối tan trong một lít nước sạch rửa đôi gò bồng đảo hàng ngày để chúng săn và đẹp.
Trị viêm da, nổi mề đay: Hoà tan 40g muối trong 100ml nước ấm chấm lên da đã được làm sạch. Muối có tính sát khuẩn mạnh nên sẽ giúp cải thiện đáng kể hai chứng bệnh khó chịu này.
Đẹp mắt: Hoà muối vào cốc nước sạch, mở to mắt, chớp liên tục trong cốc nước. Nước muối không chỉ giúp sát khuẩn, làm sạch mắt mà còn khiến cửa sổ tâm hồn của bạn trong trẻo, sáng đẹp hơn. Đặc biệt với những người thường xuyên phải đeo kính,nước muối sẽ giúp chống mỏi mệt cho mắt.
Sạch gàu, chống rụng tóc: Hoà muối và ít phèn chua vào nước ấm, thấm ướt đều lên tóc và da đầu, massage nhẹ da đầu trong 3 phút. Dùng khăn sạch bao gọn tóc và ủ trong 10 phút rồi xả sạch bằng nước ấm. Thực hiện 2 lần/tháng sẽ giúp giảm gầu và hết ngứa da đầu, đồng thời cũng giúp giảm tóc rụng hiệu quả.

1 comment: